چېۋەر قوللار بىلەن «يېشىل شارپا»توقۇش

时事   2024-12-10 18:55   新疆  

چېۋەر قوللار بىلەن «يېشىل شارپا»توقۇش

ــــ تەكلىماكان قۇملۇقىنىڭ گىرۋىكىنى قاشالاپ تۇتاشتۇرۇش توغرىسىدىكى يۈرۈشلۈك خەۋەر (3)

ۋىلايەتلىك يۇغۇرما تاراتقۇ مۇخبىرلىرى شېن جىنخې، جاڭ ياخۇي، خۇ لىجېڭ

سۈرەتتە:  لوپ ناھىيەسىدىكى كۆلىمى 220 مىڭ مو كېلىدىغان 500 مىڭ كىلوۋاتلىق فوتوۋولت ئارقىلىق قۇم تىزگىنلەش بويىچە ئۈلگە كۆرسىتىش تۈرى جىددىي ئىشلەنمەكتە   (11 - ئاينىڭ 10 - كۈنى تىزگىنەكلىك ئۇچقۇدا تارتىلغان سۈرەت). ۋىلايەتلىك يۇغۇرما تاراتقۇ مۇخبىرى شۈ شياۋلۇڭ فوتوسى

خوتەندە مۇنداق بىر قوشاق بار: «خوتەن خەلقى جاپا تارتىدۇ، كۈندە ئىككى سەر توپا يەيدۇ، كۈندۈزى يەتمىگەندەك كېچىسىمۇ تولۇقلايدۇ.» تەكلىماكان قۇملۇقىنىڭ جەنۇبىي گىرۋىكىگە جايلاشقان خوتەندە ئىلگىرى چۆللەشكەن ۋە قۇملاشقان يەرلەر بىر مەھەل كېڭەيگەن، ھەتتا «قۇم - بوران شەھەرگە قىستاپ كېلىش»تەك ئەھۋال كۆرۈلگەنىدى. خوتەن مەملىكەت بويىچە چۆللىشىش خەۋپى ئەڭ ئېغىر رايونلارنىڭ بىرى بولۇپ قالغانىدى.

قۇم تىزگىنلەش جىددىي ھەل قىلىشقا تېگىشلىك ئىش بولۇپ قالغانىدى.

خوتەن خەلقىنىڭ ئىشەنچى مۇستەھكەم، ئەزەلدىن ۋاز كەچمەيدۇ. كۆپ يىل چىڭ تۇرۇش، قۇرۇلۇش قىلىپ قۇمنى تۇراقلاشتۇرۇش، بىيولوگىيەلىك قۇم تىزگىنلەش، فوتو ۋولت ئارقىلىق قۇم تىزگىنلەش ۋە پەن - تېخنىكىغا تايىنىپ قۇم تىزگىنلەش ئارقىلىق مۆجىزە يارىتىلىپ، «قۇم ئىلگىرىلەپ، ئادەم چېكىنىش»تىن «بوستانلىق ئىلگىرىلەپ، قۇم چېكىنىش»كىچە، يەنە «ئادەم بىلەن قۇم ئىناق ئۆتۈش»كىچە بولغان تارىخىي ئۆزگىرىش ئىشقا ئاشۇرۇلۇپ، ئېكولوگىيەنى قوغداش ۋە خەلق تۇرمۇشىنى ياخشىلاش ياخشى ئايلىنىشقا قەدەم قويدى، خوتەن خەلقىنىڭ «كۈندە ئىككى سەر توپا يېيىش»ىدەك جاپالىق كۈنلىرى تەدرىجىي يىراقلاشماقتا.

