ئائىلە ئوقۇتقۇچىسى سافانىڭ ئالدىغا كېلىپ دادامنى كۆرۈپ تۇرۇپ قالدى._ سىز؟!دادام چۆچۈپ ئورنىدىن تۇرۇپ كەتتى._ بۇ؟! بۇ؟!_ نېمىش بولدى؟ ئىككىڭلار تونىشامسىلەر؟_ شۇنداق..تونۇشىمىز.._ مەن كېتەي.. كېيىن كېلىمەن..دادام چىقىپ كەتتى. ئۇلارنىڭ ئارىسىدا زادى قانداق مۇناسىۋەتنىڭ بارلىقىغا قىزىقاتتىم. ئائىلە ئوقۇتقۇچىسىنى سافادا ئولتۇرغۇزدۇم._ بۇ نېمىش سىڭلىم؟ دادامنى قانداق تونۇيسىز؟_ ئۇنىڭ سىزنىڭ دادىڭىز ئىكەنلىكىنى سىندىن بىلگەنتىم.._ شۇنداق. ئۇ مېنىڭ دادام..لېكىن مۇناسىۋىتىمىز ئۇنچە ياخشى ئەمەس.._ مەنمۇ سەل ھېس قىلغاندەك بولغان..لېكىن سورىيالمىدىم.._ ئاۋال سىز دەڭە. دادام بىلەن قانداق تونىشىسىز؟_ ئۇنىڭ ئوغلى..سىزنىڭ ئۇكىڭىز مېنىڭ ئاكامنى ئۇرۇپ يارىلاندۇرۇپ دوختۇرخانىدا ياتقۇزۇپ قويدى.. خاتالىق ئۇكىڭىزدا ئىدى.. لېكىن ئۇلار تۆلەمنى بەرگىلى ئۇنىمىدى.._ ئاھ..ئەسلى ئۇ سىزنىڭ ئاكىڭىزمىتى.._ شۇنداق..ئۇ مېنىڭ ئاكام. سىزنىڭ ئۇكىڭىز مېنىڭ ئاكامنىڭ قىز دوستىنى تالىشىپ ئۇنى يارىلاندۇردى.._ شۇڭا سىز مەنلىكىمنى بىلىپ كەلدىڭىزمۇ؟_ ياق. مەن دادىڭىز ئىككىڭلارنىڭ سىنىنى كۆرگەندە بىلدىم...ئۇلارنىڭ قانداقلىقىنى مەن چۈشىنىمەن..شۇڭا مەن سىندىكى گەپلەرگە ئىشەنمەي. سىزگە ئىشىنىشنى تاللىدىم.._ ئاكىڭىز قانداقراق؟!_ قولى سۇنۇپ كەتكەن..ھازىر ئەسلىگە كېلىۋاتىدۇ.. ئەسلى ئۇلار دوختۇر پۇلىنى تۆلىشى كېرەك ئىدى..لېكىن ئۇلار تۆلىمىدى..يالغاندىن ئىسپات ياساپ تۆلەمدىن قۇتۇلدى.. شۇڭا مەن ئۇلارغا ئۆچ.._ ئۇ مېنىڭ دادام. لېكىن ئاپام دادام كىچىكىمدە ئاجرىشىپ كەتكەن..بىز ئۇزۇندىن بېرى ئالاقە قىلىپ باقمىغان.._ مەنمۇ ھېس قىلدىم. قارىسام ئۇ سىزنى ماڭا قارىمىدى دېدى.._ ئاكىڭىزنىڭ خىراجىتىگە قانچە پۇل كەتتى؟_ ئالدى كەينى بولۇپ 60مىڭ..ئەسلى ئۇلار 40مىڭ بېرىشى كېرەكتى..لېكىن بەرمىدى.._ مەن دەي. مەن چوقۇم ئۇلارنى رازى قىلاي..بۇ ئىشنى قىزىمنىڭ دەرىسىگە باغلىۋالماڭ بولامدۇ.._ بولىدۇ ھەدە..راستىمنى دېسەم تۈنۈگۈن ئىككىڭلارنىڭ ئاتا-بالا ئىكەنلىكىڭلارنى بىلىپ بەكلا كۆڭلۈم يېرىم بولغانتى..