گۈزەل ھايات 10-بۆلۈم86-قىسىم _ ئادەم قۇتقۇزۇش

86-قىسىم

دىلنار ئۇلارنىڭ پارىڭىغا پەرۋا قىلماي سۆزىنى داۋاملاشتۇرۇپ :

  -   ئۇ ئادەم ماشىنا ھەيدىمەپتۇ، بۇ يەرنىڭ ئورنىمۇ بەك چەت، ئۇنىڭ بىر كىچىك بالىنى پىيادە ئېلىپ كېتىشى مۇمكىن ئەمەس .

باشقا شەھەر ئەتراپى رايونىغا ئېلىپ بېرىپ ئاندىن ئۇنى بىر تەرەپ قىلىشى مۇمكىن. شىمال تەرەپتە يول يوق، جەنۇب تەرەپتە تاشيول بار، دارىلئېتام غەرب تەرەپتە، قارشى تەرەپتە تاغ بار، دېمەك ئۇنىڭ بارىدىغان يېرى يوق، پەقەت قارشى تەرەپتىكى تاغقا بارىدۇ. - دېدى. 

ئۇ ناھايىتى تەرتىپلىك، ئەتراپلىق مۇلاھىزە قىلدى، قىلچە ھودۇقمىدى، كىچىك تۇرۇپلا، سوغۇققان، سالماق چىراي ئىپادىسىگە ئادەمنىڭ ئەقلى يەتمەيتتى .

ھەتتا ساقچىمۇ ئۇنىڭغا كۆپرەك دىققەت قىلىشتىن ساقلىنىپ قالالمىدى، ئارقىدىنلا دەرھال تاغقا چىقىپ ئادەم قۇتقۇزۇشقا ئادەم ئورۇنلاشتۇردى.

دىلنار بۇ چاغدا سىزىپ پۈتتۈرگەن رەسىمنى ساقچى ئەترىتىنىڭ باشلىقىغا سۇنۇپ:

  -   ئۇ ئادەمنىڭ ماسكىسىنى سەبىرە تارتىپ ئېلىۋەتكەن، مەن ئۇنىڭ تۇرقىنى ئېنىق كۆردۈم، ئوخشاشلىق دەرىجىسى تەخمىنەن ٪ 90 تىن ئاشىدۇ، ئۇ چۈشۈرۈپ قويغان ماسكا دارىلئېتام سىرتىدىكى قارا ماشىنىنىڭ يېنىدا، سىلەرنىڭ تەپسىلىي تەكشۈرۈشۈڭلارغا پايدىسى بار . - دېدى.

 ئەترەت باشلىقى قولىنى سوزۇپ ئالماقچى بولدى، نەتىجىدە يەنە بىر قول يېرىم يولدا ھېلىقى قەغەزنى تارتىۋالدى.

ئەنسەر قەغەز ئۈستىدىكى رەسىمگە قارىدى،  بەش ئەزاسى ۋە كىيىملىرى ناھايىتى ئېنىق سىزىلغانىدى.

دىلنار ئۇنىڭغا سوغۇق قاراپ قويدى، ئاندىن قولىنى سوزۇپ بايا مەمەت تاغا ئۇنىڭغا تەييارلىغان ئىسسىق چاينى ئالدى.

ئەينەك ئىستاكاننىڭ سۈيى يەنىلا بەك قىزىق ئىدى، لېكىن دىلنار ئىستاكاننى چىڭ تۇتۇپ، ئازراقمۇ باشقىچە ئىنكاستا بولمىدى.

 بېشىنى تۆۋەن سېلىپ ئاغزىنى چىڭ يۇمدى.

خېلى ئۇزۇندىن كېيىن ئاندىن قىزىق تۇيۇلۇپ قولى كۆيگەن بولسا كېرەك،  قۇشۇمىسى سەل - پەل تۈرۈلدى.

ئەنسەر سۈرەتنى ساقچىغا سۇنۇپ، دىلنارغا قاراپ:

- سىز ئۇ ئادەمنىڭ يۈزىنى كۆرۈپ قالغان تۇرسىڭىز، ئۇ نېمىشقا سىزنى قويۇپ بېرىدۇ؟ - دەپ سورىدى. 