يېقىنقى يىللاردىن بۇيان، ۋىلايىتىمىز تاغ، دەريا، ئورمان، ئېتىز، كۆل، ئوتلاق، قۇمنى بىر گەۋدىلەشتۈرۈپ قوغداش ۋە سىستېمىلىق تۈزەشتە چىڭ تۇرۇپ، قۇمدىن مۇداپىئەلىنىش، قۇم تىزگىنلەشنى ئاساسىي ھۇجۇم يۆنىلىشى، ئېكولوگىيە بىخەتەرلىك توسۇقىنى مۇستەھكەملەشنى تـۈپ نىشان قىلىپ، شارائىتقا قاراپ ئىش كۆرۈپ، كۆپ خىل تەدبىرنى تەڭ قوللىنىپ، ۋىلايەت، ناھىيە، يېزا ھەمتۈرتكە بولۇش، ھۆكۈمەت، كارخانا، خەلق ماسلىشىش، دەرەخ، چاتقال، ئوت - چۆپنى بىرلەشتۈرۈش، كۆپ خىل قۇم تىزگىنلەش ئەندىزىسىنى تەڭ قوللىنىپ، تەكلىماكان قۇملۇقىنىڭ«گىرۋىكىنى قاشالاش»تىكى ئەڭ ئاخىرقى 220 كىلومېتىرلىق يوچۇقنى ئىتىپ، تەكلىماكان قـۇملۇقىنى ئـوراپ تۇرىدىغان «يېشىل شارپا» توقىدى.

يىراقتىن سېزىش تەسۋىر خەرىتىسىدە كۆرسىتىلىشىچە، بىرقانچە يىللاردىن بۇيان، قاقاس قۇملۇقتىكى كىشىنى ھاياجانغا سالىدىغان يېشىللىق ئىلگىرىكى كىچىك بىر نەچچە نۇقتىدىن ھازىرغا كەلگەندە تۇتاش كەتكەن پارچە - پارچە بوستانلىققا ئايلانغان.

قۇملۇق بىلەن ئېلىپ بېرىلغان جەڭدە قانداق قىلغاندا غەلىبىنى قولغا كەلتۈرگىلى بولىدۇ؟ مۇخبىرلار ھەرقايسى قۇم تىزگىنلەش نۇقتىلىرىغا چوڭقۇر چۆكۈپ، ۋىلايىتىمىزنىڭ «قۇم تىزگىنلەش سىرىنى»ئاچتى.

يۈز مىليون تۈپ ئۆسۈملۈك قۇملۇقتا يىلتىز تارتتى
ئۇزاق مۇددەت قۇم بىلەن بىللە ياشاپ، قۇم - بوران ھۇجۇمىنىڭ دەردىنى يەتكۈچە تارتقان خوتەن خەلقى قۇم تىزگىنلەنمىسە يەرنى قوغدىغىلى بولمايدىغانلىقىنى، كەسىپ گۈللەندۈرۈلمىسە بېيىغىلى بولمايدىغانلىقىنى ئوبدان بىلىدۇ.

ئۆزگەرتىمىز دەيدىكەنمىز، قۇملۇقتىن ئۈنۈم ھاسىل قىلىشىمىز كېرەك.

قۇم بارخانلىرىنى تۈزلەپ، تېمىتىپ سۇغىرىش شىلانكىسى ياتقۇزۇپ، يۇلغۇن، سۆكسۆك، جىگدە، قىزىلگۈل قاتارلىق قۇرغاقچىلىققا، شورغا چىداملىق ئۆسۈملۈكلەرنى ئۆستۈرۈپ، قۇمنى مەھكەم تۇراقلاشتۇرۇش كېرەك، مانا بۇ بىيولوگىيەلىك قۇم تىزگىنلەش ئەندىزىسى.

تەكلىماكان قۇملۇقىنىڭ جەنۇبىي گىرۋىكىدە قۇم بارخانلىرى سوزۇلۇپ ياتىدۇ. خوتەن ناھىيەسىدىكى 10 مىڭ مولۇق ئەسلىھەلىك يېزا ئىگىلىكى بازىسىدا، شىنجاڭ شېڭشى خۇاچياڭ يېزا ئىگىلىك پەن - تېخنىكا چەكلىك شىركىتى پەن - تېخنىكىنىڭ كۈچى ئارقىلىق ئەنئەنىۋى يېزا ئىگىلىك ئىشلەپچىقىرىش ئەندىزىسىنى ئاستا - ئاستا ئۆزگەرتمەكتە.

