قۇرۇلۇپلا دۆلىتىمىزنى ئۆزىنىڭ چوڭ ئاكىسى قىلغان دۆلەت .

ئەسلى تېمىسى:بۇ دۆلەت دۆلەت بولۇپ قۇرۇلغاندىن كېيىن، دۆلىتىمىزنى ئاكا تۇتقان، پۇلغا خەنزۇچە خەت بېسىلغان بولۇپ، ھازىرغىچە ياپونىيە بىلەن دىپلوماتىك مۇناسىۋەت ئورناتمىغان

گەرچە ھازىر دۆلەت دىپلوماتىيە سۆز ئىبارىلىرىدە ھەممە دۆلەت باراۋەر، ھەممە ئادەم باراۋەر دەپ تەكىتلىگەن بولسىمۇ.لېكىن ئەمەلىي خەلقارا ئىشلاردا، ھەقىقىي سۆز قىلىش ھوقۇقى يەنىلا كىمنىڭ مۇشتىنىڭ چوڭلۇقىدا.قانداقلا بولمىسۇن مۇشت مەڭگۈلۈك ھەقىقەت.بىز خەرىتىنى ئېچىپ قارىساقلا، دۆلەتلەر ئوتتۇرىسىدا ھەقىقىي باراۋەرلىكنىڭ بولۇشى مۇمكىن ئەمەسلىكىنى بىلەلەيمىز.

دۆلىتىمىزدەك  كۈچلۈك بولمىغان دۆلەتلەر نېمىگە تايىنىپ بىزدەك چوڭ دۆلەتكە ئوخشاش ئورۇنغا ئىگە بولالايدۇ، چوڭ دۆلەتلا بۇ قائىدىنى چۈشىنىپ قالماي، كىچىك دۆلەتمۇ بۇ قائىدىنى تېخىمۇ چۈشىنىدۇ.نۇرغۇن كىشىلەر شەرقىي تىمور دېگەن بۇ دۆلەتنى ئاڭلاپ باقمىغان بولۇشى مۇمكىن، قانداقلا بولمىسۇن دۆلەت بەك كىچىك، ئۇنىڭ ئۈستىگە تېخى پۇلى يوق.بەك نامرات، ھازىر پۈتكۈل دۆلەت يەنىلا ئىپتىدائىي  ئىشلەپچىقىرىش  ھالىتىدە تۇرۇۋاتقان بولسىمۇ، دۆلەت ئىقتىسادى  تېرىقچىلىق قىلىدىغان يېزا ئىگىلىكىگە تايىنىدۇ.بۇنداق بىر دۆلەتنىڭ ئىقتىسادىي ئەھۋالى ناھايىتى ناچار بولۇپلا قالماي، ھەتتا دۆلەت ھۆكۈمىتىنىڭ نورمال ھەرىكىتىمۇ ئەتراپتىكى دۆلەتلەرنىڭ ياردىمىگە موھتاج بولغاندىلا ئاندىن ئېلىپ بېرىلىدۇ.بۇنىڭدىن بۇ دۆلەتنىڭ قانچىلىك نامرات ئىكەنلىكىنى بىلگىلى بولىدۇ.

ئەتراپتىكى چوڭ دۆلەتلەرلا ئەمەس،  بەلكى نۇرغۇنلىغان دۆلەتلەر 21ـ ئەسىردە يەنىلا مۇستەملىكە ھالىتىدە بولغان بولۇپ، ئۆزىنىڭ مۇستەقىللىقى ئۈچۈن توختىماي كۈرەش قىلىۋاتىدۇ. شەرقىي جەنۇبىي ئاسىيادىكى  جۇڭگولۇقلارنى چەتكە قېقىش كەيپىياتى ئەڭ يۇقىرى بولغان ھىندونېزىيەگە نىسبەتەن، شەرقىي تېمۇر  ئىزچىل ھىندونېزىيە ئارمىيەسىنىڭ كونتروللۇقىدا بولۇپ كەلدى.لىكىن يەرلىك كىشىلەر ئۆزىنى ھىندونېزىيەلىك دەپ قارىمايدۇ، شۇنىڭ بىلەن بۇ يەردە ئىزچىل ئۇرۇش يۈز  بەردى .ئاخىرىدا بۇ ئىش بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىغا بېرىپ قالدى،  بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىمۇ بۇ يەرنى ۋاكالىتەن باشقۇرۇشقا ئامالسىز،  شۇنداق قىلىپ  ئومۇمىي خەلق ئارىسىدا ئاۋازغا قويۇپ، شۇ جايدىكى كىشىلەر ھىندونېزىيەدە قېلىش ياكى مۇستەقىل چىقىپ كېتىشنى قارار قىلىدى، ئومۇمىي خەلق ئارىسىدا ئاۋازغا قويۇش پەقەت مۇستەقىل بىر خىل ئېھتىماللىقنىڭ بارلىقىنى بىلدۈرمەيدۇ.بۇنداق بولۇشىدىكى سەۋەب، بۇ يەرنى ئالماقچى بولغان، ئەمما ئىزچىل ئېرىشەلمىگەن ئاۋسترالىيەنىڭ ۋەسۋەسىگە سېلىپ، بىرلەشكەن دۆلەتلەر تەشكىلاتىنى باشلاپ كىرىپ ھىندونېزىيەنى چەكلىگەنلىكىدىن ئىبارەت. يەنى ئاۋسترالىيەنىڭ ھىندونېزىيەنى  چەكلىمەكچى بولغانلىقىدىن  ئىبارەت .