دىلنارنىڭ ئىستاكان تۇتقان قولى تۇيۇقسىز چىڭىپ، بېشىنى كۆتۈرۈپ، خىزمەت ئۈستىلىدىن ئۆتۈپ ئەنسەرگە تىكىلىپ:

- قارىغاندا قايتىپ كېلەلىگىنىمنىڭ ئۆزى  ئەپسۇسلىنارلىق ئىش بوپتۇ- دە؟  - دېدى.

ئەنسەر قوشۇمىسىنى چىڭ تۈرۈپ:

   -  مەن سىز ئويلىغاندەك دېمەكچى ئەمەسمەن. ئەگەر مەن ھېلىقى ئەر كىشى بولغان بولسام، چىرايىمنى كۆرۈپ قالغان بولسىڭىز، سىزنى ھەرگىز بوش قويۇۋەتمەيتتىم، سىزنى قويۇپ بېرىپ، ساقچىغا مەلۇم قىلىش پۇرسىتىگە ئىگە قىلىشىم تېخىمۇ مۇمكىن ئەمەس، - دېدى.

دىلنار بىر يۇتۇم سۇ ئىچىپ، لەۋلىرىنى پۈرۈشتۈرۈپ، پەرۋاسىزلىق بىلەن كۈلدى.

  -   ئاساسلىقى مېنىڭ ئۇنىڭغا ئۆچلۈكۈم سەۋەب بولدى.  ئۆچ كۆرىدىغان ئادەمنىڭ كۆز ئالدىمدا يوقالماقچى بولغانلىقىنى كۆرۈپ، قانچىلىك خۇشال بولغانلىقىمنى بىلمەيمەن. - دېدى.

ئەنسەرنىڭ چىرايى تۇتۇلۇپ:  

- سىز راستىنلا ئۇنىڭ يامان نىيەتلىك ئادەملەر تەرىپىدىن ئېلىپ كېتىلگەنلىكىگە قاراپ تۇردىڭىزمۇ؟ - دېدى. 

دىلنار كۈلۈپ تۇرۇپ:

   -  نېمە؟ ئەجەبا  مېنى ئۇنى قۇتقۇزۇپ كەلسۇن دېمەكچىمۇ سىز؟  - دېدى.

ئەنسەر گەپ قىلالماي قالدى.   

  -  ئۇنىڭدىن بىزار بولغان - بولمىغانلىقىمنى دېمەي تۇرايلى، سېنىڭچە مەن ھەققانىيەت يولىدا پىداكارلىق كۆرسىتىدىغان ئادەممۇ؟  - دېدى دىلنار.

- بايا ئېنىق دېدىڭىز، ئۇ ئادەم مال-دۇنيا ئۈچۈن ئەمەس، پەقەت سەبىرەنىڭ جېنىنىلا ئالماقچى بوپتۇ... - دېدى ئەنسەر. 

  -   ئۇنىڭ جېنىنىڭ مەن بىلەن نېمە مۇناسىۋىتى بار؟  - دىلنار تۇيۇقسىز سوغۇق تەلەپپۇزدا ئەنسەرنىڭ گېپىنى بۆلۈپ،  كۆزىگە تىكىلىپ قارىدى.

  -  مەن قايتىپ كېلىشكە مۇيەسسەر بولۇپ، يەنە تېخى ساقچىغا مەلۇم قىلىپ ئۇنى قۇتقۇزۇشنى ئويلىغانلىقىمدىن ، ئۆزۈمنى بەك ئاقكۆڭۈل ھېس قىلىمەن. ساۋاقداش ئەنسەر، خاپا بولماي سۇبيېكتىپ ئىدىيىڭىز بىلەن باشقىلارنى ئۆلچىمەڭ،    - دېدى دىلنار.