10 مىڭ مولۇق ئەسلىھەلىك يېزا ئىگىلىكى بازىسىدا، قاتار - قاتار ئەقلىي ئىقتىدارلىق كۈن نۇرى پارنىكلىرىنىڭ قۇملۇقتىكى چۆل - جەزىرىلەردە رەتلىك سېلىنغانلىقىنى كۆرىسىز، پارنىكتا تۇپراقسىز ئۆستۈرۈش، قاچىدا ئۆستۈرۈش، سۇدا يېتىشتۈرۈش قاتارلىق يېڭى تىپتىكى ئۆستۈرۈش ئەندىزىسى كىشىنىڭ نەزەر دائىرىسىنى كېڭەيتىدۇ، تۈرلۈك كۆكتاتلارنىڭ سوقتا ئۆسۈۋاتقانلىقىنى كۆرگىلى بولىدۇ، بىر قىسىم كۆكتاتلار ئۈزۈش مەزگىلىگە كىرگەن بولۇپ، ئىشچىلار كۆكتاتلارنى تاللاپ ئۈزۈۋاتاتتى، كۆكتات مايسىلىرىنى يېتىشتۈرۈۋاتاتتى.

شىنجاڭ شېڭشى خۇاچياڭ يېزا ئىگىلىك پەن - تېخنىكا چەكلىك شىركىتى 2019 - يىلى قۇرۇلغاندىن بۇيان، «دېھقانلار بىلەن تېرىلغۇ يەر تالاشماي، قۇملۇق، چۆللۈكتىن ئۈنۈم ھاسىل قىلىش»پىرىنسىپىغا ئىزچىل ئەمەل قىلىپ، قۇم دېڭىزىدا 10 مىڭ مولۇق پارنىك ياساپ، «يېڭى بوستانلىق» بەرپا قىلىپ، قۇم تىزگىنلەش بىلەن كىرىمنى ئاشۇرۇشنىڭ بىر - بىرىگە دەخلى يەتكۈزمەسلىكىنى ئىشقا ئاشۇردى.

نىيە ناھىيەسىنىڭ ئارقا دەريا قۇم تىزگىنلەش رايونىدىكى ئورمان بىنا قىلىش نەق مەيدانىدا، ھەممە يەرنى قاپلىغان قۇم - بوران كىشىلەرنىڭ قىزغىنلىقىنى توسۇپ قالالمىدى. خىزمەتچى خادىملار ئورەك كولاش، كۆچەت تىكىش، سۇغىرىش بىلەن ئالدىراش بولۇپ، ھەربىر ئىش ھالقىسى تەرتىپلىك ئېلىپ بېرىلىۋاتاتتى، ئۇلار جىگدە كۆچەتلىرىنى قۇملۇققا كۆڭۈل قويۇپ تىكتى. بۇ كۆچەتلەر قۇرغاقچىلىققا، سوغۇققا، شورغا چىداملىق بولۇپ، ناچار مۇھىتتا ياخشى ئۆسەلەيدۇ، خىزمەتچى خادىملار ئىلمىي ئورمان بىنا قىلىش ئۇسۇلىغا قاتتىق ئەمەل قىلىپ، ئەي بولۇش نىسبىتىگە ھەقىقىي كاپالەتلىك قىلدى.

شىنجاڭ تاموشىن مۇھىت تۈزەش قۇرۇلۇشى چەكلىك مەسئۇلىيەت شىركىتىنىڭ نەق مەيدان مەسئۇلى ما شياۋبىن مۇنداق دېدى:«بىزنىڭ قۇم تىزگىنلەش ۋەزىپىمىز 4000 مو ئەتراپىدا، ھەممىسىگە جىگدە كۆچىتى تىكىپ، قۇمنى پۇختا تۇراقلاشتۇرىمىز».