ئاخىرىدا بۇ يەردىكى كىشىلەر  90% قوللاش ئاۋازى بىلەن مۇستەقىل بىر دۆلەت بولۇشنى تاللىدى، بۇ شەرقىي تىمور دەپ  ئاتالدى كۆپ يىل كۈرەش قىلىش ئارقىلىق ئاخىرى مۇستەقىل بولدى، ئۆزىنىڭ غەلىبە مېۋىسىنى ساقلاپ قېلىش ئۈچۈن، دۆلەت ئەمدىلا قۇرۇلغاندا دۇنيادىكى چوڭ دۆلەتلەرنىڭ ئۆزىنىڭ خەلقارادىكى ئورنىنى ئېتىراپ قىلىشىنى ئۈمىد قىلدى. شۇنىڭ ئۈچۈن  ئۇلار تەشەببۇسكارلىق بىلەن  دۆلىتىمىزنى  ئىزدەپ كېلىپ،  جۇڭگونىڭ ئۇلارنىڭ ئاكىسى بولۇشىنى ئۈمىد قىلدى.ئەسلىدە، دۆلىتىمىز ھىندونېزىيەدىكى جۇڭگونى چەتكە قېقىش قاتارلىق تۈرلۈك ۋەقەلەرنى تىلغا ئالماي، ئىككى دۆلەت ئوتتۇرىسىدىكى مۇناسىۋەتنى  ساقلاپ قالماقچى ئىدى. لېكىن شەرقىي تېمور مەسىلىسى بىلەن بۇ ئىككى مەسىلە ئوخشاشلا ھەل بولدى، ھندونېزىيەدىكى جۇڭگولۇقلارنى چەتكە قېقىشمۇ بېسىقىپ قالدى .

 شەرقىي تېمۇر دۆلەت پۇلىدا خەنزۇچە خەت بېسىلدى . ئۇنىڭدىن باشقا ، جۇڭگولۇقلارنىڭ ئولتۇراقلىشىشىنى قىزغىن قارشى ئالدى،  تاكى ھازىرغىچە ، ياپونىيە بىلەن دىپلوماتىك مۇناسىۋەت ئورنىتىشنى رەت قىلدى . ئۇنىڭدىن جوڭگۇ بىلەن شەرقىي تېمور ئوتتۇرىسىدىكى  مىللىي ھېسسىياتنىڭ كۈچلۈك ئىكەنلىكىنى بىلىۋالغىلى بولىدۇ . دۆلىتىمىزمۇ شەرقىي تېمۇرنىڭ ئاكىسى بولۇش سۈپىتى بىلەن شەرقىي تېمۇرنىڭ ئىقتىسادىي تەرەققىياتىغا ياردەم بەردى . بۇنىڭدىن كېيىن ، شەرقىي تېمۇر بىلەن دۆلىتىمىزنىڭ دىپلوماتىيە ۋە ھەمكارلىق قاتارلىق ساھەلەردىكى تەرەققىياتى تېخىمۇ ياخشى بولغۇسى . يەنە كېلىپ دوستلارنىڭ  ئېلان چېكىپ  سالونىمىزنى قوللىشى تېخىمۇ كۈچلۈك بولغۇسى .