دۇنيەدەگى ەڭ جاپالى ماشينا جارىسى-داكار
تىڭشۇن تورابى حابارى ،شالقار تورابى اۆتوكولىك كانالى اۋدارماسى:
دۇنيەدەگى ەڭ جاپالى اۆتوكولىك جارىسى «داكار راللي جارىسى»(达喀尔拉力赛) ءتۇز دالا جارىسى اۆتوكولىك جارىسىنداعى ەڭ ماڭىزدى جارىس ءتۇرى بولۋ سالاۋاتىمەن كوپتەگەن ەلدەگى اۆتوكولىك اۋەسكەرلەرىنىڭ قولداۋىنا يە بولعان .
ءتۇز دالا جارىسىنىڭ باستاماشىسى بولعان داكار راللي جارىسى قازىرگە دەيىن 40 نەشە جىلدىق ۋاقىتتى باستان وتكىزدى. داكار راللي جارىسى ەڭ كەسكىندى جانە تاۋەكەلشىلدىك رۋحىنا يە جارىس ءتۇرى بولۋ سالاۋاتىمەن ،«باتىرلار ويىنى»،«دۇنيەدەگى ەڭ جاپالى راللي جارىسى »دەپ اتالىپ كەتكەن .
1977-جىلى داكار راللي جارىسىنىڭ قۇرۋشىسى تەرري سابين(Thierry Sabine) قۇمدى ساحارا جولىندا اداسىپ قالعان ءارى وسى بارىستا راللي جارىسىن وتكىزۋگە ساي كەلەتىن ءبىر جەردى بايقاپ قالعان ، سونىمەن ول كەلەر جىلىندا بۇل جارىستى ۇيىمداستىرعان .
ەڭ باستاپقى راللي جارىسىنىڭ لەنياسى فرانسيانىڭ پاريج قالاسىنان سەنەگالدىڭ داكار قالاسىنا دەيىن باراتىن بولىپ ، تەك ورتا تەڭىزدى كەسىپ وتكەندە عانا جارىستى اقىرلاستىرعان ەسەپتەلىنەتىن ەدى، سودان كەيىنگى 30 جىل ىشىندە كوپتەگەن سەبەپتەردىڭ اسەرىندە ،جارىس لەنياسىن ۇنەمى وزگەرتىپ تۇرۋعا تۋرا كەلگەن .
بۇل جارىس ءار جىلى دۇنيەدەگى 180 مەملەكەت جانە رايوننىڭ تەلەۆيزيا ،راديو ، گازەت-جۋرنالدارىندا كەڭ كولەمدە تارقاتىلىپ ،دۇنيە جۇزىندەگى 500 ميلليوننان استام ادامدى وزىنە باۋرادى .
1979-جىلى جارىس باستالعاننان بەرى، داكار راللي جارىسى ىلگەرىندى-كەيىندى بولىپ ەۆروپا ،افريكا ،وڭتۇستىك امەريكا، ازيا قاتارلى جەرلەدى باسىپ ءوتتى. قاتىناسۋشىلار سانىنىڭ جىل سايىن ارتۋىنا بايلانىستى قازىر دۇنيە جۇزىندەگى ەڭ ايگىلى راللي جارىسى بولىپ قالدى .
جاقىنعى جىلداردان بەرى ، جارىستىڭ جالپىلاسۋىنا ىلەسىپ ،ەلىمىزدەن دە كوپتەگەن شەبەرلەر بۇل جارىسقا قاتىناستى ،ماسەلەن جۇڭگو اۆتوكولىك پاتشاسى لۋ نيڭجۇن،جوۋ يۇڭ ،جوۋيۋاندى سىندى جاس شەبەرلەر جارىسقا قاتىناستى.
داكار راللي جارىسىنىڭ جارىس جول بولەكتەرى شەتسىز-شەكسىز كەبىر قۇمدىعى ، ماۋريتانيا قۇمدىعى جانە ىستىق بەلدەۋلى وڭىرلەرگە تارالعان بولىپ ،نەگىزىنەن جول جوق ،شەبەرلەر تەك جول باستاۋشىلار ۇيىمى كوميتەتىنىڭ جول قاريتاسىنان پايدالانعاننان سىرىت جانە كومپاستىڭ كومەگىنە جۇگىنەدى .اۆتوكولىككە GPS جەرشارى ورىن بەلگىلەۋ جۇيەسى ورناتىلعاندا عانا ،ءارءبىر جينالۋ ورىندارىنا جەتە الادى جانە جارىستى اقىرلاستىرا الادى .
داكار راللي جارىسىنىڭ جانە ءبىر ەڭ ۇلكەن ەرەكشەلىگى بولسا ،جارىستا كاسىپتىك شەبەر بولسىن، كاسىپتەن سىرتقى اۋەسقوي شەبەرلەر بولسىن بارلىعى قاتىناسا الادى . بۇل جارىسقا قاتىناسۋشىلاردىڭ مولشەرمەن %80 ى كاسىپتەن سىرتقى شەبەرلەر .
داكار راللي جارىسىنىڭ قۇرۋشىسى تەرري سابين ايتقانداي ، داكار راللي ارناۋلى كاسىپتەن سىرتقى اۋەسكەرلەر ءۇشىن وتكىزىلەتىن راللي جارىسى بولىپ ،كاسىپتىك شەبەرلەردى دە وزىنە باۋراعان. داكار راللي جارىسى ساياحاتشىلار ءۇشىن تەگىن اشىق وتكىزىلەدى. قالاساڭىز بولعانى بارىپ جارىستى اقىسىز تاماشالاۋىڭىزعا بولادى .سوندىقتان ول كوپتەگەن ساياحاتشىلاردى وزىنە باۋرايدى، سوندىقتان داكار جارىسى وتكىزىلەتىن ورىننىڭ ساياحات كاسىبىنەدە زور تۇرتكىلىك رول وينايدى .