جىگدە كۆچىتىنىڭ مۇۋەپپەقىيەتلىك تىكىلىشى قۇم بارخانلىرىنى ئۈنۈملۈك تۇراقلاشتۇرۇپ، قۇم - بوراننىڭ زىيىنىنى تۆۋەنلىتىپلا قالماي، يەنە قۇملۇق رايوننىڭ ئېكولوگىيەلىك كىلىماتىنى تەدرىجىي ياخشىلاپ، تېخىمۇ كۆپ ھايۋانات، ئۆسۈملۈكلەرنى ياشاش بوشلۇقى بىلەن تەمىنلەيدۇ. قۇم تىزگىنلەش بىلەن ئىقتىسادىي ئۈنۈمدىن ئىبارەت قوش پايدا ئېلىش ئەندىزىسى ئۈستىدە يەنىمۇ ئىزدىنىش ئۈچۈن، قۇرۇلۇشتا يەنە مەخسۇس 200 مو قۇملۇق تۈزلىنىپ تەجرىبە خاراكتېرلىك قۇملۇق ئىقتىسادىي ئورمىنى بەرپا قىلىنىپ، جىگدە، ياۋا چىلان، ئۆرۈك، شاپتۇل قاتارلىق ئۇلاشقا مۇۋاپىق كېلىدىغان كۆچەتلەر تاللىنىپ، كېيىن ئىقتىسادىي ئۈنۈمى بىرقەدەر يۇقىرى تۈرلۈك مېۋىلىك دەرەخ سورتلىرىنى ئۇلاش، ئىمكانىيەتلىك سىجىل تەرەققىيات ئۈچۈن ئاساس سېلىندى.

قۇملۇققا «چاقماق كۆڭلەك»كىيگۈزۈلدى

يەر ئاستى سۈيى بار جايلاردا قۇم بىئولوگىيەلىك تىزگىنلىنىدۇ، ئۇنداقتا يەر ئاستى سۈيى يوق، قۇم بارخانلىرى بىرقەدەر چوڭ جايلاردا، قۇمنى قانداق تىزگىنلەش كېرەك؟ قۇرۇلۇش ئارقىلىق قۇمنى تۇراقلاشتۇرۇش ئەندىزىسى مۇشۇ خىل شارائىت ئېھتىياجى بىلەن بارلىققا كەلدى، قومۇش غولى قۇم تىزگىنلەشتىكى «ئۆتكۈر قورال»غا ئايلاندى، قۇم تىزگىنلىگۈچىلەر قـومۇش غولىدىن ئوت - چۆپ كاتەكچىسى ۋە ئېگىز قۇم توسۇقى ياساپ، قۇم - بوران بىلەن جەڭ قىلدى.

گۇما ناھىيەسىنىڭ كۆكتېرەك بازىرىدىن قاغىلىققىچە بولغان يۆنىلىشتىكى قۇم تىزگىنلەش رايونىدا تۇرغاندا، ئۇزۇنلۇقى 32.85 كىلومېتىر، كەڭلىكى 318 مېتىر، ئېگىزلىكى 1.2 مېتىر، ئومۇمىي كۆلىمى 15 مىڭ مو كېلىدىغان ئېگىز قۇم توسۇقىنىڭ يىراققا سوزۇلغانلىقىنى كۆرگىلى بولىدۇ.

بۇ رايوندىكى شامال سۈرئىتى ۋە قۇملاشقان تۇپراقنىڭ ئالاھىدىلىكىگە ئاساسەن، گۇما ناھىيەسى ئەمەلىيەتكە بىرلەشتۈرۈپ يېڭىلىق يارىتىپ، ئېگىز قۇم توسۇقىدىن ئىبارەت قۇم تىزگىنلەش ئۇسۇلىنى يولغا قويدى، بۇ ئارقىلىق كۆچمە قۇمنىڭ فوتو ۋولت ئەسلىھەلىرىگە ھۇجۇم قىلىشىنى توسۇپ، قۇمنىڭ تۆمۈريول ۋە يۇقىرى سۈرئەتلىك يولغا بولغان تەھدىتىنى ئازايتىپ، تەكلىماكان قۇملۇقىنىڭ جەنۇبقا ھۇجۇم قىلىشىنى توسۇپ، شامال سۈرئىتىنى تۆۋەنلىتىپ، قۇمنى توسۇپ، قۇمنى تۇراقلاشتۇرۇپ، يولنى قوغداش مەقسىتىنى ئىشقا ئاشۇرغىلى بولىدۇ.