لېكىن سىزنى ئەسكى ئادەم دەپ ئويلىمايمەن..ئەسكى بولسىڭىز شۇ چاغدا ئىسپات بار تۇرۇپ مېنى قويىۋەتمىگەن بولاتتىڭىز..شۇڭا سىز بىلەن ئۆزۈمگە پۇرسەت بەردىم..لېكىن ئۇلارغا بولغان ئۆچمەنلىكىم يوقاپ كەتكىنى يوق.._ مەن ئۇنىڭ بىلەن پاراڭلىشاي..سىز بۇ ئىشنى كاللىڭىزدىن چىقىرىۋېتىڭ..بولامدۇ؟_ ئەسلى ئاكام خىزمەت قىلىدىغان، ئىشلىرىنى ياخشى ئورۇنلاشتۇرىدىغان ياخشى يىگىت ئىدى. مۇشۇ ئىش سەۋەبىدىن خىزمىتىنمۇ قالدى..قولى سۇنغان خىراجەتنى چىقىرىمىز دەپ ئائىلىمىز كۆپ زىيان تارتتى.. شۇنى ئويلىساملا ئۇلارنىڭ ئائىلىسىگە ئۆچ بوپ كېتىمەن.. مەن ئىسپاتنى تاپتىم. گۇۋاھچىمۇ تاپتىم..دوختۇرخانىنىڭ تالونىمۇ بار.. ئەرز پۇلىنى تەييار قىلساملا بۇ ئىسپات بىلەن ئۇلاردىن تۆلەم تەلەپ قىلىمەن..ئۇنىڭ تېلىفونىدىكى ئىسپاتنى كۆردۈم. قارشى تەرەپنى راستىنلا دادامنىڭ ئوغلى يارىلاندۇرغانىدى._ بۇ ئىسپاتنى نېمىشقا بالدۇر چىقارمىدىڭىز؟_ ئۇلار بۇنىڭدىن بۇرۇن باشقا خىل سىن ياساپ خاتا قاراش پەيدا قىلدى..قىز ماڭا ئۇلار ياسىغان سىننىمۇ كۆرسەتتى. بۇسىندا قارشى تەرەپ ئاۋال قول كۆتۈرگىنىدى. سىنغا تەپسىلى قاراپ پەقەت كىيىم كىيىپ قايتىدىن تارتىلغان سىن ئىكەنلىكىنى ھېس قىلدىم. كەسپىي ئادەم بولمىسا بۇ سىننى بىر قاراپ بىلەلمەيتتى.._ بۇ ئىشنى مەن ھەل قىلاي بولامدۇ..بەلكى سىز بىلەن مۇشۇنداق ئۇچرىشىپ قېلىشىمىزدىمۇ بىر سەۋەب باردۇ..سىز ئالدىرىماي تۇرۇڭ..._ بولىدۇ ھەدە..سىزنىڭ ئادىمىيلىكىڭىزگە ئىشىنىمەن..ئەسلى بۇ ئىشنى سىزگە دېمىسەم بولاتتى..چۈنكى بۇ خاتالىق سىزدە ئەمەس..كەچۈرۈڭ.._ دېگىنىڭىز توغرا بولدى.. ھەر ئىككىمىزگە ئايان بوپ كەتكىنى ياخشى..ئاندىن تۈنۈگۈن ئىش ھەققىنىڭ گېپىنى قىلغانتىڭىز.._ شۇنداق..بۈگۈن دېيىشسەك بولاتتى.._ ئايلىقىڭىز 5000بولسۇن. قىزىمغا كۈندە ئۈچ سائەت ھەمراھ بولسىڭىزلا بولدى...ئۈچ ئايدا بىر قېتىم 500يۈەن ئۆستۈرۈپ بېرەي.._ بولىدۇ. كۆپ رەھمەت..ئائىلە ئوقۇتقۇچىسى قىزىمنىڭ يېنىغا چىقىپ كەتتى. ئۇنىڭ دەل يارىلانغۇچىنىڭ سىڭلىسى ئىكەنلىكىنى ئويلاپمۇ باقمىغانىدىم.. مەن ھەل قىلىدىغان يەنە بىر ئىش چىققاندەك قىلاتتى..