مازمۇنى ماعىنالى،
تاريحى ۇزاق،
وقىرمان سانى كوپ
كۋابول ءۇنحات تەكشەسى
ءسىزدىڭ تاستاي الماي جۇرگەن وزىڭىزگە ۇنامايتىن ادەتىڭىز بارما؟![]()
ەگەر ادامنىڭ كوڭىلىندە بوستىق بولسا، سونى تولىقتايتىن بىردەڭە قاراستىرادى. كەي ادامنىڭ تەمەكىگە نەمەسە اراققا تاۋەلدى بولۋىنىڭ ءوزى شىنايى جۇرەك قالاۋىنان ەمەس، قايتا كوڭىلىندەگى بوستىقتى تولتىرارلىق باسقا ەشتەڭە بولماعاندىقتان. تاعى ءبىر سوزبەن ايتقاندا شاراسىزدىقتان…قوعام دامىعان سايىن ناشاقورلىق، ءتۇرلى ەسىرتكىگە قۇمارتۋ جوعارلاپ كەلەدى. 2021 -جىلى الەمدە ەسىرتكى قولدانۋشىلار سانى 296 ميلليوننان استى، بۇل ون جىل بۇرىنعىدان 23%-عا ارتقان. ال ەسىرتكىگە تاۋەلدى ادامدار سانى 39،5 ميلليونعا جەتىپ، ون جىل ىشىندە 45%-عا وسكەن.2022-جىلعى جۇڭگوعا ەسىرتكى جاعدايى تۋرالى ەسەپ ءبىزدىڭ ەلدەگى ەسىرتكىگە قارسى كۇرەستىڭ تابىستى ەكەنىن اتاپ وتسە دە، 2022- جىلدىڭ سوڭىنا قاراي ءالى دە 1،124 ميلليون ناشاقور بار ەكەنىن كورسەتتى.بۇل ماسەلە بىزگە الىس سياقتى كورىنگەنىمەن، شىن مانىندە، ءبىز جانە ناشاقورلار ەكى ءتۇرلى الەمدە ءومىر سۇرمەيمىز.بۇل ءبىز بەن ولاردىڭ اراسىندا تۇبەگەيلى ايىرماشىلىق جوق بولعاندىقتان. تاۋەلدىلىك "بار" نەمەسە "جوق" دەگەن ەكىلىك ۇعىم ەمەس، ول ۇزدىكسىز كەزدەسەدى. ياعني، ءبىز ءبارىمىز دە ءوزىمىزدى وسى سپەكتردە تابامىز.تاعى ءبىر سەريانى كورىپ، ۇيىقتايمىن!تاعى بەس مينۋت تەلەفون قاراپ، سودان كەيىن تاپسىرما جازامىن!قاراپايىم ادامدار ءۇشىن تاۋەلدىلىكتىڭ شىندىعىن زەرتتەۋ تەك باسقالاردى ءتۇسىنۋ مەن ولارعا جاناشىرلىق كورسەتۋ عانا ەمەس، سونىمەن قاتار تاۋەلدىلەردىڭ "ءومىرىنىڭ قاراڭعى جولىندا ءوزىمىزدىڭ بەينەمىزدى سالۋ" بولىپ تابىلادى.تاۋەلدىلىكتىڭ نەگىزگى بەلگىلەرىتاۋەلدىلىك تۋرالى ايتقاندا، كوبىمىزدىڭ ءبىرىنشى رەاكتسيامىز گەروين سياقتى ەسىرتكىلەردى ويعا ورالۋى مۇمكىن. كوبىنەسە ەسىرتكىنىڭ دەنساۋلىققا زياندى اسەرلەرىن ەسكە تۇسىرەمىز.الايدا، تەك ەسىرتكىگە تاۋەلدىلىك قانا نازار اۋدارۋعا تۇرارلىق ەمەس، مىنەز-قۇلىق تاۋەلدىلىگى دە نازار اۋدارىلۋى كەرەك.