كېرىيە ناھىيەسىدىكى سانائەت باغچە رايونىنىڭ شىمالىي تەرىپىدىكى قۇم تىزگىنلەش نۇقتىسىدا، يولنىڭ ئىككى تەرىپىدىكى «پەلەمپەيسىمان ئېتىز»نىڭ يېنىدا، ھەر بىر تۈپ ئۆسۈملۈك ھاياتىي كۈچكە تولغان بولۇپ، خۇددى قۇم تىزگىنلەش قوغدىغۇچىسىغا ئوخشاش قۇملۇقتا يىلتىز تارتقانىدى.

ئەمەلىيەتتە، بۇ يەر ئەسلىدە 20 نەچچە مېتىر ئېگىزلىكتىكى قۇم بارخىنى بولۇپ، بۇ يىل 4 - ئايدا، قۇم بارخانلىرى تۈزلىنىپ پەلەمپەيسىمان ئېتىز ياسىلىپ ھەم تېمىتىپ سۇغىرىش شىلانكىسى تارتىلدى، ئاندىن ئوت - چۆپ كاتەكچىسى ياسىلىپ، يۇلغۇن، سۆكسۆك قاتارلىقلار تىكىلدى، يېرىم يىلدىن كېيىنكى بۈگۈنكى كۈندە، گىياھمۇ ئۈنمەيدىغان قۇم بارخانلىرى ھاياتىي كۈچكە تولدى.

پەلەمپەيسىمان ئېتىز شەكلىدىكى قۇم تىزگىنلەش خوتەننىڭ بىر چوڭ ئىجادىيىتى.

كېرىيە ناھىيەلىك ئورمانچىلىق ۋە ئوتلاق ئىدارىسى پارتىيە گۇرۇپپىسىنىڭ شۇجىسى جيا سۈنپېڭ مۇنداق دېدى: «ئەگەر ئېگىز قۇم بارخانلىرىنى پۈتۈنلەي تۈزلەيمىز دېسەك تەننەرخى بەك يۇقىرى بولۇپ كېتىدۇ. پەلەمپەيسىمان ئېتىز شەكلىدە قىلىپ تۈزلىگەندىن كېيىن ئۆسۈملۈك تىكىلسە، قۇم تىزگىنلەش تەننەرخىنى تۆۋەنلىتىپلا قالماي، يەنە ۋاقىتنى تېجىگىلى بولىدۇ».

كېرىيە ناھىيەسىنىڭ ئويتوغراق يېزىسىدىكى قۇمدىن مۇداپىئەلىنىش، قۇم تىزگىنلەش رايونىدا، نەچچە ئون ئىشچى ئوت - چۆپ كاتەكچىسى ياساش بىلەن ئالدىراش بولۇپ، بىر قاراشتا ئۇلار بۇ قۇملۇققا «چاقماق كۆڭلەك»كىيگۈزۈۋاتقاندەك كۆرۈنەتتى.

تېرىقچىلىق ئائىلىسى ئېزىز مەتروزى كۆز ئالدىدىكى ھەم بوراندىن مۇداپىئەلىنىپ قۇمنى تۇراقلاشتۇرالايدىغان، ھەم ئىقتىسادىي قىممەتكە ئىگە توشقانزەدىكى ئۇلانغان يۇلغۇنغا قاراپ مۇنداق دېدى: «ئىلگىرى بۇ يەرنىڭ ھەممىسى ئېگىز قۇم بارخانلىرى ئىدى. ھازىر ئوت - چۆپ كاتەكچىسى ياسالدى، مۇھىت ئۆزگەردى، ھاۋا ياخشىلاندى، بىزمۇ تېرىقچىلىققا تايىنىپ پۇل تاپتۇق.»

