تىزى مۇزلىغانلىقىنى ھېس قىلغاندا، نۇرغۇن كىشىلەرنىڭ بىرىنچى ئىنكاسى ئىسسىق ساقلاش خىزمىتىنى ياخشى ئىشلىمىگەنلىكتىن مۇزلاپتۇ-دە دېيىش بولىدۇ. لېكىن، ھەر قانچە قېلىن ئىشتان كىيسىمۇ، ھەتتا تىزلىق تاقىۋالسىمۇ يەنىلا تىزى مۇزلايدىغانلار بار، بۇ قانداق ئىش؟
تىزىڭىزنىڭ مۇزلىشى زادى قانداق ئىش؟
تىزنىڭ تېمپېراتۇرىسى تىز ساغلاملىقىنىڭ كۆرسەتكۈچى. ئىسسىق ساقلاش مەسىلىسىگە سېلىشتۇرغاندا، تىزى مۇزلايدىغان بىمارلار تىز بوغۇمى كېسەللىكى ياكى قىسمەن مىكرو قان ئايلىنىشنىڭ زىيانغا ئۇچرىشى قاتارلىق ئامىللارنى كۆپرەك ئويلىشىشى كېرەك.
تىز بوغۇمى مۇزلاشنىڭ ئەڭ كۆپ ئۇچرايدىغان سەۋەبى تىز بوغۇمى سىلىق پەردە ياللۇغى، ئۇنىڭدىن قالسا لىپەك يۇمشاش، لىپەك بوغۇم ياللۇغى قاتارلىق چېكىنىش خاراكتېرلىك كېسەللىكلەر. بۇ كېسەللىكلەرنىڭ ھەممىسى ئۆز تېنىدىكى مىكروبسىز ياللۇغقا تەۋە.
«ياللۇغ» ئادەم بەدىنى ئىچكى-تاشقى مۇھىتنىڭ غىدىقلىشىغا ئۇچرىغاندىن كېيىن پەيدا بولىدىغان بىر خىل مۇداپىئە ئىنكاسىدۇر. باكتېرىيە، ۋىرۇسلار كەلتۈرۈپ چىقارغان ياللۇغلىنىش «يۇقۇملىنىش خاراكتېرلىك ياللۇغلىنىش» دەپ ئاتىلىدۇ، فىزىكىلىق زەخىملىنىش، خىمىيەلىك غىدىقلاش قاتارلىق غەيرىي بىئولوگىيىلىك ئامىللار كەلتۈرۈپ چىقارغان ياللۇغلىنىش «مىكروبسىز ياللۇغلىنىش» دەپ ئاتىلىدۇ.
ياللۇغ فاكتورىنىڭ غىدىقلىشى بىلەن، تىز بوغۇمىنىڭ قىسمەن نېرۋىلىرى ۋە مىكرو قان ئايلىنىشى سەزگۈرلىشىپ، بىماردا تىز سوۋۇپ قالغاندەك سېزىم پەيدا بولىدۇ، بۇ تىز بوغۇمىنىڭ يېنىك دەرىجىدە ياللۇغلانغانلىقىنىڭ سىگنالى بولالايدۇ، تىز بوغۇمى بالدۇر چېكىنىشنىڭ ئالامىتى.
تىز بوغۇمى ئەتراپىدىكى قاننىڭ تەمىنلىنىشىدە مەسىلە كۆرۈلگەندە، بوغۇم سىلىق پەردە ھۈجەيرىلىرى «پاسسىپلىق قىلىپ ئىشنى ئاقسىتىدۇ»، ئۇپراپ كەتكەن كۆمۈرچەك پارچىلىرىنى «تازىلايدىغان ئادەم يوق»، يېڭى بوغۇم سىلىق سۇيۇقلۇقلىرىنىمۇ «تەمىنلىيەلمەيدۇ»، پەيدا بولغان ياللۇغلۇق ماددىلار «مۇۋاپىق تازىلانمايدۇ». ۋاقىت ئۇزارغانسېرى تىز بوغۇمى بارغانسېرى ئاجىزلاپ، مەيلى ئېغىرلىق كۆتۈرۈش ئىقتىدارى ياكى ھەرىكەت دەرىجىسى بولسۇن، ھەممىسى تۆۋەنلەپ كېتىدۇ.
