«كۆزەتكۈچىلەر تورى چى چيەن» ئەسەد ھاكىمىيىتى ئاغدۇرۇلغاندىن كېيىن، تۈركىيە سۈرىيە «شەم ئازادلىق تەشكىلاتى» ( HTS ) بىلەن ئىزچىل ئۇچرىشىشنى ساقلاپ، سۈرىيە يېڭى ھۆكۈمىتى بىلەن كورد قوراللىق كۈچلىرىگە زەربە بېرىش توغرىسىدا ئورتاق تونۇش ھاسىل قىلىشنى ئۈمىد قىلدى. شۇ جاي ۋاقتى 25-دېكابىر تۈركىيە زۇڭتۇڭى ئەردوغان پارلامېنتتا سۆز قىلغاندا بۇ مەيدانىنى قايتا تەكىتلەپ، سۈرىيە چېگرىسى ئىچىدىكى كورد قوراللىق ئۇنسۇرلىرى «يا قوراللىرىنى تاشلايدۇ، ياكى دەپنە قىلىنىدۇ» دېدى.
تۈركىيە ئانادولۇ ئاگېنتلىقى ۋە رېيتېر ئاگېنتلىقىنىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، ئەردوغان سۈرىيە چېگرىسى ئىچىدىكى كورد «تېررورچىلىرى»نى يوقىتىشقا قەسەم بەرگەن.
ئەردوغان : «سۈرىيەنىڭ ھەلەپ، دەمەشىق قاتارلىق شەھەرلىرىدە سۈرىيە بايرىقى بىلەن تۈركىيەنىڭ يۇلتۇز-ئاي بايرىقى يانداش لەپىلدەپ تۇرغانلىقىنى كۆرگەندە ھەممىمىز ئىنتايىن خۇشال بولدۇق» دېدى. ئۇ ئالدى بىلەن HTS ئەسەد ھاكىمىيىتىنى تەبرىكلىدى.
ئارقىدىنلا ئەردوغان مۇنداق دەپ كۆرسەتتى : " بۆلگۈنچى قاتىل يا قوراللىرىنى تاشلايدۇ، ياكى قورال بىلەن بىللە سۈرىيە تۇپرىقىغا دەپنە قىلىنىدۇ. بىز تېررورلۇق تەشكىلاتىنى يوقىتىمىز، چۈنكى ئۇ بىز بىلەن كۇرد ئاچا-سىڭىللار، قېرىنداشلىرىمىز ئارىسىدا قان تام سېلىشقا ئۇرۇندى ". ئۇ مۇنۇلارنى تەكىتلىدى : «بىز تۈركىيەنىڭ تېررورلۇقسىز بولۇش نىشانىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈن دۆلەت قولىدىكى بارلىق ۋاسىتىلەردىن پايدىلىنىمىز».
ئەردوغان يەنە تۈركىيەنىڭ ناھايىتى تېزلا سۈرىيەنىڭ ھەلەب شەھىرىدە كونسۇلخانا ئاچىدىغانلىقىنى بىلدۈردى ھەمدە نەچچە مىليون سۈرىيەلىك كۆچمەننىڭ ۋەتەنگە قايتىشىغا ئەگىشىپ، كېلەر يىلى يازدا تۈركىيە-سۈرىيە چېگراسىدىكى قاتناش مىقدارىنىڭ كۆپىيىدىغانلىقىنى تىلغا ئالدى.
ئەردوغان 23-چېسلا ئىچكى كابېنت يىغىنى ئاخىرلاشقاندىن كېيىن سۆز قىلغاندا، تۈركىيەنىڭ سۈرىيە چېگرىسى ئىچىدىكى «تېررورچىلار»غا داۋاملىق زەربە بېرىدىغانلىقىنى بىلدۈردى. ئەردوغان مۇنۇلارنى بىلدۈردى : سۈرىيەدە ھېچقانداق تېررورچى ئورۇن يوق، تۈركىيە ئەسەبىي تەشكىلات نى ئۆز ئىچىگە ئالغان تېررورچىلارغا داۋاملىق دەل جايىدا زەربە بېرىدۇ، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا پۇقرالارنىڭ زىيانكەشلىككە ئۇچرىماسلىقىغا كاپالەتلىك قىلىدۇ.
«خەلق قوغداش قىسمى» سۈرىيەدىكى ئاساسلىق كورد قوراللىق قىسمى بولۇپ، ئۇ يېتەكچىلىك قىلغان ھەربىي ئىتتىپاق «سۈرىيە كۈچى» ( SDF، ئەسلىدە «سۈرىيە ئارمىيەسى» دەپ تەرجىمە قىلىنغان ) سۈرىيەنىڭ تۆتتىن بىر قىسىم زېمىنىنى كونترول قىلىدۇ، بۇ ئاساسلىق نېفىت ئىشلەپچىقىرىش رايونى ۋە ئاشلىق ئىشلەپچىقىرىش رايونىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. تۈركىيە «خەلق قوغداش قىسمى»نى كورد ئىشچىلار پارتىيەسىنىڭ سۈرىيەدىكى تارمىقى دەپ قاراپ، كۆپ قېتىم ئەسكەر چىقىرىپ چېگرىدىن ئۆتۈپ زەربە بەردى.
