سۈرەتنى بېسىپ كىنو كۆرۈشنى باشلىۋېتىڭ
ھوللىۋودنىڭ ئەڭ داڭلىق چولپىنى ۋىل سىمىسنىڭ بۇ ئىشلىرىنى بىلمەسلىكىڭىز مۇمكىن!
توۋتياۋ تورى خەۋىرى، نۇر تورى تەرجىمىسى:
ۋىل سىمىس (Will Smith) بۇ دۇنيادىكى ئەڭ داڭلىق ۋە ئالقىشلىق ئەر ئارتىسلارنىڭ بىرى، ئۇنىڭ مەۋجۇتلۇقى ھەرقانداق مودا مەدەنىيەتتىن قېلىشمايدۇ. بولۇپمۇ «بوكس شاھى ئالى» (拳王阿里)، «مېڭە سىلكىنىش» (脑震荡)، «پادىشاھ رىچارد» (国王理查德)، «مۇستەقىللىق كۈنى» (独立日) ۋە «X ئالاھىدە ئەترىتى» (X特遣队)دىكى ئىپادىسى ۋىل سىمىسنىڭ ئاساسىي ئېقىمدىكى كىنولاردىكى ھۆكۈمرانلىق ئورنىنى تېخىمۇ يۇقىرى كۆتۈرگەن.
ۋىل سىمىس 30 يىلغا يېقىن ۋاقىتتىن بۇيان ئىزچىل ھوللىۋودتىكى داڭلىق شەخىسلەرنىڭ بىرى بولۇپ كەلگەن، ئۇمۇ باشقىلار مېڭىپ باقمىغان يولدا ماڭغان. ئۇ «كىنو چولپىنى ۋىل سىمىس» بولۇشتىن ئىلگىرى «يېڭى شاھزادە» دەپ ئاتالغان، مودا رەپ قوش كىشىلىك گۇرۇپپىسىنىڭ ئەزاسى، 90-يىللارنىڭ دەسلەپكى مەزگىللىرىدىكى «بېلايىرنىڭ يېڭى شاھزادىسى» ناملىق كومېدىيەلىك تىياتىرلاردا رول ئالغان. بىز تۆۋەندە ۋاقىت چىقىرىپ ۋىل سىمىسنىڭ قانداق قىلىپ فىلادېلفىيە رەپ ناخشىچىسىدىن ھوللىۋودنىڭ گىگانت چولپىنىغا ئايلانغانلىقىنى چۈشىنىپ باقايلى.
ئېمىنامنىڭ دەسلەپكى مەزگىللەردىكى ئالقىشلىق ناخشىلىرىدا، رەپ ناخشىچىلىرىغا بولغان ئومۇميۈزلۈك نارازىلىقى ئىپادىلەنگەن. hip-hop مەھەللىسىدە، قوپال مەزمۇن سەنئەت قىممىتى ۋە راست گەپ قىلىشتىكى مەقسەت بىلەن ئوخشاش. ئېمىنام مۇنداق دېگەن: «ۋىل سىمىس ناخشا پىلاستىنكىسى سېتىش ئۈچۈن نەزمىگە مەدەنىيەتسىز سۆزلەرنى قوشمايدۇ، لېكىن مەن خالايمەن.»
ۋىل سىمىسنىڭ ناخشىلىرىمۇ ئەينى ۋاقىتتا كۆپ قۇيۇلغان، چۈنكى ئۇنىڭ مۇزىكىلىرى نىسبەتەن زىيانسىز، شۇڭا چەكلىمە ئاستىدا تېخىمۇ ئاسان قۇيۇلغان. ئۇنىڭ ناخشىلىرىدا ئەزەلدىن دېگۈدەك بىر ئېغىزمۇ يامان گەپ بولۇپ باقمىغان، ئەلۋەتتە بۇنىڭمۇ سەۋەبى بار. ئۇ تەخمىنەن 12 ياشقا كىرگەندە، رەپ يېزىشقا باشلىغان، بىر كۈنى ئۇنىڭ مومىسى ئۆزى ساقلىغان بارلىق ناخشا ئىجادىيەتلىرىنىڭ خاتىرە دەپتىرىنى تېپىۋالغان، ئۇ ناخشىلاردا پايتەختنىڭ ھەممە يېرىدە دېگۈدەك غەزەپلىك سۆزلەر بار ئىدى. ۋىل سىمىس مومىسىنىڭ ئۆزىنى تەنقىد قىلمايدىغانلىقىنى، بەلكى كىتابنىڭ كەينىگە بىر جۈملە سۆز يازغانلىقىنى ئېيتقان: «قەدىرلىكىم، ھەقىقىي ئەقىللىق ئادەم بۇنداق سۆزلەر بىلەن ئۆزىنى ئىپادىلىمىسىمۇ بولىدۇ.»
