点击蓝字 关注沪江泰语君！
大家都知道，泰语的“厕所”是ห้องน้ำ，这也是日常生活中最常见到的表达，但是除了这个词，“厕所”在泰语里还有其他表达方法，快看看你有没有见过下面这种表达方法吧！
นอกจาก “ห้องส้วม” ที่หมายถึงสถานที่ขับถ่ายแล้ว อีกคำที่ใช้กันอย่างแพร่หลายก็คือ “ห้องสุขา” เราอาจคิดว่าความหมายของคำนี้ครบจบในตัว คือเป็นห้องที่ใช้ถ่ายหนักและถ่ายเบา ปลดเปลื้อง “ทุกข์” ออกไป จึงเป็นห้องแห่งความสุข แต่ที่จริงคำนี้เป็นคำย่อ แล้วคำเต็มคืออะไร?
除了“ห้องส้วม” /hɔ̂ɔŋ sûam/（厕所）这个词外，另一个广泛使用的词是“ห้องสุขา” /hɔ̂ɔŋ sùkhǎa/（卫生间）。我们可能会认为这个词的意义很完整，指的是一个用于大小便的房间，可消除痛苦，因此是一个象征幸福的地方。但实际上，这个词是缩写形式，那么它的完整形式是什么呢？
“สุขาภิบาล” การจัดการความสะอาด
“สุขาภิบาล” /sùkhǎaphíbaan/ 的意思是卫生管理。
เรื่องนี้ต้องย้อนไปถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งเป็นยุคที่สยามต้องการพัฒนาประเทศให้ทันสมัยทัดเทียมตะวันตก หนึ่งในนั้นคือแนวคิดเรื่อง “สุขาภิบาล”
这个词的起源可以追溯到拉玛五世统治时期，那是暹罗希望使国家现代化、与西方接轨的时代。其中一个概念就是“卫生管理”。
แนวคิดเรื่องนี้เริ่มมาตั้งแต่ พ.ศ. 2437 เห็นได้จากคำกราบบังคมทูลของพระยาอภัยราชา (โรลัง ยัคมินส์) ที่ปรึกษาราชการทั่วไปว่า พวกชาวต่างประเทศมักจะติเตียนว่ากรุงเทพฯ โสโครก จึงกราบบังคมทูลแนะนำรัชกาลที่ 5 ให้ทรงจัด “มุนิสิเปอล” (สมัยนี้หมายถึงเทศบาล) เหมือนที่จัดในต่างประเทศ
这一概念始于公元1894年，从古斯塔夫·罗林-杰奎明斯——拉玛五世的总顾问的奏章中可以看出，外国人经常批评曼谷肮脏不堪，因此他建议拉玛五世设立“Municipal”（如今意为“市政府”），就像国外那样。
ทว่าคำกราบบังคมทูลแนะนำนี้ไม่สัมฤทธิผล เนื่องด้วยรัชกาลที่ 5 ทรงเห็นว่า ขัดกับหนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีที่ทำไว้ว่า ถ้ารัฐบาลสยามจะออกกฎหมายที่มีผลบังคับถึงชาวต่างประเทศ ต้องบอกให้รัฐบาล (คือกงสุล) ทราบก่อน จึงไม่ได้จัดตั้งเป็นเทศบาล แต่จัดตั้งในลักษณะ “กรมสุขาภิบาล” แทนใน พ.ศ. 2440
然而，这一建议并未实现，因为拉玛五世认为这与之前签署的友好条约相违背。条约规定，如果暹罗政府要制定对外国人有约束力的法律，必须事先通知其政府（即领事馆）。因此，未能设立市政府，而是在公元1897年设立了“卫生管理局”。
อย่างไรก็ตาม ก่อนหน้าจะมีการเสนอให้จัดตั้งเทศบาล เพื่อดูแลรักษาความสะอาดของบ้านเมือง มีแนวคิดของคนในสังคมที่ต้องการจะจัดการทำความสะอาด รวมถึงจัดการเรื่องการขับถ่ายมาก่อนแล้ว ซึ่งเป็นวิธีการที่มีผู้เสนอและรับอยากทำ
尽管如此，在提出设立市政府之前，社会上已经有了管理清洁事务的需求，包括管理排便问题的措施。这些措施由一些提议者倡导并希望付诸实践。
หนึ่งในนั้นคือหลักฐานที่ พระยาสโมสรสรรพการ ขอรับจัดการทำความสะอาดในพระนคร ใน พ.ศ. 2436 โดยจะรับบริการขนถ่ายสิ่งโสโครกและจัดหาถังเปลี่ยนถ่ายให้กับราษฎร แต่ไม่ได้รับอนุญาต ซึ่งก็ไม่ปรากฏข้อมูลต่อว่าเพราะเหตุใด
其中一个例子是，古斯塔夫·罗林-杰奎明斯在1893年提出要在曼谷负责清洁工作，包括提供排污服务和为居民更换粪便桶，但这一请求未获批准。至于为何未获批准，相关信息并未详细记载。