ئەنسەر ئۇنىڭغا خېلى ئۇزۇن تىكىلىپ قارىدى، ئاندىن پەس ئاۋازدا:

  -  مەن ئەسلىدە، سىزنى ھەر قانچە ئۆچ بولغان بىلەنمۇ، پەقەت ئاغزىنىڭ ئۇچىدىلا دەپ قويىدۇ، باشقىلارغا ھەقىقىي زىيانكەشلىك قىلمايدۇ دەپ ئويلايتتىم. قارىغاندا مەن راستتىنلا سىزنى خاتا تونۇپ قاپتىمەن.   - دېدى.

دىلنار كۆزىنى ئاستا قىسىپ، ئۇنىڭغا بىر ھازا سوغۇق تىكىلىپ قارىدى.

ئاخىر سۇس كۈلۈپ قويۇپ:

   -  ئەمدى چۈشەندىڭىز، ھەقىقەتەن ئاسان چۈشمىدى. - دېدى .

 ئەنسەر ئۇنىڭ بىر جۈپ سۇس كۈلۈمسىرىگەن كۆزلىرىگە سوغۇق نەزەردە قاراپ، ھەقىقەتەن ۋىجدانسىز ئىكەنلىكىنى ھېس قىلدى.

  -  ئەگەر سەبىرەگە راستتىنلا بىرەر كېلىشمەسلىك يۈز بەرسە، كۆڭلىڭىزدە ئازراقمۇ ئەنسىزلىك ۋە خىجىللىق ھېس قىلمايدىغاندىلىقىڭىزنى ئويلاپمۇ باقماپتىمەن، - دېدى.

دىلنار پۈتۈن بەدىنى سوغۇق شامال ئۇرۇلغاندەك ھېس قىلىپ، بېشىنى بۇراپ دېرىزە سىرتىغا قارىدى، گۇگۇم چۈشەي دەپ قالغان بولۇپ، تېمپېراتۇرا تۆۋەنلەۋاتاتتى.

سوغۇق ھېس قىلىپ توڭلىغىنى ئەجەبلىنەرلىك ئەمەس ئىكەن.

ئۇ ئىستاكاننى قايتىدىن ئېلىپ، ئىككى يۇتۇم قىزىق چاي ئىچىۋېلىپ:

  -  مەن نېمە ئۈچۈن بىئاراملىق ۋە خىجىللىق ھېس قىلىمەن؟ ئادەمگە مەن زىيانكەشلىك قىلمىدىم.    بىكاردىن بىئارام بولۇپ ئۆكۈنۈشۈم كېرەكمۇ؟ - دېدى دىلنار كۈلۈپ تۇرۇپ، - سىز مېنى نېمە دەپ قالدىڭىز؟  شەپقەتچى ، ئۇلۇغ ئىنسانمىتىم؟ - دېدى.

  -   سىزنىڭ شەخسىي غەرىزىڭىز بولغاچقا، باشقىلارنىڭ ئۇنى ئېلىپ كېتىشىگە قاراپ تۇرۇپسىز، ئەگەر راستتىنلا بىرەر كېلىشمەسلىك بولۇپ قالسا، ئادەم سىزنىڭ قولىڭىزدا زىيانكەشلىككە ئۇچرىمىغان تەقدىردىمۇ، كۆرۈپ تۇرۇپ قۇتقۇزمىسىڭىز، بۇ ئىككى خىل قىلمىشنىڭ نېمە پەرقى بار؟  - دېدى ئەنسەر.

  پاڭ قىلغان ئاۋاز بىلەن دارىلئېتام باشلىقى ئىشخانىسىنىڭ كەيپىياتى بىردىنلا جىمىپ كەتتى.

نەق مەيداندىكى بىر قانچە كىشى كۆز ئالدىدىكى مەنزىرىگە ھەيرانلىق بىلەن قاراپ، قانداق ئىنكاس قايتۇرۇشنى بىلەلمەي قالدى.

دىلنار قولىدىكى ئىستاكاننى ئۇدۇل ئەنسەرگە قارىتىپ ئاتتى، ھېچقانداق ئېغىش يوق، ئۇدۇل  پېشانىسىگە تەگدى.