شۇنداق قىلىپ، ئۇ 1991-يىلى «You Saw My Blinker» ناملىق ناخشىسىدىن باشقا، مومىسىنىڭ تەلىپىنى ئورۇنداپ، ھەر بىر ناخشىنى ئازادە ۋە مەدەنىي پىكىر ساقلىغان.
1989-يىلىنىڭ بېشىدا، ئۇ تېخى ئۇنچە داڭلىق ئەمەس ئىدى، پەقەت 20 ياشلىق رەپ ناخشىچىسى بولۇپ، پەقەت ئىككى پىلاستىنكىسى ئۇنىڭغا ھەمراھ ئىدى. گەرچە ئارقا كۆرۈنۈشى بولمىسىمۇ، لېكىن ئۇ 1989-يىلى 31-نۆۋەتلىك گرەممىي مۇكاپاتىنى بايقۇت قىلىپ، مۇزىكا ساھەسىگە كۈچلۈك سىگنال بەرگەن. خەۋەرلەرگە قارىغاندا، بۇ مۇراسىم پلاستىنكا سەنئىتى ۋە ئىلىم-پەن شۆيۈەنىنىڭ تۇنجى قېتىم گرەممىي ئەڭ ياخشى رەپ ئورۇنداش مۇكاپاتىغا ئېرىشكەنلىكىدىن دېرەك بېرىدىكەن، ئەمەلىيەتتە ئۇلار شۇ كۈنى مۇكاپاتقا ئېرىشكەن، لېكىن ئۇلار مۇكاپاتقا تەكلىپ قىلىنمىغان.
گەرچە گرەممىي دەۋر بىلەن تەڭ ئىلگىرىلەپ، نەزمىنى ئېتىراپ قىلغان بولسىمۇ، لېكىن بۇ مەزگىلدە بۇ مۇكاپات تارقىتىلمىغان. ۋىل سىمىس مۇنداق دېگەن: «ئۇلار بۇ مۇكاپاتنى تارقىتىشقا يېتەرلىك ۋاقىت يوق دېدى. ئۇنداقتا ماڭا دەڭە، پلاستىنكا سېتىلىش مىقدارى، رەت تەرتىپى ۋە ئومۇمىي خەلقنىڭ نۇقتىسىدىن قارىغاندا، بۇ 16 تۈر ئىچىدە، رەپ ناخشىسى مۇشۇ 16 نىڭ ئىچىدە ئەمەسمۇ؟»
ۋىل سىمىسنىڭ ئىككىنچى پلاستىنكىسى ئۈچ پارچە ئاق ئالتۇن پلاستىنكا پلاستىنكىسىغا ئېرىشكەن، بۇ پلاستىنكا ئۇنىڭ تۇرمۇشىنى ئادەتتىن تاشقىرى موللاشتۇرۇپ، نۇرغۇن پۇل تاپقان. ئەڭ دەسلەپكى بايلىق دەۋرىدە، ئۇ باج تاپشۇرۇشنى رەت قىلغانلىقى ئۈچۈن، نۇرغۇن قىممەت باھالىق زىبۇ-زىننەت بۇيۇملىرى مۇسادىرە قىلىنغان، ۋىل سىمىس تۇيۇقسىز ۋەيران بولۇپ، نۇرغۇن قەرزگە بوغۇلغان. ئەينى چاغدا ئۇنىڭ قىز دوستىمۇ ئۇنىڭ ئەھۋالىدىن كۆڭلى يېرىم بولۇپ، ئۇنىڭغا ئۇنىۋېرسال سەنئەت پىروگراممىسىنى سۈرەتكە ئېلىشقا قاتنىشىشنى تەۋسىيە قىلغان. كېيىن ئۇ يەردە ۋارنېر شىركىتىنىڭ خوجايىنى بېننى مادىنە بىلەن ئۇچرىشىپ قالغان، ئۇ ۋىل سىمىسقا ئۆزىنىڭ ئون نەچچە ياش ۋاقتىدا مەھەللىدىن كۆچۈپ چىقىپ، بېۋىرلى تېغىدا تۇرغانلىقى توغرىسىدىكى ھېكايىنى سۆزلەپ بەرگەن.