كۈز كىرگەندىن كېيىن تىزنى تېخىمۇ ئاسراش كېرەك
جۇڭيى تىبابىتى پەنلەر ئاكادىمىيىسى شىيۈەن دوختۇرخانىسى جاراھەت، سۆڭەك كېسەللىكلىرى بۆلۈمىنىڭ مۇدىر ۋىراچى ما جەنجۇڭ مۇنداق دەپ ئەسكەرتتى: ياز پەسلىدە يۇقىرى تېمپراتۇرىنىڭ تەسىرىدە، ئادەم بەدىنىنىڭ ئىممونىتېت كۈچى تۆۋەنلەپ، باش كۈزدىن كېيىن ئەتىگەن بىلەن كەچنىڭ تېمپراتۇرا پەرقى چوڭىيىدۇ ئەگەر سەللا دىققەت قىلمىسا، نۇرغۇن بەدەن ساپاسى ناچار كىشىلەرنىڭ تىزى تېلىپ ئاغرىيدۇ، پۇت-قولى ماغدۇرسىزلىنىدۇ، بۇنىڭ بىلەن سۆڭەك، بوغۇم كېسەللىكلىرى كېلىپ چىقىدۇ.
شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، كۈزلۈك يامغۇر توختىماي يېغىپ، تېمپېراتۇرا تۆۋەنلەپ، نەملىك يۇقىرىلاپ، سوغۇق ۋە نەم ھاۋا ئادەمنىڭ تېرە بوغۇملىرىغا ھۇجۇم قىلىدۇ.
ئىسسىق ساقلاش خىزمىتىنى ياخشى ئىشلەش
تىز بوغۇمى مۈچىنىڭ يۈزەكى بوغۇمى بولۇپ، سىرتقى تېمپېراتۇرىنىڭ ئۆزگىرىشى ئاسانلا بوغۇم يۈزى ۋە ئىچكى تېمپېراتۇرىنىڭ ئۆزگىرىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. سوغۇق پۇت-قوللاردىكى قان تومۇرلارنىڭ قىسقىرىشىنى، مىكرو قان ئايلىنىشنىڭ توختاپ قېلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، بوغۇم يۇمشاق توقۇلمىلىرىدا مېتابولىزم ھاسىلاتلىرىنىڭ توپلىنىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، مىكروبسىز ياللۇغلىنىشنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.
كۈز پەسلىدە ئەتىگەن ۋە كەچتە تېمپېراتۇرا بىر قەدەر تۆۋەن، ئامال بار كالتە ئىشتان، يوپكا كىيمەسلىك كېرەك. ئىش ئورنىدا ئىشلىگەندە ياكى قاتناش قورالىغا ئولتۇرغاندا، ھاۋا تەڭشىگۈچنىڭ بىۋاسىتە ئۇرۇلۇشىدىن ساقلىنىشقا دىققەت قىلىش كېرەك.
بەدەن ئېغىرلىقىنى كونترول قىلىش
ئېغىرلىقى ئېشىپ كېتىش تىز بوغۇمىغا زىيادە يۈك ئېلىپ كېلىپ، بوغۇمنىڭ بالدۇر چېكىنىشى ۋە ياللۇغلىنىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.
ئىسسىق ئۆتكۈزۈش ياكى فىزىكىلىق داۋالاش
ئىسسىق ئۆتكۈزۈش تىزنىڭ قىسمەن قان ئايلىنىشىنى ياخشىلاپ، نېرۋىنى بوشىتىپ، ياللۇغنى يېنىكلىتىدۇ. كۈز پەسلىدە تىز سوۋۇغاندا، لۆڭگە بىلەن ئىسسىق سۇغا چىلاپ، يارىلانغان ئورۇنغا 20~30 مىنۇت قويۇپ بەرسە بولىدۇ.
ئۇنىڭدىن باشقا، ئىنفىرا قىزىل نۇرلۇق فىزىكىلىق داۋالاش، ئۇۋۇلاش، يىڭنە سانجىپ داۋالاش قاتارلىقلارمۇ تىز بوغۇمى ئەتراپىدىكى قان ئايلىنىشنى ئىلگىرى سۈرۈپ، بىئاراملىقنى پەسەيتىدۇ.
يېمەك-ئىچمەك ئارقىلىق كۈتۈنۈشنى كۈچەيتىش
كۈز پەسلى كىرىپ ھاۋا ئاستا-ئاستا سالقىنلايدۇ، ئادەم بەدىنى ئېھتىياجلىق بولغان ئېنېرگىيە تەدرىجىي كۆپىيىدۇ، ئىسسىقلىق مىقدارى سەل يۇقىرى بولغان يېمەكلىكلەرنى مۇۋاپىق ئىستېمال قىلىپ، ئاساسىي مېتابولىزم نىسبىتىنى يۇقىرى كۆتۈرۈپ، سوغۇقتىن ساقلىنىش ئىقتىدارىنى كۈچەيتكىلى بولىدۇ.