ئىستاكاندىكى ئىسسىق چاي  بېشىدىن ئېقىپ، قىزىرىپ كەتكەن كۆزى بىلەن ئارىلىشىپ چىرايى مۇرەككەپ تۈسكە كىردى.

ئۈستەلدىكى بەزى ھۆججەتلەرگىمۇ سۇ تۆكۈلۈپ، ئەينەك ئىستاكان يەرگە چۈشۈپ، بىۋاسىتە چېقىلدى.

دىلنار يەنىلا ئورۇندۇقتا  سوغۇققان ھالىتىنى ساقلاپ :

  -   قانداق؟  سەبىرەگە بىرەر ئىش بولسا، مەن بىلەن مۇناسىۋىتى بارمۇ؟ قارىغاندا مېنىڭ ناتونۇش ئادەم بولۇش سالاھىيىتىممۇ يوق ئىكەن، شۇنداقمۇ؟  - دېدى.

 سۆزلەۋېتىپ، ئىككى قولى بىلەن ئورۇندۇقنى تىرەپ تۇرۇپ پەسكە چۈشمەكچى بولدى، ئەمما قولى ئورۇندۇقنىڭ تۇتقۇچىغا تەگكەندە،  قوشۇمىسىنى تۈرۈپ، ئورۇندۇقتىن سەكرەپ چۈشتى.

ئۇدۇل ئەنسەرنىڭ ئالدىغا مېڭىپ كەلدى.

بويى ئەنسەردىن سەل پاكارراق بولغاچقا،  ئۇنىڭغا قاراش  ئۈچۈن ئېڭىكىنى  كۆتۈرۈشكە توغرا كېلەتتى، بۇنىڭلىق بىلەن ئۇنىڭ بۇ بىر جۈپ كۆزى مىسلىسىز سوغۇق كۆرۈنۈپ كەتتى.

ئەنسەر ئەزەلدىن ئۇنى ئون ياشلىق ساددا بالا دەپ قاراپ باقمىغان،  ھازىرمۇ  ئەزەلدىن كۆرۈپ باقمىغان قىياپەتكە كىرىۋالدى، بۇ ھالىتىنى ئويلاپ خىيالىغىمۇ كەلتۈرۈپ باقمىغانىدى.

- مەن نېمىشقا سىلەردىن قۇتۇلالمايمەن؟ ھە؟ قانداقلا قىلسام ھەممىسى مېنىڭ خاتالىقىم، شۇنداقمۇ؟  - دېدى دىلنار ئۇنىڭغا تەمكىنلىك بىلەن قاراپ تۇرۇپ، - بۈگۈن ئېلىپ كېتىلگىنى ئۇ ئەمەس مەن بولغان بولسام،  ئاندىن پۈتۈنلەي رازى بولالامتىڭىز؟  - دېدى.

ئەنسەر قوشۇمىسىنى تۈرۈپ:

   -   زىيادە ھاياجانلىنىپ كېتىۋاتىسىز... - دېدى.

- ئۇنداقتا سىز بۇ يەردە يېرىم كۈن تىت-تىت بولۇپ،  مەن بىلەن قۇرۇق گەپ سېتىۋاتامسىز! ؟  - دېدى دىلنار.

ئەنسەرنىڭ قوشۇمىسى تۈرۈلدى، روشەنكى، دىلنارنىڭ بۇ گېپى ئۇنىڭ ئەمدىلا بېشىغا تەگكەن ئىستاكاندىنمۇ بەكرەك ئاغرىتتى.

  -  سىز ماڭا ھازىر دەپ بەرسىڭىز بوپتىكەن، مەن زادى قانداق قىلسام ئىككىڭلاردىن ھەقىقىي، ئۈزۈل-كېسىل قۇتۇلالايمەن؟ - دېدى دىلنار.

 ئەنسەرنىڭ يۈزىدىن ئېقىۋاتقان سۇ ئارىلاش قىزىل سويۇقلۇققا قارىدى، كۆزلىرىدە مۇزدەك سوغۇقتىن باشقا ھېچنېمە يوق ئىدى.