يولدىشىمغا ئۇچۇر قىلىپ ئۆيگە چاقىردىم._ بىرەر ئىش بولمىغاندۇ؟_ دادام يەنە كەپتۇ.._ ئۇنىڭغا بىر ئاز پۇل بېرەيلى..دادا دەپ بولمىسىمۇ قىيىنچلىقى بار بىرسىگە بەرگەننىڭ ئورنىدا بېرەيلى بولامدۇ.._ بۇنىڭدىنمۇ چوڭ بىر ئىش بولدى.. ئائىلە ئوقۇتقۇچىسى قىز دەل دادامنىڭ ئوغلى يارىلاندۇرغان ئادەمنىڭ سىڭلىسىكەن.._ ئاھ. بۇ ئىشنى كۆرۈڭ.._ بۇ قىز ئۇلار يالغان ئىسپات چىقىرىپ تۆلەمدىن قاچتى دەيدۇ.. بۇ ئىش سەۋەبىدىن بۇلارنىڭ ئائىلىسى كۆپ زىيان تارتىپتۇ.._ ھەي.. بۇ ئىشلار نېمانچە مۇرەككەپتۇ.._ مەن قانداق قىلىشنى بىلمەي قالدىم. بۇ ئىشنى بىلمىسەم بولمامدۇ.._ شۇنداق. سىزگە دېسە كاللىڭىزغا يەنە غەم چۈشىدىغان بولدى.._ دادامغا ئۆچ بولدۇم. ئۆزۈمگىمۇ ئۆچ بولدۇم..بىزنى ئاتا بالا قىلغان بۇ دۇنياغىمۇ ئۆچ بولدۇم.._ ئۇنداق دېمەڭ. ھەر ئىشنىڭ بىر سەۋەبى بولىدۇ.. چوقۇم ھەل قىلالايمىز.._ مەن ئۇ قىزغا تۆلەم پۇلىنى بېرەيمىكىن دەۋاتىمەن.._ بۇ؟! قانداق بولار.._ بىلىمەن. بۇ ئىشنىڭ مەن بىلەن ئالاقىلىسى يوق..لېكىن ئۇنىڭ دادامنىڭ ئۆچىنى دەپ قىزىمغا ياخشى دەرس ئۆگەتمەسلىكىدىن ئەنسىرەيمەن.._ بۇنىمۇ يوق دېگىلى بولمايدۇ..بۇرۇن سىلەرنىڭ مۇناسىۋىتىڭلارنى بىلمەيتتى. ئەمدى بىلدى.._ نېمىشقا بىر ئىش قىلسام چاتاق چىقىپلا تۇرىدىغاندۇ..بېشىمنى تۇتۇپ ئولتۇرۇپ قالدىم._ ياردەم قىلسىڭىز مەيلى.. بەلكى بۇ ئارقىلىق ئۇلار ئارىسىدىكى دەۋانى يوق قىلغىلى بولار..بۇنداق بولغاندا بۇرۇنقى يولدىشىڭىزمۇ ئۇلارنى ئاۋارە قىلالمايدۇ.._ باشقىلارنىڭ خاتالىقى ئۈچۈن پۇل تۆلەيدىغان بولدۇم.._ مەيلى سىز قانداقلا قارار چىقىرىڭ. سىزنى قوللايمەن..پۇل دېسىڭىز مەندە بار..كەملەپ قالسا ماڭا دەڭ..يولدىشىم ئۈستى قەۋەتكە چىقىپ كەتتى. ئېيتقۇسىز خاتالىق تۇيغۇسى مېنى ئسىكەنجىسىگە ئېلىۋالغانىدى. بۇ ياردەمنى قىلىشنىڭ ھاجىتى يوقلىقىنى بىلسەممۇ لېكىن ئۆزۈمنى كونترول قىلالمايۋاتاتتىم. كۆزۈمنى يۇمساملا شاگىرتىم ۋە يارىلانغۇچى كۆز ئالدىمغا كېلىۋالاتتى. ئۇلارنىڭ ھەقىقىي يارىلانغان