تىز بوغۇمى ئاساسىي كېسەللىكىنى داۋالاش
مەسىلەن، تىز سۆڭەك بوغۇم ياللۇغى بىمارلىرى داۋالاش باسقۇچى بويىچە دورا ئىچىشى، كېسەللىك ئالامىتى پەسەيمىسە دورىنى توختىتىشى، دوختۇرنىڭ يېتەكچىلىكىدە، داۋالاش پىلانىنى ياخشى ئىجرا قىلىشى كېرەك.
تىزنى ئىسسىتىدىغان 4 خىل ھەرىكەت
مۇۋاپىق مىقداردىكى ئىقتىدار مەشىقى بوغۇم سېرىقئەت سۇيۇقلۇقىنىڭ ئېقىشى ۋە ئاجرىلىشىنى ئىلگىرى سۈرۈپ، تارىمۇش ۋە مۇسكۇللارنىڭ ئىقتىدارىنى كۈچەيتىدۇ. پۇتتىكى كۈچلۈك مۇسكۇللار قان ئايلىنىدىغان ئېنېرگىيە پومپىسىغا ئايلىنىدۇ، مۇسكۇللارنىڭ قىسقىرىشى ۋە سوزۇلۇشى تېخىمۇ كۆپ قاننى بوغۇم بوشلۇقىغا سىقىپ چىقىرىپ، بوغۇملارنىڭ مىكرو ئايلىنىشىنى كۈچەيتىدۇ.
يوتا ئالدى مۇسكۇلى
ئورۇندۇقتا ئولتۇرۇپ، بىر پۇتىڭىزنى كۆتۈرۈپ توغرىسىغا سوزۇڭ، 5~10 سېكۇنت بەرداشلىق بەرگەندىن كېيىن ئاندىن پەسكە چۈشۈرۈڭ، ئاندىن پۇتىڭىزنى ئالماشتۇرۇپ قىلىڭ.
يوتا سىرتقى مۇسكۇلى
ئوڭدىسىغا يېتىپ، سول پۇتىنى يۇقىرىغا قارىتىپ 20 سانتىمېتىر كۆتۈرۈپ، بەش سېكۇنت داۋاملاشتۇرۇپ، يەنە بىر تەرەپكە يۆتكەڭ.
يوتا ئارقا مۇسكۇلى
يانچە يېتىپ، تاپان بىلەن كەينىگە تېپىپ، ئاستا-ئاستا چۈشۈرۈڭ. يانپاشنى ئېگىپ ئاستا-ئاستا يۇقىرى كۆتۈرۈپ، كونترول قىلىش ئارقىلىق تۆۋەنگە چۈشۈرۈڭ.
پاقالچاق ئارقا مۇسكۇل
ئورۇندۇقنىڭ يۆلەنچۈكى ياكى ئۈستەلنىڭ گىرۋىكىنى تۇتۇپ، پۇتىنىڭ ئۇچىدا دەسسەپ تۇرغاندىن كېيىن ئاستا قويۇڭ.
يۇقىرىقى ھەرىكەتلەرنى ھەر كۈنى ئىككى گۇرۇپپا، ھەر گۇرۇپپىدا 30 قېتىمدىن ئىشلەش كېرەك.
تىزنىڭ مۇزلىشى كۆپىنچە بىرلا خىل ئىپادىلىنىش ئەمەس، يەنىمۇ ئىلگىرىلىگەن ھالدا بوغۇملارنىڭ جىددىي خاراكتېرلىك ياللۇغلىنىشى ياكى بوغۇملارغا سۇيۇقلۇق يىغىلىپ قېلىشنى كەلتۈرۈپ چىقارغاندا، يەنە ئىششىش، ئاغرىش، قېتىپ قېلىش قاتارلىق ئالامەتلەر كۆرۈلىدۇ. شۇڭا، تىز دائىم سوغۇق ھېس قىلىپ، ئۇزاققىچە پەسەيتكىلى بولمىغاندا، ۋاقتىدا دوختۇرغا كۆرۈنۈپ، سەۋەبىنى ئېنىقلاپ، كېسەلگە قاراپ داۋالاش كېرەك.
Saklik健康网