ئەنسەر بىر ھازاغىچە گەپ قىلمىدى، دارىلئېتام باشلىقى بۇ چاغدا ئېسىگە كېلىپ:

  -  ساۋاقداش دىلنار، ھازىر گەپ تالىشىدىغان ۋاقىت ئەمەس، ساۋاقداش ئەنسەرنىڭ پېشانىسىدىكى يارا ... - دېدى.

- جېنى چىقىپ كەتمەيدۇ ـ دېدى دىلنار سوغۇق تەلەپپۇزدا،  ـ ئەنسەرگە تىكىلىپ قاراپ،  ـ گەپ قىلمايسىز شۇنداقمۇ؟ مەن دەپ باقاي، ئەگەر سەبىرە بۈگۈن راستتىنلا زىيانكەشلىككە ئۇچراپ، كېتىپ قالسا، مېنىڭچە سىز مېنى بىر ئۆمۈر قوغلاپ يۈرۈپ، ماڭا ئۇنىڭ جېنىنى تۆلىتىسىز، شۇنداقمۇ؟ قارىماققا سەبىرەدىن قۇتۇلغاندەك قىلغان بىلەن، يەنىلا سىزدىن قۇتۇلالمايمەن توغرىمۇ؟ - دېدى. 

بۇ ۋاقىتتا دىلنار تۇيۇقسىز كۈلۈپ كېتىپ:

   -  مەن ئالدىنقى ئۆمرۈمدە زادى قانداق خاتالىقلارنى ئۆتكۈزدۈمكىن تاڭ؟ ناۋادا سەبىرە راستتىنلا زىيانكەشلىككە ئۇچرىسا، كېيىنكى ئۆمرۈمدە بۇ ئىش سەۋەبلىك خاتىرجەم ياشىيالمىغۇدەكمەن. قارىغاندا مېنىڭ تىنچ-ئامان ئۆتۈشۈم ئۈچۈن،  سەبىرە ھايات قالمىسا بولمايدىغان ئوخشايدۇ. - دېدى.

ئىشخانىدا يەنىلا ھېچكىم گەپ قىلمىدى، ھەممىسى دىلنارنىڭ ئورۇق، كىچىككىنە تۇرقىغا قاراپ تۇرۇپلا قېلىشتى.

  -  ئۇندق بولسا ئەنسەر، بىز ئالدىن كېلىشىۋالايلى، ئەگەر سەبىرەگە بۇ قېتىم ھېچ ئىش بولمىسا، ئىككىڭلار  كېيىنكى ئۆمرۈڭلاردا مەڭگۈ  ئالدىمدا پەيدا بولماڭلار! بىز بىر نەچچەيلەن، بۇ ئۆمرىمىزدە پۈتۈنلەي ناتونۇش ئادەم بولساق بولغۇدەك. بۇنىڭدىن كېيىن سىلەرنىڭ ھايات-ماماتلىقىڭلارنىڭ مەن بىلەن ھېچقانداق مۇناسىۋىتى يوق.  - دېدى دىلنار.

ئەنسەر ئاغزىنى چىڭ يۇمدى.

  -  گەپ قىلمىسىڭىز،  سىزنى قوشۇلدى دەپ بىلىمەن.  - دېدى دىلنار ئۇنىڭغا يەنە بىر قېتىم قاراشقا ئېرىنىپ، بۇرۇلۇپ دېرىزە تۈۋىدىكى سافاغا كېلىپ ئولتۇرۇپ:

 ـ دارىلئېتام باشلىقى، ئەنسەر بۇ يەردە يۈرسە دەرستىن قاچقانلىق ھېسابلىنامدۇ؟  - دەپ سورىدى.

ئەنسەر دىلنارغا بىر قاراپ قويۇپ، قاپاقلىرىنى ئۇچۇرۇپ، دارىلئېتام باشلىقىنىڭ ئىشخانىسىدىن چىقتى.

دىلنارنىڭ ئالىقىنى مۇزدەك سوغۇق بولۇپ، نېرۋىسى باشتىن-ئاخىر بوشىشىپ باقمىدى.