ھالىتىنى كۆرمىگەن بولساممۇ لېكىن كاللامدىكى سىماسى شۇنداق ئاجىز ھەم بىچارە ئىدى. * * * ئىككى كۈندىن كېيىن دادام بىلەن ئوغلىنى ئۆيگە چاقىردىم._ بىزنى چاقىرىپ قاپسەنغۇ.. پۇلنى بېرەي دەپ ئويلاشقان ئوخشىمامسەن.._ سىلەر بىلەن بىر ئىشنى مەسلىھەتلىشەي دەپ چاقىردىم.._ بىز بىلەن مەسلىھەتلىشىدىغان نېمە ئىش بارئىدى.._ ھېلىقى كۈنى كۆرۈشكەن قىزنى تونىدىڭمۇ؟_ تونىمايمەن..ئۇ كىچىك قىزنى قانداق تونۇيمەن.._ تونىمىساڭ نېمىشقا شۇنچىۋالا ھەيران قالىسەن؟_ كۆرۈپ باقمىغانلا قىزكەن، قىزى شۇنداق چوڭ بوپ كەتكەن ئوخشايدۇ دەپتىمەن.._ بولدى دادا، يالغان سۆزلىمە..ئۇ دەل ئوغلۇڭ يارىلاندۇرغان يىگىتنىڭ سىڭلىسىكەن.._ شۇنداق بولسا نېمە بوپتۇ. سېنىڭ بۇ ئىش بىلەن نېمە كارىڭ؟_ ئەسلى كارىم بولماسلىقى كېرەك ئىدى. لېكىن ئۇ مېنىڭ قىزىمنىڭ ئوقۇتقۇچىسى.._ ئۇنىڭ گېپىگە ئىشەنمە ئاچا..مەن ھېچنېمە قىلمىدىم..قىزنىڭ ماڭا يوللىغان سىنىنى ئۇنىڭغا كۆرسەتتىم._ ئۇ ماڭا بۇ سىننى بەردى. سەن ئاۋال قول تەككۈزۈپسەن.. يەنە كېلىپ ئىتتىرىپ قولىنى سۇندۇرۇپسەن.._ ئۇ سىن بىلەن ھېچنېمە قىلالمايدۇ.. سېنىڭ كارىڭ بولمىسۇن.._ ئەگەر ئۇ دەۋادا يېڭىپ قالسا سەن تۆلەيدىغان پۇل 40مىڭلا بولماي قالىدۇ..بۇنىڭغا ئالدامچىلىق جىنايىتى قوشۇلىدۇ..ھېلىمۇ سېنىڭ قىلغان خاتا ئىشلىرىڭ ئاز ئەمەس.._ مەن ئىگە بولمايمەن.._ ھازىر سېنىڭ ئادۋوكاتىڭ يوق..شۇڭا ھېچنېمە قىلالمايسەن.._ دۇنيادا سېنىڭ بۇرۇنقى يولدىشىڭلا ئادۋوكات ئەمەس..مەن يەنە ئادۋوكات تاپالايمەن.._ قايسى پۇلۇڭغا تاپىسەن؟ ساڭا كىم ياردەم قىلىدۇ؟دادام بىلەن ئوغلى جىم تۇرۇپ قالدى._ سەن زادى نېمە قىلماقچى؟ بۇ يەرگە بىزنى سوتلاش ئۈچۈن چاقىردىڭما؟_ مەن بۇ ئىشنى ھەل قىلاي..لېكىن سىلەر ئۇ قىزدىن كەچۈرۈم سورىشىڭلار كېرەك.._ كاللاڭنىڭ دەردى بارمۇ سېنىڭ..ئۆزۈڭنى بەك ئەقىللىق چاغلايدىغان ئوخشىمامسەن.._ شۇنى دەيمەن..نېمىشقا ئۇلاردىن كەچۈرۈم سورىغۇدەكمىز.._ بۇنداق قىلمىساڭلار ئۇنىڭدىنمۇ كۆپ پۇل تۆلەيسىلەر.. مەن ئۇقىزنىڭ قولىدىكى ئىسپاتنى كۆردۈم..