ئۇزاق ئۆتمەي، بېننى مادىنە ئۇنى كۆڭۈل ئېچىش ماگناتى كۋېنسى جونېس ئۆتكۈزگەن بىر ئائىلە يىغىلىشىغا ئېلىپ بارغان، ئۈچ ئادەم بېننى مادىنەنىڭ ھېكايىسىنىڭ ئىسمىنى «بېلايىرنىڭ يېڭى شاھزادە ھېكايىسى»گە ئۆزگەرتكەن.
«بېلايىرنىڭ يېڭى شاھزادىسى»نىڭ زور ئالقىشقا ئېرىشىشى ۋىل سىمىسنىڭ ياخشى ئارتىس ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلىغان. ئۇ بۇرۇلۇپلا كىنولاردا پەيدا بولۇشقا باشلىغان، 1993-يىلى ئۇنىڭ تۇنجى ئەسىرى «ئالتە قېتىم ئايرىلىش» تونى مۇكاپاتىنىڭ نامزاتلىقىغا كۆرسىتىلگەن، بۇ كىنو جون گېرنىڭ تىياتىرىدىن ئۆزگەرتىپ ئىشلەنگەن. ئۇ پائۇل ئىسىملىك بىر ياشنىڭ رولىنى ئالغان بولۇپ، «كۆڭۈل ئېچىش ھەپتىلىك ژورنىلى»نىڭ خەۋەر قىلىشىچە، پائۇل ئانتونى مايكول خال رول ئالغان ترېنت بىلەن سۆيۈشۈشكە موھتاج ئىكەن. لېكىن ۋىل سىمىس بۇ كۆرۈنۈشنى رەت قىلغان، رېژىسسور ئۇنىڭغا ۋاكالىتەن سۈرەتكە ئالىدىغان بىر ئارتىس تېپىپ بېرىشكە مەجبۇر بولغان.
بىر نەچچە ئايدىن كېيىن، «ئالتە قېتىملىق ئايرىلىش» قويۇلغاندا، ۋىل سىمىس ئۆزىنىڭ شۇ چاغدىكى قىلمىشىدىن ئىنتايىن ئوڭايسىزلانغان. ئۇ مۇنداق دېگەن: «سەنئەتكە كۈچ چىقىرىش جەھەتتە، مەن ئەينى ۋاقىتتا ھەقىقەتەن پىشىپ يېتىلمىگەن ئىدىم.»
بېلەت كىرىمى جەھەتتە ۋىل سىمىس ئەڭ مۇۋەپپەقىيەت قازانغان ئارتىسلارنىڭ بىرى بولۇپ، كىنوخانىلاردا قويۇلغاندا يەتتە كىنو 500 مىليون ئامېرىكا دوللىرى بېلەت كىرىمىگە ئېرىشكەن. «خاككېر ئېمپىرىيىسى»مۇ ئۇنى فىلىمدە رول ئېلىشقا تەكلىپ قىلغان، لېكىن ئۇ بۇ فانتازىيەلىك كىنونى سۈرەتكە ئالماي، «بوران-چاپقۇنلۇق جەڭچى»نى ئىشلەشكە قاتناشقان، بۇ بىر خامچوتى 170 مىليون دوللارغا يېتىدىغان كىنو، قويۇلغاندىن كېيىن پۈتۈن دۇنيادىكى بېلەت كىرىمى ئاران 222 مىليون دوللار بولۇپ، ۋىل سىمىسنىڭ بېلەت كىرىمى ئەپسانىسىنى بۇزۇپ تاشلاپ، ئوبزورچىلارنىڭ كۈچلۈك نارازىلىقىنى قوزغىغان.
