تايلاند ئاخبارات ۋاستىلىرىنىڭ خەۋىرىگە قارىغاندا، 7-يانۋار، تايلاندنىڭ ئايال زۇڭلىسى پېتونتان چىنناۋا جۇڭگولۇق ئارتىس ۋاڭ شىڭ تايلاند-بېرما چېگراسىدا ئالاقە ئۈزۈلۈپ قالغاندىن كېيىن تېپىلغانلىقىنى دەلىللىگەن، بۇ خەۋەر بىر ئېغىر بومبىغا ئوخشاش، كۆزنى يۇمۇپ ئاچقۇچە خەلقئارا جامائەت پىكرى مەيدانىدا دەھشەتلىك دولقۇن قوزغىغان. نېمە ئۈچۈن ئاددىي بىر ئارتىسنىڭ ئالاقىسى ئۈزۈلۈپ قېلىش ۋەقەسى شۇنچە كەڭ ھەم كۈچلۈك كىشىلەرنىڭ دىققىتىنى قوزغايدۇ؟ ئارقىسىدا ئەمەلىيەتتە بىر سىر يوشۇرۇنغان.
ۋەقە يۈز بەرگەن دەسلەپكى مەزگىلدە، شىڭشىڭ تايلاندقا خىزمەت قىلىشقا بارغان بولسىمۇ، تايلاند-بېرما چېگراسىدا سىرلىق ھالدا ئالاقىسى ئۈزۈلۈپ قالغان، خەۋەر دۆلەت ئىچىگە تارقالغان، قىز دوستى ۋە ئائىلىسىدىكىلەر جىددىيلىشىپ كەتكەن ھەمدە دەرھال ئىنتېرنېت تورىدىن پايدىلىنىپ بۇ خەۋەرنى تارقاتقان، جامائەت پىكرى قىزغىنلىقى ئىزچىل يۇقىرى كۆتۈرۈلگەن. بۇ ئىش ھەتتا تايلاند زۇڭلىسى پېتونتاننى چۆچۈتتى، ئۇ تايلاند ھۆكۈمىتىنىڭ پۈتۈن كۈچى بىلەن ۋەقەنىڭ مۇۋاپىق ھەل قىلىنىشىغا كاپالەتلىك قىلىدىغانلىقى توغرىسىدا ئاشكارا ۋەدە بەردى.
زۇڭلى پېتونتان يەنە تەكىتلەپ مۇنداق تەكىتلىدى : تايلاند ئىزچىل دۆلەتنىڭ بىخەتەرلىكى ۋە مۇقىملىقىنى قوغداشنى ئەڭ مۇھىم ئورۇندا تۇرىدۇ، چەت ئەل پۇقرالىرىغا چېتىلىدىغان ئىشلارغا ئەزەلدىن يۈكسەك ئەھمىيەت بېرىدۇ. ھېلىمۇ ياخشى تايلاند ئالاھىدە ۋەزىپە قىسمىنىڭ قوماندانى بېرما چېگرا مۇداپىئە قىسمىنىڭ يۇلتۇزنى تاپقانلىقىنى، يەنە ئۇنى تايلاندقا ئاپىرىپ قايتۇرىدىغانلىقىنى دەلىللىدى.
ئارقىدىنلا تايلاند مېيسو ساقچى ئىدارىسى ئىجتىمائىي ئالاقە ۋاستىلىرىدا بىر پارچە يۇلتۇزنىڭ يېقىنقى سۈرىتىنى ئاپتاپقا سالدى، سۈرەتتە ئۇ چېچىنى چۈشۈرۈپ، ئاق تەنھەرىكەت كىيىمى كىيگەن، چىرايى يالىڭاچ بولۇپ، كىشىلەرنىڭ كۆڭلىنى ئاغرىتتى، شۇنداقلا ئاممىنىڭ ئۇنىڭ ئالاقە ئۈزۈلۈپ قېلىش كەچۈرمىشى توغرىسىدىكى نۇرغۇن پەرەزلىرىنى قوزغىدى.
7-يانۋار، تايلاند زۇڭلىسى پېتونتان ئاخبارات ۋاستىلىرىنىڭ كامېرا ئالدىدا ئالاھىدە تەكىتلەپ مۇنداق دېدى : «شۇنداق، ھازىر ئارتىس يۇلتۇز تېپىلدى، ھازىر ساقچىلارنىڭ كۈتۈۋېلىشنى كۈتۈپ مېيسودىن يۆتكەپ كېلىشىنى ساقلاۋاتىمىز.»
«بىز بۇ ئىشنى چوقۇم ياخشى بىر تەرەپ قىلىشىمىز كېرەك، بولمىسا تايلاندنىڭ ساياھەتچىلىكىگە تەسىر يەتكۈزىدۇ. ئەسلىدىنلا نۇرغۇن ئىشلار يۈز بەردى ھەم بەك كۆپ پىتنە-ئىغۋالار بار.»
تايلاندنىڭ ئايال زۇڭلىسى ۋاڭ شىڭنى شۇنچە كۆپ كۈچ سەرپ قىلىپ قۇتقۇزدى، زادى نېمە ئۈچۈن كەلگەن؟ بۇ يەردە نۇرغۇن بىلىم بار.