كېرىيە ناھىيەسى خوتەن ۋىلايىتىدىكى قۇم - بوراننىڭ ھۇجۇمىغا ئەڭ ئېغىر ئۇچرىغان رايونلارنىڭ بىرى، شۇنداقلا تەكلىماكان قۇملۇقىدىكى «گىرۋەكنى قاشالاش»ۋەزىپىسى ئەڭ مۈشكۈل رايونلارنىڭ بىرى. يېقىنقى يىللاردىن بۇيان، كېرىيە ناھىيەسى بىر تەرەپتىن ئوت - چۆپ كاتەكچىسى ۋە پەلەمپەيسىمان ئېتىز قۇرۇلۇشى ئارقىلىق قۇمنى تۇراقلاشتۇرۇشنى سىجىل ئالغا سىلجىتسا، يەنە بىر تەرەپتىن ئاممىنى يۇلغۇن تىكىپ توشقانزەدىكى ئۆستۈرۈش ۋە قىزىلگۈل قاتارلىق ئۆسۈملۈكلەرنى ئۆستۈرۈشكە يېتەكلەپ، ئېكولوگىيەلىك ئۈنۈم ۋە ئىقتىسادىي ئۈنۈمدىن قوش پايدا ئېلىشنى ئىشقا ئاشۇردى.

جيا سۈنپېڭ مۇنداق دېدى: «پۈتۈن ناھىيە خەلقىنىڭ ئورتاق تىرىشچانلىقىدا، بىز قۇملۇقنىڭ «گىرۋىكىنى قاشالاش»ۋەزىپىىسىنى تاماملىدۇق. كېيىنكى قەدەمدە قۇملۇق كەسپىنى تەرەققىي قىلدۇرۇش جەھەتتە داۋاملىق ئىزدىنىمىز».

يورۇقلۇق ئېنېرگىيەگە ئايلاندۇرۇلدى قۇم تىزگىنلەشنىڭ ئۈنۈمى تېخىمۇ يۇقىرى بولدى

قۇرۇلۇش ئارقىلىق قۇمنى تۇراقلاشتۇرۇشتىن باشقا، ۋىلايىتىمىزنىڭ يورۇقلۇق، ئىسسىقلىق بايلىقى ئىنتايىن مول بولۇپ، فوتو ۋولت ئارقىلىق قۇم تىزگىنلەشمۇ «گىرۋەكنى قاشالاش»تىكى بىر ياخشى ئۇسۇل بولۇپ قالدى.

چىرا ناھىيە بازىرىغا 12 كىلومېتىر كېلىدىغان چىرا ناھىيە دۆلەت ئېلېكتىر مەبلەغ سېلىش گۇرۇھى شۈيۈەن چىرا فوتو ۋولت ئېلېكتىر ئىستانسىسىدا، قاتار - قاتار فوتو ۋولت تاختىلىرى كۆز يەتكۈسىز كۆك رەڭلىك «دېڭىز»نى ھاسىل قىلغانىدى.

شىنجاڭ سىلۇ شۈيۈەن يېڭى ئېنېرگىيە چەكلىك شىركىتى چىرا ناھىيەسىدە چۆل - باياۋان كەڭ بولۇش، يەر شەكلى تەكشى بولۇش، قۇياش ئېنېرگىيەسى، شامال ئېنېرگىيەسى بايلىقى مول بولۇش، كۈن نۇرىنىڭ چۈشۈش ۋاقتى ئۇزاق بولۇشتەك ئەۋزەللىككە تايىنىپ، چىرا ناھىيە يېڭى ئېنېرگىيە كەسىپلەر باغچىسىغا 697 مىليون يۈەن مەبلەغ سېلىپ، 150 مىڭ كىلوۋاتلىق فوتو ۋولت توك چىقىرىش تۈرىنى يولغا قويدى، بۇ تۈرنىڭ يىللىق ئوتتۇرىچە توك چىقىرىش مىقدارى 257 مىليون كىلوۋات سائەتكە يېتىدۇ.

شىركەتنىڭ مۇئاۋىن باش دىرېكتورى جاڭ مەنيىن مۇنداق دېدى: «فوتوۋولت تاختىسى يەر يۈزىنىڭ شامال سۈرئىتىنى ئۈنۈملۈك تۆۋەنلىتىپ، قۇمنىڭ يۆتكىلىشىنى ئاجىزلاشتۇرالايدۇ، شۇنىڭ بىلەن بىللە، ئۇنىڭ كۈن نۇرىنى توسۇش ئۈنۈمى يەر يۈزىدىكى سۇنىڭ پارغا ئايلىنىشىنى ئازايتىپ، قۇملۇق يېپىنچا ئۆسۈملۈكلىرىنىڭ ئۆسۈشىگە، ئېكولوگىيەلىك مۇھىتنى ياخشىلاشقا پايدىلىق».