تاۋەلدىلىك ەشقاشان تەك مەديتسينالىق ماسەلە ەمەس، ول فيزيولوگيالىق، پسيحولوگيالىق جانە الەۋمەتتىك اسپەكتىلەردى قامتيدى، ونى ءبىر عانا كوزقاراسپەن سيپاتتاۋ مۇمكىن ەمەس.ءسىز قىسقا كەسكىندەردى قاراپ، ءتۇنى بويى ۇيىقتاماي، بىراق شىن مانىندە قۋانىش تابا المادىڭىز؟ءسىز اقشاڭىزدى ۇنەمدەپ، اشەكەي ساتىپ الۋعا تىرىسىپ، بىراق شەكسىز قالاۋلاردى سەزىندىڭىز بە؟ءسىز بوس ۋاقىتتاعى ىشكى بوس سەزىمنەن قۇتىلۋ ءۇشىن جۇمىسپەن ءوز ۋاقىتىڭىزدى تولتىرۋعا تىرىسىپ كوردىڭىز بە؟بۇل بارلىق مىنەز-قۇلىق تاۋەلدىلىگىنىڭ بەلگىلەرى. سوندىقتان تاۋەلدىلىكتىڭ تولىق بەينەسىن قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن ونىڭ نەگىزگى سيپاتتامالارىن بىرنەشە اسپەكتىدەن ءتۇسىنۋىمىز كەرەك، شەكتەۋلى رامكادا ەمەس. اۆتور تاۋەلدىلىكتىڭ بىرنەشە نەگىزگى بەلگىلەرىن اتاپ ءوتتى:يمپۋلسيۆتىك: بۇل ارەكەتتى ءماجبۇرلى تۇردە ورىنداۋ جانە وعان الدىن الا نازار اۋدارۋ.باسقارۋدىڭ جوعالۋى: بۇل ارەكەتتى وزدىگىنەن توقتاتا نەمەسە ازايتا الماۋ.تۇراقتىلىق: تەرىس دالەلدەردى ەلەمەي، وسى ارەكەتتى تۇراقتى تۇردە نەمەسە قايتالاپ ورىنداۋ.قايتا ورالۋ جانە قۇمارلىق: قاناعاتتانباعاندىقتان تۋىندايتىن نارازىلىق پەن قۇمارلىق.تاۋەلدىلىكتىڭ ءمانى: جۇماقتىڭ كىلتى مە، الدە توزاقتىڭ جولداماسى ما؟"تاۋەلدىلىك دەگەنىمىز نە؟ بۇل بەلگى، سيگنال، اۋىرسىنۋدىڭ ءبىر بەلگىسى. بۇل بىزگە ءتۇسىنۋىمىز كەرەك قيىندىقتى بىلدىرەتىن ءتىل." “قۋىس كەۋدە: تاۋەلدىلىكتىڭ شىندىعى جانە ەمدەۋ" كىتابىنىڭ اتاۋى تاۋەلدىلىكتىڭ ارتىنداعى قيىندىقتى – جاننىڭ ءالسىز جەرىن كورسەتەدى.ءبىزدىڭ ءتانىمىز جاراقات العاندا، ءبىز اۋىرسىنۋدى باساتىن دارىلەرگە جۇگىنەمىز، ال جانىمىز جاراقات العاندا، ءبىز دە ءوزىمىزدىڭ رۋحىمىزدى ەمدەۋگە تىرىسامىز.دەنى ساۋ ادام ءۇشىن جان جاراقاتىن ەمدەۋ ءادىسى ماحاببات پەن جۇبانىش ىزدەۋ بولسا، مىنەز-قۇلىق تاۋەلدىلىكتەرى ارقىلى وزدەرىن انەستەزيالاۋ، ال ەسىرتكىگە تاۋەلدىلەر ەسىرتكىلەرگە جۇگىنەدى. كىتاپتا ايتىلعانداي، تاۋەلدى زاتتار "ماحابباتتىڭ ناشار الماستىرۋشىسى" (جالعان جۇبانىش) بولىپ تابىلادى.نەيروندىق پروتسەسس: تاۋەلدى ميدىڭ شىندىعىتاۋەلدىلىك قالاي پايدا بولادى؟ تاۋەلدى ادامداردىڭ ميى قاراپايىم ادامداردان قالاي ەرەكشەلەنەدى؟ كەلەسىدە نەيروندىق پروتسەستەر تۇرعىسىنان تاۋەلدى ميدىڭ شىندىعىن قاراستىرايىق.وپيويدتەر: تاۋەلدىلىك سىياقى جۇيەسىدوفامين: موتيۆاتسيا جۇيەسىپرەفرونتالدى قىرتىس: ءوزىن-ءوزى رەتتەۋ جۇيەسىتاۋەلدىلىكتى ەمدەۋ: بەس قادامدىق ءادىس"بوس جۇرەك" كىتابىندا ماتاي ucla مەديتسينا مەكتەبىنىڭ وبسەسسيۆتى-كومپۋلسيۆتى بۇزىلىستى ەمدەۋ باعدارلاماسىنا نەگىزدەلگەن بەس قادامدىق ءادىستى ۇسىنادى:قايتا بەلگىلەۋ: تاۋەلدىلىك يمپۋلستارىنىڭ شىنايى ەمەس ەكەنىن دۇرىس تانۋ جانە ولاردى بەلگىلەۋ.قايتا سالىستىرۋ: تاۋەلدىلىك يمپۋلستارىن ولاردىڭ تۇپنۇسقا كوزدەرىمەن بايلانىستىرۋ.قايتا فوكۋستاۋ: ميىڭىزدى باسقا ارەكەتتەرگە باعىتتاۋ.قايتا باعالاۋ: تاۋەلدىلىكتىڭ قۇنىن قايتا تانۋ.قايتا جاساۋ: ءوزىڭىزدى جانە ءومىرىڭىزدى قايتا قۇرۋ.“قۋىس كەۋدە” كىتابىنىڭ قورىتىندىسىن "ەستەلىكتەر مەن كەرەمەتتەر" دەپ اتاعان، بىراق ول بىزگە ءۇمىت بەرەتىن جەتىستىكتەر تۋرالى ەمەس، ناۋقاستاردىڭ كۇندەلىكتى ءومىرىن سيپاتتاعان. بۇل كىتاپتا تولىق جەتىستىك تۋرالى ەشتەڭە جوق، سەبەبى اۋىر بالالىق شاقتا وسكەن ميدى ەسكى مودەلدەردەن بوساتۋ قيىن، ال الەۋمەتتىك قۇرىلىمدىق ديسكريميناتسيا بۇل ادامداردىڭ بەلگىلەنگەن ءومىر ۇلگىلەرىنەن قۇتىلا المايدى.بىراق "جاسىرىن رەسۋرستاردان تىرشىلىك عاجايىپتارى كۇشپەن قايتا پايدا بولادى، جەر استىنان شىققان گەيزەرلەر سياقتى، جالاڭاش جەرلەردى، تاقتاتاستاردى جانە مۇز قاباتتارىن بۇزا وتىرىپ" كەدەي توپىراقتا وسكەنىنە قاراماستان، ءومىر ءوزىنىڭ مەيىرىمدىلىك ينستينكتىن ساقتايدى، بۇل ەڭ ۇلكەن عاجايىپ.سوندىقتان، تاۋەلدى بولساڭىز دا، ءوزىڭىزدى وسى دۇنيەدەگى قيىندىقتاردان قۇتقارۋ ءۇشىن ءبىر رەت، ەكى رەت، ءۇش رەت جانە مىڭداعان رەت كۇماندانباي ارەكەت ەتىڭىز.بۇل كىتاپ جايىندا كەلەسى كىتاپبايانىمىزدا ىشكەرلەي سويلەيتىن بولامىز.![]()
一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一
管理员微信号：kwabol
一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一一
KWABOL微信平台是一个内容丰富的哈萨克语言公众平台，
我们永久支持原创，社会和谐，个人发展与共享知识 。
感谢您的支持与关注！