«سۈرىيە كۈچلىرى»نىڭ قوماندانى مەزلۇم ئابدى ئالدىنقى ھەپتە رېيتېر ئاگېنتلىقىنىڭ زىيارىتىنى قوبۇل قىلغاندا، سۈرىيەدە كورد ئىشچىلار پارتىيەسى جەڭچىلىرىنىڭ مەۋجۇتلىقىنى تۇنجى قېتىم ئېتىراپ قىلدى ھەمدە ئۇلارنىڭ تېررورلۇق تەشكىلاتى غا زەربە بېرىشكە ياردەملەشكەنلىكىنى بىلدۈردى. ئۇ يەنە مۇنداق دېدى : ئەگەر تۈركىيە بىلەن ئومۇميۈزلۈك ئۇرۇش توختىتىش كېلىشىمى ھاسىل قىلسا، بۇ جەڭچىلەر سۈرىيەدىن ئايرىلىپ يۇرتىغا قايتىدۇ. لېكىن ئۇ «سۈرىيە كۈچلىرى»نىڭ كورد ئىشچىلار پارتىيەسى بىلەن ھەرقانداق تەشكىلىي ئالاقىسى بارلىقىنى ئىنكار قىلدى.
شۇ جاي ۋاقتى 8-دېكابىر، سۈرىيە ھۆكۈمەتكە قارشى قوراللىق كۈچى HTS پايتەخت دەمەشىقنى ئىشغال قىلغانلىقىنى جاكارلىدى. ئون نەچچە يىل ئىچكى ئۇرۇشنى باشتىن كەچۈرگەن سۈرىيەدىكى ئەسەد ھاكىمىيىتى 12 كۈن ئىچىدە ئۆرۈلۈپ چۈشۈپ، كىشىنى تۇيۇقسىز تۇتتى. ئۆكتىچىلەر 9-چېسلا «سۈرىيە ۋەتەننى قۇتقۇزۇش ھۆكۈمىتى» دىكى بەشىرغا سۈرىيە ئۆتكۈنچى ھۆكۈمىتى تەشكىللەش ھوقۇقى بەردى. سۇرىيە ئۆتكۈنچى ھۆكۈمىتى 10-چېسلا ھوقۇقنى رەسمىي ئۆتكۈزۈۋالدى، مۇددىتى ۋاقتىنچە 2025-يىلى 3-ئاينىڭ 1-كۈنىگىچە بېكىتىلدى.
شۇنىڭدىن كېيىن، ئىراننىڭ ئالىي داھىيسى ھامىنىيى بىلەن ئامېرىكىنىڭ سايلانغان زۇڭتۇڭى تىرامپ تۈركىيەنىڭ ئەسەد ھاكىمىيىتىنىڭ ئاغدۇرۇلۇشى بىلەن مۇناسىۋەتلىك ئىكەنلىكىنى بىلدۈردى.
تىرامپ 16-دېكابىر تۈركىيە ئەسەدنىڭ ھەرىكىتىنى پىلانلاپ، سۈرىيە ئۆكتىچىلىرىنى «كونترول» قىلىش ئارقىلىق سۈرىيەنى «دوستانە ئۆتكۈزۈۋالدى» دېگەن. ئۇ مۇنداق دېدى : «تۈركىيە پەردە ئارقىسىدىكى ئادەم»، نەچچە مىڭ يىلدىن بۇيان سۈرىيەگە ئېرىشىشنى ئىزچىل ئۈمىد قىلىپ كەلدى، ھازىر «ئۇلار ئېرىشتى».
رېيتېر ئاگېنتلىقىنىڭ ئېيتىشىچە، ئەسەد ھاكىمىيىتى قىلىنغاندىن كېيىن، تۈركىيە كۆپ قېتىم HTS ۋە سۈرىيە ئۆتكۈنچى ھۆكۈمىتى بىلەن ئۇچرىشىپ، سۈرىيە يېڭى ھۆكۈمىتىدىن «خەلق قوغداش قىسمى»نى تارقىتىۋېتىشنى تەلەپ قىلغان. سۈرىيە رەھبەرلىك قاتلىمىنىڭ ئالمىشىشى بۇ دۆلەتتىكى ئاساسلىق كورد گۇرۇھىنى قىيىن ئەھۋالغا چۈشۈرۈپ قويدى.
شۇ جاي ۋاقتى 22-چېسلا، تۈركىيە دىپلوماتىيە مىنىستىرى خاكان فېدان سۈرىيە پايتەختى دەمەشىقتە زىيارەتتە بولۇپ، سۈرىيە ئۆتكۈنچى ھۆكۈمىتىنى تەشكىللىگەن HTS رەھبىرى ئەھمەد شارا ( ئىلگىرى «جۇلانى» دەپ ئاتالغان ) بىلەن كۆرۈشتى.
فېدان يىغىندىن كېيىن مۇنۇلارنى بىلدۈردى : ئۇلار كورد قوراللىق كۈچلىرى «خەلق قوغداش قىسمى» ئىشىنى مۇزاكىرە قىلدى، قارشى تەرەپنىڭ تەدبىر قوللىنىپ سۈرىيەنىڭ ئىگىلىك ھوقۇقى، بىرلىكى ۋە زېمىن پۈتۈنلۈكىنى قوغدايدىغانلىقىغا ئىشىنىمىز. فېدان سۈرىيەنىڭ كەلگۈسىدە «كورد قوراللىق كۈچلىرىگە بوشلۇق يوق»، «خەلق قوغداش قىسىمى» چوقۇم تارقىتىۋېتىلىشى كېرەكلىكىنى ئېيتتى
