قۇرمەتتى اتا-انالار!
2025-جىلعى قىستىق دەمالىس تاياپ قالدى، بالالارىڭىزدىڭ ساۋ-سالامات، كوڭىلدى دەمالۋى ءۇشىن، ءبىز سىزدەرگە شىن نيەتىمىزبەن تومەندەگىدەي ۇسىنىس بەرەمىز:
دۇرىس تاربيە ۇستانىمىن ورناتۋ. دەمالىس مەزگىلى بالالاردىڭ دەمالىپ رەتتەلەتىن، دەربەس داميتىن شەشۋشى مەزگىلى، وقۋ-اعارتۋ زاڭدىلىعىنا جانە بالالاردىڭ ءوسىپ-جەتىلۋ زاڭدىلىعىنا قۇرمەت ەتىپ، بالالاردىڭ دەربەس وي جۇگىرتۋىنە، جاسامپازدىقپەن زەرتتەۋ جۇرگىزۋىنە ۋاقىت جانە كەڭىستىك بەرۋ، كوزسىزدىكپەن دۇرمەككە ىلەسىپ، بالالاردى مەكتەپتەن سىرتقى كۋرستارعا سۇيرەمەي، كوبىرەك كىتاپ وقۋعا، كوبىرەك دەنە شىنىقتىرۋعا، كوبىرەك امالياتتىق ىستەرمەن شۇعىلدانۋعا شابىتتاندىرۋ، ولاردى ءوزى قىزىعاتىن، ءومىر بويى يگىلىگىن كورەتىن ونەرگە، ساۋ دەنەلى بولۋعا جانە اقاۋسىز ادامگەرشىلىك قاسيەتكە باۋلىپ، بالالاردىڭ جان-ءتانى اقاۋسىز بولىپ ەرجەتۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك.
پاندەر بويىنشا تاربيەلەۋ كۋرستارىن سانالىلىقپەن شەكتەۋ. زاڭدار مەن زاڭ ەرەجەلەردەگى جانە مەملەكەتتىڭ ”ەكىنى ازايتۋ“ ساياساتىنداعى بەلگىلەمەلەرگە نەگىزدەلگەندە، زاڭدا بەلگىلەنگەن مەرەكەلىك دەمالىس كۇندەرىندە، دەمالىس كۇندەرىندە جانە قىستىق، جازدىق دەمالىس كەزدەرىندە كەز كەلگەن قۇرىلىمنىڭ جانە جەكەنىڭ ادەبيەت، ماتەماتيكا، اعىلشىن ءتىلى، فيزيكا، حيميا، بيولوگيا، ساياسات، تاريح، جاعراپيا سياقتى پاندەر بويىنشا تاربيەلەۋ كۋرسىن اشۋىنا بولمايدى. اماناتتاپ باسقارۋ، زەرتتەپ ۇيرەنۋ، قىستىق لاگەر جانە ”بىرگە -ءبىر وقىتۋ“، ”وتباسىندا تۇراتىن وقىتۋشى“، ”جوعارى دارەجەلى وتباسىلىق قىزمەت وتەۋ“، ”جالپىلىق قارجى جيناپ جەكەشە وقىتۋ“ سياقتىلاردى جەلەۋ ەتىپ، اتىن وزگەرتىپ اشقان تاربيەلەۋ كۋرستارىنا باتىل قارسى تۇرۋ كەرەك.
تاربيەلەۋ قۇرىلىمدارىن بايىپتىلىقپەن تاڭداۋ. مەكتەپتەن سىرتقى تاربيەلەۋ قۇرىلىمدارىندا «حالىق باسقارۋىنداعى مەكتەپتەردىڭ مەكتەپ قۇرۋ رۇقسات كۋالىگى» جانە «شارۋاشىلىق جۇرگىزۋ كۋالىگى» (نەمەسە «حالىق باسقارۋىنداعى كاسىپورىنعا جاتپايتىن ورىنداردى تىركەۋ كۋالىگى» بولۋى قاجەت ءارى مەكتەپ قۇرۋ رۇقسات كۋالىگىندەگى تەكسەرىپ بەكىتىلگەن تۇرلەر بويىنشا اشىلعان كۋرس بولۋى كەرەك. ”مەملەكەتتىك مەكتەپتەن سىرتقى تاربيەلەۋ-باۋلۋدى باقىلاۋ-باسقارۋ جانە قىزمەت وتەۋ امبەباپ تۇعىرىنا“ تىزىمدەلىپ، ەستەلىككە الىنعان مادەنيەت-كوركەمونەر، دەنە تاربيە، عىلىم-تەحنولوگيا سياقتى ساباقتىق پاندەرگە جاتپايتىن تۇرلەر بويىنشا تاربيەلەيتىن قۇرىلىمداردى تاڭداۋ كەرەك، كۋالىكتەرى تولىق بولماعان ”قاراڭعى قۇرىلىمداردى“ نەمەسە جەكەلەردىڭ بەلگىلەمەگە قايشى اشقان كۋرستارىن تاڭداماۋ، ەكونوميكالىق زيان تارتۋدان ساقتانۋ قاجەت. سونىمەن بىرگە كۋرس اشىلاتىن ورىننىڭ حاۋىپسىزدىك كومەسكى قاتەرى بار-جوعىن تەكسەرۋ كەرەك.
