ءشاري ءابىلقاسىم ۇلىنىڭ قىزىل كىتاپ ءۇيى

11-ايدىڭ 25-كۇنى ءتىلشى شىڭگىل اۋدانى ارال قالاشىعىنىڭ بۇعوبا قىستاعىنا بارىپ، جارتى عاسىرلىق ۇلى وزگەرىستى باستان وتكەرگەن شارۋالار كىتاپ ءۇيىن كوزدەن كەشىردى. بۇل كىتاپ ۇيىندەگى 1953-جىلى تۇڭعىش رەت باسىلعان مەملەكەت قۇرۋ سالتاناتى ۇگىت سۋرەتى، 1958-جىلى ءتوراعا ماۋ زىدۇڭنىڭ قۇربان اتايدى قابىلداعانداعى سۋرەتى، 1962-جىلعى لانجوۋ- شينجياڭ تەمىر جولى ىسكە قوسىلعان ۇگىت سۋرەتى... توزىعى جەتكەن ۇگىت سۋرەتتەرى مەن كونەرگەن گازەتتەر وتاننىڭ وزگەرىسى مەن دامۋىن ءۇنسىز بەينەلەپ، ادامدى ەرىكسىز اسەرلەندىرەدى.

بۇل شارۋالار كىتاپ ءۇيىنىڭ يەسى 80 جاستاعى ءشاري ءابىلقاسىم ۇلى. بالا كەزىندە وتباسى كەدەي بولعاندىقتان،ول وقۋعا تۇسە الماعان. 1957-جىلعا كەلگەندە، پارتيانىڭ ابزال ساياساتىنىڭ ارقاسىندا، مال شارۋاشىلىق رايونى ۇيىمداستىرعان ساۋاتسىزدىقتى جويۋ كلاسىنا قاتىناسادى. وسىدان باستاپ ول كىتاپپەن دوستاسادى. 60 نەشە جىلدان بەرى، ول 10 مىڭنان استام كىتاپ، گازەت-جۋرنال جانە سۋرەتتى كىتاپتاردى ساقتادى ءارى جەرگىلىكتى ورىنداعى ۇكىمەتتىڭ كومەگىندە، شارۋالار كىتاپ ءۇيىن اشتى. بۇل شارۋالار كىتاپ ءۇيى ءشاريدىڭ ءوزىنىڭ رۋحاني دۇنيەسىن ۇزدىكسىز بايىتۋىنا مۇمكىندىك جاساپ قالماستان، قىستاق تۇرعىندارىنا سىرتقى دۇنيەنى تۇسىنۋىنە ”تەرەزەلىك رول“ وينادى.

باس شۋجي شي جينپيڭ كوپ رەت مىنانى باسا دارىپتەدى: قىزىل بايلىقتان ويداعىداي پايدالانىپ، قىزىل ءداستۇردى ويداعىداي ساۋلەلەندىرىپ، قىزىل گەندى ويداعىداي جالعاستىرۋ كەرەك. 2021-جىلى شىڭگىل اۋدانى جەرگىلىكتى ورىننىڭ قىزىل بايلىعىن تولىق اشىپ، ءبىر ميلليون يۋان قارجى قوسىپ، ءشاريدىڭ شارۋالار كىتاپ ءۇيىن جاڭالاپ، كەڭەيتىپ سالدى ءارى ونى وتانشىلدىق تاربيە بازاسى ەتىپ قۇرىپ، تۇتاس اۋدانداعى پارتيالى كادرلاردى قىزىل ەستەمەنى قايتا ەسكە تۇسىرۋگە، قىزىل گەندى، قىزىل قان تامىرىن جالعاستىرۋعا جەتەلەپ، مۇرات-سەنىمدى بەكەمدەپ، جاۋاپكەرشىلىك ارقالادى. قازىر شارۋالار كىتاپ ءۇيىنىڭ كىتاپ وقۋ رايونى مەن قىزىل ءتۇستى تاماشالاۋ رايونىن ءبىر ۋاقىتتا 120 ادام ەكسكۋرسيالاۋىنا، ۇيرەنۋىنە بولادى.

شارۋالار كىتاپ ۇيىنە كىرگەندە، ءتىلشى كىتاپتى وقي تۇرۋعا الاتىن قول قويۋ داپتەرىنە ەكسكۋرسيالاۋشىلاردىڭ اتى-ءجونى جازىلعانىن كوردى. ارال قالاشىعى ۇگىت كەڭسەسىنىڭ كادرى مەرۋرەت عاني قىزى تىلشىگە بىلاي دەدى: كىتاپحانانى ەكسكۋرسيالاۋشىلاردىڭ دەنى وقۋشىلار، ەگىنشى-مالشىلار، كادر، جۇمىسشى-قىزمەتكەرلەر. مۇندا، باستاۋىش مەكتەپ وقۋشىلارى مەن ورتالاۋ مەكتەپ وقۋشىلارى تاريحي كىتاپتاردى وقۋدى ۇناتسا، ەگىنشى-مالشىلار ەگىنشىلىك، باعىمشىلىق تەحنيكاسى مەن زاڭ جاعىنداعى كىتاپتاردى ۇناتادى. كادرلار مەن جۇمىسشى-قىزمەتكەرلەر نەگىزىنەن ەكسكۋرسيالاۋعا، ۇيرەنۋگە كەلەدى.

كوپتەگەن ادامدار كورگەندەگى اسەرىن لەبىز قالدىرۋ داپتەرىنە جازادى. بۇل جازۋلار اۋىلعا، وتانعا دەگەن ىزگى تىلەككە تولى بولىپ، جۇرەك تۇكپىرىنەن شىققان سوزدەر. ءدال وسىنداي ىقپال كۇشى بولعاندىقتان، بۇل كىتاپ ءۇيى شىڭگىل اۋدانىنىڭ پارتيا ستيلى، پاكتىك تاربيەسى مەن قىزىل تاربيە بازاسىنا اينالدى. ءشاري اقساقال تالاي رەت اۆتونوميالى رايون، ايماق جانە اۋدان دارەجەلى تاڭداۋلى پارتيا مۇشەسى داڭقتى اتاعىنا يە بولىپ، ”جۇڭگوداعى جاقسى ادام“ مەن جۇڭگو وركەنيەت تورابىنداعى مۇقابانىڭ كەيىپكەرى بولدى.

ۋاقىتتىڭ وتۋىمەن كىتاپ ءۇيىنىڭ ورتاسى بارعان سايىن دۋماندى دا سالتاناتتى بولۋدا. ءاربىر ەكسكۋرسيالاۋشى وسى كىتاپ ۇيىنەن اسەرلى سەزىم مەن تابىسقا يە بولىپ، قىزىل مادەنيەت جونىندەگى تۇسىنىگىن تەرەڭدەتتى نەمەسە تاريحپەن تىلدەسۋ بارىسىندا العا باسۋدىڭ كۇشىن تابا ءبىلدى. بۇل شارۋالار كىتاپ ءۇيى ءوزىنىڭ وزگەشە ءتاسىلى ارقىلى وتكەن ىستەر مەن بولاشاققا تالپىنۋ جونىندەگى حيكايالارىن بايانداپ، ادامداردى ۇزدىكسىز العا باسۋعا شابىتتاندىرۋدا.