2019-يىلىدىكى بىر ۋىدېيودا، ئۇ ئۆزىنىڭ ئەينى ۋاقىتتا ئۆزىگە بەك ئىشىنىپ كەتكەنلىكىنى، ئۆزى ئىشلىگەن ھەر قانداق بىر كىنونىڭ زور ئالقىشقا ئېرىشىدىغانلىقىنى ئويلاپ، «بوران-چاپقۇنلۇق جەڭچى»نى تاللىغانلىقىنى ئېتىراپ قىلغان. ۋىل سىمىس رەت قىلغان باشقا نادىر ئەسەرلەردىن «قۇتقۇزۇۋېلىنغان جياڭ گې» ۋە 2016-يىلىدىكى داۋامى «مۇستەقىللىق كۈنى 2» بار، ئۇ مۇنداق دېگەن: «مېنىڭ ئالدىمدا ئىككى سېنارىيە بار، ئۇلار ئايرىم-ئايرىم ھالدا ‹مۇستەقىللىق كۈنى 2› ۋە ‹ئالاھىدە ئەترەت X›، مېنىڭ ‹ئالاھىدە ئەترەت X›نى تاللىشىمدىكى سەۋەب، مەن ئۆتمۈشتە ياشاشنى ئەمەس، بەلكى ئالغا ئىلگىرىلەشنى ئويلايمەن.»
ۋىل سىمىس «بېلايىرنىڭ يېڭى شاھزادىسى»نى سىناق قىلغاندا جادا بىلەن تونۇشقان، 1997-يىلى 12-ئايدا ئىككەيلەن رەسمىي توي قىلغان. 2020-يىلى جادا زىيارەتنى قوبۇل قىلغاندا مۇنداق دېگەن: «مەن دائىم ۋىلغا سىز قىلماقچى بولغان ھەرقانداق ئىشنى قىلالايسىز، سىز مەڭگۈ ئۆزىڭىزگە تەۋە، مەن سىزنىڭ مەڭگۈلۈك دوستىڭىز ۋە ھەمراھىڭىز».
ئۇنىڭ ئاشكارىلىشىچە، ئۇ 2010-يىلى ئېرى بىلەن بىر مەزگىل ئايرىلىپ تۇرغان، بۇ مەزگىلدە ئۇ ناخشىچى ئاۋگۇست بىلەن چىقىشىپ قالغان، لېكىن ئەڭ ئاخىرىدا جادا بىلەن ۋىل سىمىس ئىككىسى يەنىلا يارىشىپ قالغان.
2022-يىلىدىكى بىر قېتىملىق «قىزىل ئۈستەل سۆھبىتى»دە، جادا ئۆزىنىڭ يولدىشى بىلەن نۇرغۇن خىزمەتلەرنى ئىشلىگەنلىكىنى، ئۇلارنىڭ يەنە ناھايىتى ئۇزۇن يول ماڭىدىغانلىقىنى ئېيتقان.
«جەسۇر ساقچىلار» ناملىق فىلىم ئۇنىڭغا ئىككى مىليون دوللار كىرىم ئېلىپ كەلگەن، «مۇستەقىللىق كۈنى» ئۇنىڭغا بەش مىليون دوللار مائاش ئېلىپ كەلگەن. 1998-يىلىغا كەلگەندە «خەلقنىڭ دۈشمىنى» ناملىق كىنودا رول ئېلىپ 14 مىليون دوللار كىرىم قىلغان. خەۋەرلەرگە قارىغاندا، 2012-يىلى ۋىل سىمىس «قارا ئادام 3» ناملىق كىنودا 100 مىليون دوللار ئالغان، بۇ مائاش ۋە بېلەت كىرىمى ئۈلۈشىنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. 2019-يىلىغا قەدەر، ئۇنىڭ ھەر بىر كىنوسىغا 20 مىليون دوللار باھا قويۇلغان.
فىلىمدىن باشقا، ۋىل سىمىسنىڭ باشقا پۇل تېپىش يوللىرىمۇ بار. ھازىر «بېلايىرنىڭ يېڭى شاھزادىسى» يەنىلا دۇنيادىكى 200 گە يېقىن دۆلەتتە قويۇلۇۋاتىدۇ، ئۇنىڭ بىلەن غايەت زور خان جەمەتى بېجى ئېلىنىدۇ. 2019-يىلى ئۇ ئوغلى بىلەن بىرلىكتە قۇرغان شىركەتنىڭ بازار قىممىتى 100 مىليون يۈەنگە يەتكەن، ئۇ يەنە ئۆزىنىڭ زېمىنىنى يېڭى تاراتقۇ ۋە تېخنىكا ساھەسىگە كېڭەيتكەن. ھازىرغا قەدەر، ۋىل سىمىسنىڭ ساپ مۈلكى 350 مىليون دوللاردىن ئاشىدۇ.