باشقىلار تەرىپىدىن تۇتۇپ كېتىلگەنلىكى ئۈچۈن سەبىرەگە رەھمەت ئېيتسا بولغۇدەك، بۇ ئۆمرىدە تۇنجى قېتىم بۇنداق ئىشقا يولۇقۇپ پايدا ئالىدىغان بولدى.

 - چوڭ خانقىز... - مەمەت تاغا سىرتتىكى قاراڭغۇلۇققا بىر قاراپ قويدى.

  -   توختاڭ، بۈگۈن كەلگەندىكىن بىر قېتىمدىلا ھەممىنى ھەل قىلىۋېتەي، مېنىڭ بۇ يەرگە ئىككىنچى قېتىم كەلگۈم يوق. - دېدى دىلنار.

مەمەت تاغا بېشىنى لىڭشىتتى.

بايا تېخى كەچكى شەپەقنىڭ نۇرىنى كۆرگىلى بولاتتى، ئەمما بۇ چاغدا ھاۋا تۇيۇقسىز ئۆزگىرىپ، يامغۇر يېغىشقا باشلىدى.

مەمەت تاغا دېرىزىدىن سىرتقا قاراپ، سەل ئەنسىرەپ:

-  قارىغاندا  يامغۇر بىر ئازدىن كېيىن قاتتىق ياغىدىغاندەك قىلىدۇ، - دېدى. 

دىلنار قوشۇمىسىنى تۈرۈپ، سافادىن تۇرۇپ:

   -  مەن تاغقا چىقىمەن. - دېدى. 

مەمەت تاغا دەرھال ئىپادە بىلدۈرۈپ:

   -  بولمايدۇ! خانقىز، تاغدا ساقچىلار بار، سىز بارسىڭىزمۇ ياردەم قىلالمايسىز.  - دېدى.

  -  كىم مېنى ياردەمگە بارىدۇ دەيدۇ؟ - دېدى دىلنار بۇرۇلۇپ دارىلئېتام باشلىقىدىن  كۈنلۈك سوراپ، - مېنىڭ ئايرۇستىن ئالىدىغان نەرسەم بار،  بىردەمدىن كېيىن يامغۇر  كۈچىيىپ كېتىپ قالسا قولايسىز بولىدۇ،  مېنىڭ بۇ يەردە قونۇپ قالغۇم يوق.  - دېدى.

  -   مەن بېرىپ ئەكېلەي.  - دېدى  مەمەت تاغا.

قانداقمۇ مۇمكىن بولسۇن؟

ئۇ مەمەت تاغىغا ئېيتماي ھېلىقى بىلەزۈكنى باشقىلارغا ئارىيەتكە بەردى، مەمەت تاغا بىلىپ قالسا ئاچچىقتىن كېسىلىپ قالمامدۇ؟

دىلنار بەكلا جىلە بولۇپ تۇراتتى، ئەمدىلىكتە مەمەت تاغىنىڭ توختىماي كوتۇلداشلىرىنى ئاڭلاشنى خالىمىدى.

  -  پەقەت مەنلا بېرىشىمىز كېرەك، - دېدى دىلنار كۆپ گەپ قىلماي، ئاندىن نەزىرىنى ئېنىقلا ئۇنى توسىماقچى بولغان ساقچىغا قارىتىپ،-   ھېلىقى ئادەم مەن ئۈچۈن سەبىرەنى ياخشىراق قىيناپ قويۇشقا ماقۇل بولدى. ئۇ بىر بالىنى ئېلىپ تاغقا چىقسا، قانداقلا قىلسا كۆپرەك ۋاقىت كېتىدۇ، شۇڭا سەبىرە كۆپ بولسا تاياق يېگەن بولۇشى مۇمكىن، ھاياتىغا خەۋپ يەتمەيدۇ.

ئەلۋەتتە، ئەگەر سەبىرەنىڭ ئازراق كاللىسى بولسا ياكى سىلەرنىڭ ھەرىكىتىڭلار تېز بولسا، ئۇنىڭغا ھازىرچە ھېچ ئىش بولمايدۇ.  - دېدى.