سىياسىي ئومۇمىيەتنى نەزەردە تۇتقاندا، بۇ يىل دەل جۇڭگو-تايلاند دىپلوماتىك مۇناسىۋەت ئورناتقانلىقىنىڭ 50 يىللىقىنىڭ ئابىدە پەيتكە توغرا كەلدى، ئىككى تەرەپ بىر قاتار تەبرىكلەش پائالىيەتلىرىنى بالدۇرلا پىلانلاپ، قول تۇتۇشۇپ دوستلۇقنىڭ يېڭى سەھىپىسىنى بىرلىكتە يازىدۇ. ھەتتا پېتونتان بۇنىڭدىن ئىلگىرى تايلاند پادىشاھى ۋە خانىشنىڭ جۇڭگودا زىيارەتتە بولۇشنى خالايدىغانلىقىنى بىلدۈرگەن.
بۇنداق ھالقىلىق نۇقتىدا، ئەگەر جۇڭگولۇق ئارتىسلار تايلاندتا كۈتۈلمىگەن ھادىسىگە ئۇچرىسا ھەم مۇۋاپىق ئورۇنلاشتۇرۇلمىسا، ئۇنداقتا دىپلوماتىك مۇناسىۋەت چوقۇم قاراڭغۇلۇق بىلەن قاپلىنىدۇ، زۇڭلى پېتونتان بۇنىڭغا سەل قاراشقا قانداقمۇ جۈرئەت قىلالايدۇ، چوقۇم پۈتۈن كۈچى بىلەن پۈتۈن كۈچى بىلەن تىرىشىدۇ.
يەنە ئىقتىسادىي ھېسابات دەپتىرى توغرىسىدا پاراڭلىشايلى، ساياھەتچىلىك تايلاند ئىقتىسادىنىڭ تۈۋرۈكى، قىلچە مۇبالىغە قىلمايدىغان قىلىپ ئېيتقاندا، جۇڭگولۇق ساياھەتچىلەر ھېلىقى «بايلىق ***». %20 نى ئىگىلەيدىغان جۇڭگولۇق ساياھەتچىلەرنىڭ ئىستېمال ئەمەلىي كۈچى قورقۇنچلۇق، يېيىش-ئىچىش، ئويناش-مال سېتىۋېلىش، بارغان يەرگە سودا پۇرسىتى كۆپ.
ئەگەر يۇلتۇز ۋەقەسى سەۋەبىدىن جۇڭگولۇق ساياھەتچىلەر قورقۇنچاق بولۇپ، تايلاندتىن بىر چېكىنىپ كەتسە، ئۇنداقتا تايلاندنىڭ ئىقتىسادى «قەھرىتان قىش»قا دۇچ كېلىشى مۇمكىن، پېتونتان دۆلەتنىڭ پۇل خالتىسى ئۈچۈن پۈتۈن كۈچى بىلەن يۇلتۇزنى تېپىشى كېرەك.
جەمەت ئامىلىغا ئوخشاشلا سەل قاراشقا بولمايدۇ. پېتونتاننىڭ ئارقىسىدىكى «سىۋانا» جەمەتى تايلاند سىياسىي سەھنىسىدە پۇتىنى دەسسەپ تىترەپ تۇرىدىغان داڭلىق جەمەت بولۇپ، ئىلگىرى-كېيىن بولۇپ ئۈچ زۇڭلى چىقتى.
تاكسىن، يىڭلاك ئاكا-سىڭىللىرى جۇڭگودا چوڭقۇر كىشىلىك مۇناسىۋەت توپلاپ، ئىلگىرى جۇڭگونىڭ نۇرغۇن ياردەم قولىغا ئېرىشتى. پېتونتان جەمەتنىڭ يېڭى بىر ئەۋلاد باشلامچىسى بولۇش سۈپىتى بىلەن، ھېسسىيات ۋە قائىدە جەھەتتە بۇ دوستلۇقنى ساقلاپ، جۇڭگو بىلەن ئىناق ئۆتۈشى كېرەك، ھەرگىزمۇ بىر مەھەل بىخەستەلىك قىلىپ جەمەتنىڭ «ئالتۇن ۋىۋىسكىسى»نى چېقىۋەتمەسلىكى كېرەك.
تىلغا ئېلىشقا بولمايدىغان يەنە بىر ئارقا كۆرۈنۈش شۇكى، جۇڭگونىڭ تېلېگراف ئالدامچىلىقىغا زەربە بېرىش ئىرادىسى پۈتۈن دۇنياغا ئايان. بۇلتۇر بېرما چېگرىسى ئىچىدە ئالاقىدار قالايمىقانچىلىق يۈز بەردى، تايلاند دائىرىلىرى جۇڭگو پۇقرالارنىڭ پۇل قاپچۇقىنىڭ بىخەتەرلىكى ئۈچۈن، چېگرا ھالقىپ قاتىلنى قوغلىغان تەقدىردىمۇ ھەرگىز يۇمشاق قوللۇق قىلمايدىغانلىقىنى ئېنىق كۆردى.
تايلاند-بېرما چېگراسى ئەزەلدىن يامان-ياماننىڭ ئارىلىشىپ كېتىشى، تايلاند ئەگەر ئۆز ئىشىكى ئالدىدا ئالاقە ئۈزۈلۈپ قالغان جۇڭگولۇق ئارتىسلارنى تېپىشقا ماسلاشمىسا، ناۋادا تېلېگراف ئالدامچىلىقى قاتارلىق قانۇنسىز قىلمىشلارغا چېتىلىپ، جۇڭگونىڭ بەختسىزلىكىگە ئۇچرىسا، كېيىنكى كۈنلەر تەسكە توختايدۇ.
ئۇنداق قىلماي ئىلان بېسىپ قوياڭلا خەلقىم سالوندىن نان تېپ يىمەك تەسلىشىپ كەتتى