زاڭ بويىنشا، ەرەجە بويىنشا ۇقىق-مۇددەنى قورعاۋ. مەملەكەتتىڭ قاتىستى تالاپتارىنا ساي قاتاڭ تۇردە، اقىلمەن ويلاپ تاربيەلەۋ اقىسىن تاپسىرۋ كەرەك، ءبىر جولدا اقى تاپسىرۋ نەمەسە كارتچكاعا اقشا قۇيۋ ۋاقىتىنىڭ اينالىمى 3 ايدان نەمەسە 60 ساباق ساعاتىنان اسپاۋى كەرەك ءارى اقىسى 5000 يۋاننان اسپاۋى ءتيىس، تاربيەلەۋ اقىسىن، ءسوزسىز، ”مەملەكەتتىك مەكتەپتەن سىرتقى تاربيەلەۋ-باۋلۋدى باقىلاۋ-باسقارۋ جانە قىزمەت وتەۋ امبەباپ تۇعىرى“ ارقىلى تاربيەلەۋ قۇرىلىمدارىنىڭ الدىن الا تاپسىرىلعان اقىنى باقىلاۋ-باسقارۋ ەسەپ نومىرىنە ەنگىزۋ قاجەت. تاربيەلەۋ قۇرىلىمدارىمەن «ورتا، باستاۋىش مەكتەپ وقۋشىلارىن مەكتەپ سىرتىندا تاربيەلەۋگە قىزمەت وتەۋ توقتامىنا» (2021-جىلى وزگەرىس ەنگىزىلگەن ۇلگى نۇسقا) قول قويىسۋ، تاربيەلەۋ قۇرىلىمدارىنان دەر كەزىندە زاڭدى تالون كەستىرىپ الۋ كەرەك. تاربيەلەۋ قۇرىلىمدارىنىڭ ”باعا ءتۇسىرۋ“، ”ۇيىرمە قۇراۋ“، ”جەڭىلدىك جاساۋ“، ”الدىن الا تولەۋ كارتچكاسى“ سياقتى تاسىلدەرمەن ۋاقىتى وتە ۇزاق، سوماسى تىم جوعارى تاربيەلەۋ اقىسىن ءبىر جولدا تاپسىرۋعا شىرعالاۋىنا ءتۇسىپ قالۋدان اباي بولۋ، ”اقىنى قايتارىپ الۋ قيىن بولۋ“ جانە ”اقشانى الىپ قاشىپ كەتۋ“ سياقتى ماسەلەلەردىڭ تۋىلۋىنان ساقتانۋ كەرەك. زاڭدى ۇقىق-مۇددەسى زيانعا ۇشىراعان كەزدە، دەر كەزىندە دالەل-ىسپات جيناپ، ەڭ الدىمەن تاربيەلەۋ توقتامىنداعى كەلىسىم بويىنشا تاربيەلەۋ قۇرىلىمدارىمەن ماسەلەنى شەشۋدى اقىلداسۋ قاجەت، كاسىپتىك جاۋاپتى تاراۋلارعا شاعىم ايتۋعا نەمەسە جەرگىلىكتى حالىق سوتى مەكەمەسىنە ارىزدانۋعا دا بولادى.
جارىس باسەكەلەرىنە ابايلاپ قاتىناسۋ. وقۋ-اعارتۋ مەڭگەرمەسى، ورتالىق ورگان شتات كوميتەتى كەڭسەسى، حالىق ىستەرى مينيسترلىگى جانە بازاردى باقىلاۋ-باسقارۋ باس مەكەمەسى بىرلەسىپ جاريالاعان «2022—2025-وقۋ جىلىنداعى ورتا، باستاۋىش مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ مەملەكەتتىك جارىس باسەكەسى قيمىلى تىزىمىنەن» سىرتقى جارىس قيمىلدارىن اتا-انالار مۇقيات پارىقتاۋى، الدانىپ قالۋدان ساقتانۋى كەرەك.
ەگەر ءسىز قاعيداعا قايشىلىق جاساعان كۋرس اشۋ جانە جارىس وتكىزۋ قيمىلدارىن بايقاساڭىز، قاراستى جەردەگى وقۋ-اعارتۋ تاراۋىنا تىكەلەي ايتۋىڭىزعا بولادى، ءبىز زاڭ بويىنشا، قاعيدا بويىنشا قاتاڭ تەكسەرىپ، ءبىر جاقتى ەتەمىز.
قۇرمەتتى اتا-انالار، ادام ءومىرى بەينە ۇزاققا جۇگىرۋگە ۇقسايدى، اقىرىن جۇگىرىپ، كۇشتى ساقتاۋ قاجەت. سىزدەردىڭ بالالارمەن بىرگە مەيىرگە تولى، جايلى، كوڭىلدى قىستىق دەمالىس وتكىزۋلەرىڭىزدى تىلەيمىز. سىزدەردىڭ شينجياڭنىڭ وقۋ-اعارتۋ ىستەرىنە نازار اۋدارعاندارىڭىزعا، تۇسىنگەندەرىڭىزگە جانە قولداپ-قۋاتتاعاندارىڭىزعا شىن جۇرەكتەن العىس ايتامىز، تاماشا ادام تاربيەلەۋ ورتاسىن قول ۇستاسا بىرگە جاراتىپ، بالالاردىڭ ساۋ-سالامات ەرجەتۋىنە قورعاۋشى بولايىق.