گۇۋاھچىمۇ تېپىپتۇ.._ سەن زادى نېمىش قىلماقچى؟_ ئۇ 40مىڭنى مەن بېرىمەن..لېكىن چوقۇم كەچۈرۈم سورىشىڭ كېرەك..ئۇ قىزنى نىيىتىدىن ياندۇر.._ بۇ دەۋا تۈگىگەن. 40مىڭ پۇلۇڭ بولسا ماڭا بەرسەڭ بولمامدۇ..بىزگە پۇل لازىم بولسا بەرمەي باشقىلارنىيۆلىگىنىڭ نېمىسى.._ چۈنكى باشقىلارنى قاقتى سوقتى قىلساڭلار سىلەرنى پالاكەت باسىدۇ..سەنمۇ خاتىرجەم ياشىيالمايسەن..دادام بىلەن ئوغلى جىم تۇرۇپ كەتتى._ نېمىشقا شۇنچە ۋاقىتتىن بېرى خاتىرجەمسىزلىنىپ مۆكۈپ ياشايسەن، نېمىشقا يولدىشىمنىڭ كونترول قىلىشىدىن چىقالمايسەن. چۈنكى سەن بۇ ئىشنىڭ ھامان بىر كۈنى ئاشكارلىنىپ قالىدىغانلىقىنى بىلىسەن.. سېنىڭ خاتىرجەم ياشىغۇڭ يوقمۇ؟_ بار..مەنمۇ بۇنداق ياشاشتىن زېرىكتىم..يولدىشىڭ ماڭا بەك بېسىم قىلىپ كەتتى.._ دادا..سەنمۇ ياشىنىپ قالدىڭ..داۋاملىق ئوغلۇڭنىڭ خاتالىقىنى يوشۇرۇش ئۈچۈن باشقىلارغا يالۋۇرۇپ ياشىغۇڭ يوقتۇ بەلكى..دادام جىم تۇرۇپ كەتتى._ مەن سىلەرگە بەك ئۆچ. دادام مېنى بېقىپ باقماي تۇرۇپ چوڭ بولغاندا مەندىن بېقىش تەلەپ قىلدى. سەن قىزىمنى تۇتۇپ كېتىشكە تۆھپە قوشتۇڭ.. ئەگەر خالىسام سېنىڭ گۇۋاھلىق سۆزۈڭ بىلەن سېنى تۈرمىگە كىرگۈزىۋېتەلەيمەن.._ ئاچا..سەن ئۇنداق قىلمايسەن.. مەن ئىشىنىمەن.._ خاتالىقنى بەك جىق ئۆتكۈزۈپ كەتتىڭلار.. خاتالىقنى تۈزەتمەي تۇرۇپ ئىشىڭلار ئىلگىرى باسمايدۇ.. ئاپاڭمۇ ساقايمايدۇ.._ سەن زادى نېمە دېمەكچى ئوچۇق گېپىڭنى قىل..._ مەن بۇ 40مىڭنى بېرىمەن.. ئۇ قىزدىن كەچۈرۈم سورايسىلەر.. بۇ ئىسپاتنى مەن يوق قىلىمەن.._ رەھمەت ئاچا..ساڭا رەھمەت.._ دادا..سېنىڭ قىزىڭ بولۇپ قالغىنىم ئۈچۈن پۇشايمان قىلىمەن..دادام جىم تۇرۇپ كەتتى._ لېكىن بۇ ئۆلگۈر مۇناسىۋەتنى مەن بۇزالمايدىكەنمەن..مۇمكىن بولسا قېنىمنى يۇيىۋېتىشنى..پىشانەمدىكى سېنىڭ بالاڭلىق تامغىسىنى ئۆچۈرىۋېتىشنى، فامىلەمنى ئۆزگەرتىۋېتىشنى ئۈمىد قىلىمەن..دادام بىر نەرسىلەرنى دېمەكچى بولدى. لېكىن ھېچنېمە دېيەلمەيتتى._ سەندەك بىر ئادەم بىلەن دادا بالا بولۇپ قالغىنىم ئۈچۈن مۇشۇ دۇنياغا سېنىڭ بالاڭ نامىدا تۇغۇلۇپ قالغىنىم ئۈچۈن ساڭا 10مىڭ بېرىمەن.. مۇشۇ پۇللار بىلەن كۆز ئالدىمدىن يوقىلىسىلەر.._ ساڭا رەھمەت ئاچا..