ھازىرغىچە، ۋىلايىتىمىزدە پۈتۈپ تورلاشتۇرۇلغان فوتو ۋولت ئارقىلىق توك چىقىرىش تۈرى 3 مىليون 30 مىڭ كىلوۋاتقا يېتىپ، فوتو ۋولت ئارقىلىق 210 مىڭ 500 مو يەردە قۇم تىزگىنلەندى.

11 ـ ئاينىڭ 30 ـ كۈنى، مۇخبىرلار خوتەن شەھىرىنىڭ جىيا يېزا ئىتتىپاق يېڭى كەنتىدىكى خۇارۈن يېڭى ئېنېرگىيە پاي چەكلىك شىركىتىنىڭ خوتەن شەھەر 500 مىڭ كىلوۋاتلىق فوتو ۋولت ئارقىلىق قۇم تىزگىنلەش تۈرى قۇرۇلۇشى نەق مەيدانىغا كەلگەندە، قېزىش ماشىنىسى ئارقىلىق قوزۇق قېقىلىۋاتقان بولۇپ، فوتوۋولت تاختىسى تىرىكى ئورنىتىشقا ياخشى ئاساس سېلىنىۋاتاتتى. يەنە بىر تەرەپتە قۇرۇلۇش ئىشچىلىرىمۇ فوتو ۋولت تاختىسىنى قۇراشتۇرۇش بىلەن ئالدىراش ئىدى.

مۇخبىرلارنىڭ ئىگىلىشىچە، بۇ تۈر ئاپتونوم رايوننىڭ نۇقتىلىق قۇرۇلۇش تۈرلىرىنىڭ بىرى ئىكەن. تۈرنىڭ باش ئىنژېنېرى ۋاڭ تيەنشۈ مۇنداق دېدى: «تۈر جەمئىي 156 چاسا سەپكە بۆلۈنگەن بولۇپ، توك يىغىش لىنىيەسى 20 قايتما لىنىيە ئارقىلىق بېسىم ئاشۇرۇش پونكىتىغا توپلىنىدۇ. قۇرۇلۇش باشلانغاندىن بۇيان، 120 يۈرۈش ماشىنا - ئۈسكۈنە ئىشقا كىرىشتۈرۈلگەن بولۇپ، 230 نەپەر قۇرۇلۇش خادىمى ئىشلىدى ، كېيىنكى تىرەك، بىرىكمە دېتال قاتارلىقلارنى قۇراشتۇرۇشقا يەنە 3000دىن ئارتۇق ئادەم كېتىدۇ. بىز سۈپەتكە كاپالەتلىك قىلىپ، قۇرۇلۇش مۇددىتىنى چىڭ تۇتۇپ، تولۇق سىغىمچانلىق بويىچە تورلاشتۇرۇپ، قۇم تىزگىنلەش، قۇمنى تۇراقلاشتۇرۇش مەقسىتىنى بالدۇرراق ئىشقا ئاشۇرۇشقا كاپالەتلىك قىلىمىز».

ئىگىلىنىشىچە، بۇ تۈر 2025 - يىلى 12 - ئاينىڭ 30 - كۈنى تورلاشتۇرۇلۇپ توك تارقىتىش ھەم قۇمنى تۇراقلاشتۇرۇش، قۇم تىزگىنلەش قۇرۇلۇشىنى تاماملاش پىلانلانغان بولۇپ، تۈرنىڭ تېز ئالغا سىلجىتىلىشى ۋىلايىتىمىزنىڭ «بوستانلىق ئىلگىرىلەپ، قۇم چېكىنىش» ئۆزگىرىشىنى ئىشقا ئاشۇرۇشىغا كۈچ قوشۇپلا قالماي، يەنە فوتو ۋولت تېخنىكىسى ئارقىلىق پاكىز ئېنېرگىيەنى يىغىپ پايدىلىنىشنى ئىشقا ئاشۇرىدىكەن، شۇنىڭ بىلەن بىللە، قۇملۇقنى تۈزەشكە بىرلەشتۈرۈپ، ئېكولوگىيەلىك مۇھىتنى ياخشىلايدىكەن.