ถึงอย่างนั้น ในพระนครก็น่าจะมีผู้รับทำอยู่บ้างแล้ว แต่ยังไม่ปรากฏในรูปแบบบริษัทที่ทำอย่างจริงจัง หรือมีการบริหารจัดการอย่างเป็นระบบ
即便如此，曼谷可能已经有人在从事这方面的工作，只是尚未以正式公司或系统化管理的形式出现。
เปิดคำเต็ม “ห้องสุขา”
揭开“ห้องสุขา”/hɔ̂ɔŋ sùkhǎa/的完整含义
คำว่า “ศุขาภิบาล” หรือ “สุขาภิบาล” ที่แปลว่าการบำรุงรักษาความสุขนั้น สมัยรัชกาลที่ 5 เขียนว่า กรมศุขาภิบาล เรียกสั้นๆ ว่า กรมศุขา ต่อมาใช้ “ส. เสือ” สะกดแทน กลายเป็นคำว่า สุขาภิบาล
“สุขาภิบาล”或“ศุขาภิบาล” /sùkhǎaphíbaan/ 在拉玛五世时期的意思是“幸福管理局”，当时写作“กรมศุขาภิบาล”/krom sùkhǎaphíbaan/，简称“กรมศุขา”/krom sùkhǎaphíbaan/，后来改用“ส.เสือ”拼写，成为“สุขาภิบาล” /sùkhǎaphíbaan/ 一词。
คำว่า ศุขา หรือ สุขา ในความหมายที่เราเข้าใจว่าเป็นสถานที่สำหรับขับถ่าย จึงเกิดขึ้นในช่วงนี้
“ศุขา”或“สุขา” /sùkhǎa/ 在我们理解为排便场所的意义下，正是在这一时期产生的。
ห้องสุขา ย่อมาจาก ห้องสุขาภิบาล หมายถึงห้องที่สร้างโดยสุขาภิบาล ใช้สำหรับถ่ายอุจจาระ ปัสสาวะ ซึ่งความหมายแปลงมาเป็นส้วม อย่างที่เข้าใจกันในปัจจุบันนั่นเอง
“ห้องสุขา”/hɔ̂ɔŋ sùkhǎa/是“ห้องสุขาภิบาล”/hɔ̂ɔŋ sùkhǎaphíbaan/的缩写，意思是由“สุขาภิบาล” /sùkhǎaphíbaan/ 建造的用于排便的房间，这个意义后来演变为如今理解的厕所。
เหตุที่ได้ชื่อตามนี้ เพราะหน่วยงานนี้มีหน้าที่อย่างหนึ่งในการจัดการดูแลเรื่องการขับถ่ายของประชาชน และสร้างห้องปฏิบัติกิจของสุขาภิบาลให้ประชาชนมาใช้ เวลาคนไปขับถ่ายจึงมักบอกว่า “ไปศุขา” เหมือนกับที่เคยเรียกสถานที่เกี่ยวข้องกับการขับถ่ายในอดีต เช่น ไปทุ่ง, ไปท่า, ไปเว็จ (เว็จหรือเวจ แปลว่าอุจจาระ มาจากภาษาบาลีว่า “วจฺจ” แล้วแผลงเสียงสระอะเป็นเอให้ออกเสียงง่าย)
之所以以此命名，是因为该部门负责处理公众的排便事务，并为公众提供卫生管理设施。人们去排便时，常说“去ศุขา”/sùkhǎa/，就像过去用类似词汇称呼与排便相关的场所，例如“去ทุ่ง”（田野）、“去ท่า”（码头）、“去เว็จ”（เว็จ或เวจ意为大便，源自巴利语“วจฺจ”，其发音中的元音“อะ”被改为“เอ”以便发音）。
ข้อสังเกตที่น่าสนใจก็คือ คำว่าศุขาหรือสุขา ยังไม่ใช่คำที่เราใช้แทนความหมายของสถานที่ขับถ่ายในกรุงเทพฯ เพียงอย่างเดียว เพราะยังหมายถึงชื่อหน่วยงานราชการด้วย ไม่เหมือนกับคำว่าส้วม ซึ่งใช้ในความหมายเดียวสำหรับคนทั่วไปในเมืองว่า หมายถึงสถานที่ขับถ่าย
值得注意的是，“ศุขา”或“สุขา”/sùkhǎa/ 不仅仅指曼谷的排便场所，还指代一个政府部门的名称，而“ส้วม”/sûam/ 一词则只用于普通市民的日常用语，表示厕所的意思。
คำว่าสุขาและคำว่าส้วม มีใช้แพร่หลายในปัจจุบัน ส่วนคำว่าเว็จกลับค่อยๆ เลือนหายไป ทั้งที่ตอนแรกยังใช้เรียกในภาษาราชการและในชีวิตประจำวัน
如今，“สุขา”/sùkhǎa/和“ส้วม”/sûam/ 已被广泛使用，而“เว็จ”这个词已经逐渐消失，尽管最初它曾用于官方语言和日常生活中。
大家在泰国的哪里见过这个词吗？
声明：本文由沪江泰语编译整理，素材来自silpa-mag，未经允许不得转载。如有不妥，敬请指正。
点个在看你最好看