ساڭا رەھمەت..دادا گەپ قىلە..دادام كۆزلىرىگە ياش ئالغىنىچە تۇرۇپ كەتتى._ بولدى. ئۇ گەپ قىلمىسۇن. مېنىڭ ئاڭلىغۇم يوق..بۇ ياققا چىقىڭ سىڭلىم..ئائىلە ئوقۇتقۇچىسىنى چاقىردىم. ئۇ كېلىپ دادام بىلەن ئوغلىنىڭ ئالدىدا ئولتۇردى._ ئاراڭلاردىكى 40مىڭنى مەن بېرەي.. ئۇلارنى كەچۈرىۋېتىڭ..قىز جىم تۇرۇپ كەتتى._ دىلىڭىزدا داغ قالمىسۇن. ئاكىڭىزمۇ بىكارغا تاياق يېگەن بولمىسۇن..ئەگەر ئەينى ۋاقىتتا تاپشۇرۇشقا تېگىشلىكى 40مىڭ بولسا مۇشۇ پۇلنى بېرەي..قولىڭىزدىكى ئىسپاتلارنى يوق قىلىۋېتىڭ..قىز ئېغىر تىنىۋەتتى._ مەيلى ھەدە. بۇ ئەسلى سىز ئارلاشمىسىڭىزمۇ بولىدىغان ئىشتى..سومكامدىن 40مىڭنى چىقىرىپ قىزنىڭ ئالدىدا قويدۇم._ مانا. بۇ 40مىڭ يۈەن.. دادام بىلەن ئوغلىنى كەچۈرىۋېتىڭ..قىز پۇلنى قولىغا ئالغاندىن كېيىن دادامنىڭ ئوغلى ئۇنىڭغا قاراپ ئىگىلدى._ بىزنى كەچۈرۈڭ.._ ئەسلى بالدۇر شۇنداق قىلىشىڭلار كېرەكتى..قىز پۇلنى ئېلىپ ئۇلارغا بوشقىنە سالام بېرىپ قويۇپ ئۈستى قەۋەتكە چىقىپ كەتتى._ يۈرىكىم ئەمدى جايىغا چۈشتى..ساڭا رەھمەت ئاچا..كۆپ رەھمەت.. قالغان 10مىڭ يۈەننى دادامنىڭ ئالدىغا قويدۇم._ مانا بۇ سېنىڭ..ئەمدى مەندىن قايتا پۇل تەلەپ قىلما..ھەم مېنى قىزىم دېگۈچى بولما..سەن بىلەن قان مۇناسۋىتى بولغان ئادەم بولۇش سۈپىتىم بىلەن قىلالايدىغىنىم مۇشۇ..بۇنى ئېلىپ ئوغلۇڭ بىلەن كەتكىن...ئەمدى مېنىڭ ئالدىمدا قايتا پەيدا بولغۇچى بولما..سەندەك دادام يوق..دادام پۇلغا قاراپ تۇرۇپ كەتتى. ئۇنىڭ كۆزلىرىدىن ياش قۇيۇلىۋاتاتتى._ دادا. تۇرە. ماڭايلى.._ دادامنىڭ ئوغلى پۇلنى قولىغا ئېلىپ دادامنى يۆلىدى،_ تۇرە دادا..ئۇلارنىڭ ئالدىدا بېرىپ ئىشىكنى ئاچتىم._ چىقىپ كېتىڭلار..ئەمدى كەلگۈچى بولماڭلار..دادام بىلەن ئوغلى ئالدىمدىن ئۆتۈپ دەرۋازىدىن چىقىپ كەتتى. لېكىن دادام ماڭا قارايدىغاندەك قىلمايتتى. دەرۋازىنى تاقىماقچى بولۇپ دادامنىڭ ئوغلىنىڭ ۋارقىرىشى بىلەن ئۇلارغا قارىدىم. دادام يەردە ياتاتتى.