بۇل شىدامدىلىق جارىسى ەسەپتەلىنەدى،بۇل جارىستا ارالىق قالدىرىپ اۆتوكولىك ايداۋ ءادىسى قولدانىلادى .جارىس بولەگى ارەڭ ون نەشەۋ عانا ،الايدا ءاربىر جارىس بولەگىنىڭ ارالىعى ەرەكشە ۇزاق ،سوندىقتان ءمالىم جارىس جول بولەگىندە موتوسيكىل ،كىشى تۇرپاتتى ماشينا جانە ۇلكەن جۇك اۆتوكولىگى تەڭ جۇرەتىن ايباتتى كورىنستەردى كەزدەستىرۋگە بولادى.
سونىمەن بىرگە بۇل جارىستىڭ ەرەكشە قاتاڭ بەلگىلەمەسى بار ، جارىستىڭ جارىم جولىندا جارىس ماشيناسىنا قالاعانىنشا جانارماي قۇيۋىنا بولمايدى .ەگەر بايقالىپ قالسا سول جەردە جارىستان شەگىندىرىلەدى . جارىس جول بولەگىندە شەبەرلەر جارىم جولدا توقتاۋىنا بولمايدى ، رەمونتتاۋ اترەتى دە جارىس اۆتوكولىگىنە ىلەسۋىنە بولمايدى ،ءاربىر شەبەر تەك جارىس ۇيىمداستىرۋ كوميتەتى قامداعان ءبىرنەشە تال ازىقتىق جانە بىرنەشە قۇمىرا سۋدان باسقا نارسە الىپ جۇرۋىنە بولمايدى.
سوندىقتاندا جارىس شەبەرلەرىنىڭ داكار راللي جارىسىن اقىرلاستىرۋ مولشەرى دە ەرەكشە تومەن بولعان ،ءتىپتى كوپتەگەن شەبەرلەر مەن قىزمەتكەرلەر ءدال وسى جارىس ءۇشىن ومىرىنەن دە ايىرىلادى .
داكاردىڭ قۇرۋشىسى تەرري سابيندە داكاردىڭ جولىندا قازا تاپقان . سوندىقتاندا داكاردىڭ جانە ءبىر اتاۋى«ءولىم راللي جارىسى» .
بۇل جارىس كوپ اۆتوكولىك ورتاق قاتىناساتىن جارىس ءتۇرى بولىپ ،موتوسيكىل گرۋپپاسى ،كىشى تۇرپاتتى اۆتوكولىك گرۋپپاسى (كىشكەنە ماشينا جانە ءتۇز كولىكتەرىن ءوز ىشىنە الادى) جانە جۇك اۆتوكولىك گرۋپپاسى دەپ بولىنەدى .جارىس اۆتوكولىگىنىڭ ءنومىرى ءتارتىپ بويىنشا 1،2،3 تەن باستالادى .
اۆتوكولىك گرۋپپاسىندا نەگىزىنەن داجۇڭ(大众)،سانليىڭ(三菱) ،جانە نيسسان(日产) وسى ءۇش ماركا چەمپيون بولعان ، موتوسيكىل گرۋپپاسىندا ياماحا(雅马哈)جانە KTM دەر چەمپيون بولعان . 2000-جىلدان كەيىن جۇك اۆتوكولىك گرۋپپاسى اراسىنداعى جارىس باسەكەسى دافۋ(达夫)،تاترا(太脱拉) ، مەرسەدەس-بەنز(梅塞德斯-奔驰) جانە كاماز (卡玛兹) سىندى اۆتوكولىكتەر اراسىندا وتكىزىلگەن .
داكار قالاسىندا اۋارايى ادەتتە جوعارى تەمپراتۋرادا بولادى ،اۋارايىنىڭ وزگەرىسىنە ىلەسىپ ،قۇمدىق ،تاۋ جىنستارى ، سازدىق وڭىر قاتارلىلار جارىس جولىندا كوپ كەزدەسەتىن كورىنس ەسەپتەلىنەدى .ول ءبىر مايدان ادام مەن تابيعاتتىڭ ناعىز كۇش سىناساتىن جارىس ءتۇرى بولماق. سوندىقتاندا جارىس چەمپيوندىعىنىڭ جارىس سوماسى جوعارى بولماسادا كوپتەگەن جاپا-ماشاقاتتان قورىقپايتىن شەبەرلەردى وزىنە باۋرايدى .
راللي جارىسى دۇنيەدەگى ەڭ تەز اۆتوكولىك جارىس ءتۇرى بولماسادا ، الايدا جارىس ماشيناسى جارىس مايدانىندا قۇيعىتىپ جۇرگەندە ايباتتى كورىنس شىعارىپ جارىس تاماشاۋشىلاردى شەكسىز شابىتقا بولەيدى .
ەگەر سىزدە ءدال وسىنداي تاۋەكەلشىل جارىس ءتۇرىن ۇناتاتىن بولساڭىز ،داكار راللي جارىسى سىزدىڭ ەڭ جاقسى ورايىڭىز بولماق .
视频下载APP:mtv.xalhar.net
音乐下载APP:app.xalhar.net
视频下载APP:mtv.xalhar.net
音乐下载APP:app.xalhar.net