خوتەن شەھەرلىك ئورمانچىلىق ۋە ئوتلاق ئىدارىسى پارتىيە گـۇرۇپپىسىنىڭ ئەزاسى نۇرنىسا توختىروزى مۇنداق دېدى: «فوتو ۋولت تۈرى شامال سۈرئىتىنى ئۈنۈملۈك تۆۋەنلىتىپ، كۈن نۇرىنى توسۇش ئۈنۈمىنى يارىتىپ، قۇم - بوران ھەرىكىتىنى ئازايتىپ، ئىسسىقلىق ئېنېرگىيەسىنىڭ تەڭپۇڭلۇقىنى تەڭشەيدۇ. بۇنىڭدىن باشقا، بۇ تۈرنىڭ تۈۋرۈك ئاساسى يەنە قۇمنى تۇراقلاشتۇرۇش رولىنى ئوينايدۇ. فوتوۋولت ئارقىلىق قۇم تىزگىنلەش تۈرى بىر خىل يېڭىلىق يارىتىلغان تۈزەش ئەندىزىسى بولۇش سۈپىتى بىلەن، بۇ تۈر ئاقىلىق پاكىز ئېنېرگىيەنى يىغىپ پايدىلىنىش ئىشقا ئاشۇرۇلۇپلا قالماي، يەنە تۇپراق مۇھىتىنى ياخشىلاپ، يېپىنچا ئۆسۈملۈكلەرنىڭ ئۆسۈشىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، قۇم تىزگىنلەش، قۇمنى تۇراقلاشتۇرۇش مەقسىتىگە يەتكىلى بولىدۇ».

قۇياش پارلاپ تۇرغان ئىللىق قىشتا، دۆلەت يولى 315 - لىنىيەسىنىڭ خوتەن بۆلىكىدە مېڭىپ يىراقلارغا نەزەر سالسىڭىز، قۇم بارخانلىرىدا ياسالغان تۇتاش كەتكەن ئېگىز - پەس ئوت - چۆپ كاتەكچىلىرى، زىچ، قاتمۇقات ئىھاتە ئورمان، قاتار - قاتار فوتو ۋولت تاختىلىرى كۆزىڭىزگە چېلىقىدىغان بولۇپ، ئۇلار بىرلىشىپ «بىيولوگىيەلىك قۇم تىزگىنلەش، قۇرۇلۇش قۇمنى تۇراقلاشتۇرۇش، فوتو ۋولت ئارقىلىق قۇم تىزگىنلەش»تىن ئىبارەت قۇم تىزگىنلەش بەلبېغىنى شەكىللەندۈرگەن. بۇ قۇم تىزگىنلەش بەلبېغى غەربتە قەشقەر ۋىلايىتىنىڭ قاغىلىق ناھىيەسىگە، شەرقتە بايىنغولىن موڭغۇل ئاپتونوم ئوبلاستىنىڭ چەرچەن ناھىيەسىگە تۇتىشىپ، تەكلىماكان قۇملۇقىنىڭ گىرۋىكىنى ئوراپ تۇرىدىغان «يېشىل سېپىل»نى شەكىللەندۈردى.

(تەرجىمە قىلغۇچى: سۇلتانمۇرات ئابلەت)


مەنبە: خوتەن گېزىتى
مۇھەررىر: نۇرئېلىي مەتقۇربان
بېكىتكۈچى: ئەرئەلى شىرئەلى

和田零距离维吾尔语平台
《和田日报》是中共新疆和田地委的机关报,于1950年2月1日创刊。由和田地委主管,和田地区唯一一份公开出版的报纸,为和田地区覆盖面最广、最有影响的党报,是促进和田地区改革开放、经济发展和社会稳定的重要舆论宣传阵地。
 最新文章