རང་རྒྱལ་གྱི་གནའ་བོའི་ཀྲུང་ལུགས་སྨན་གཞུང་
སྔོ་སྨན་རྩ་འགྲེལ་ཞེས་པའི་ནང་
བཟའ་རིགས་ནང་ནས་ཤིང་ཏོག་ལི་ཀྲི་མཆོག །
འབྱུང་བ་ལུས་འཕྲོད་ཤིང་ཏོག་འབྲུག་མིག་ཅན། །
ཞེས་འཁོད་པ་ལྟར།
དེ་ནི་འབྱུང་བ་ལུས་ལ་ལྷག་པར་འཕྲོད་པའི་ཤིང་ཏོག་
མཆོག་ཏུ་འགྱུར་བ་ཞིག་རེད།
《本草纲目》中记载
“食品以荔枝为贵，而资益则龙眼为良”
新鲜时
味道鲜甜爽滑
放上十天半个月后
它就变成了一枚不折不扣的“养生果”
འབྱུང་བ་ལུས་ལ་ལྷག་པར་འཕྲོད་པའི་ཤིང་ཏོག་འབྲུག་མིག
它是一枚不折不扣的“养生果”
རྒྱ་སྐད་ལ་ཀུའེ་ཡོན་ཞེས་འབོད་པའི་ཤིང་ཏོག་དེའི་མིང་གཞན་ལ་འབྲུག་མིག་ཅེས་ཟེར་ཞིང་། དེ་ནི་མི་དང་སེམས་ཅན་གང་རུང་གི་མིག་རིལ་དང་ཨ་ན་མ་ན་ཡིན་པས། བོད་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་ཁུལ་གྱི་ས་ཆ་ལ་ལར་ཤིང་ཏོག་དེའི་མིང་ལ་མིག་རིལ་ཞེས་འབོད་ཀྱི་ཡོད། རྒྱལ་ནང་གི་ས་ཆ་འགའ་ཤས་ལ་ཤིང་ཏོག་དེ་སོས་པ་ཡིན་དུས་འབྲུག་མིག་ཅེས་བྱ་བ་དང་། སྐམ་པོར་འགྱུར་ཚེ་ཀུའེ་ཡོན་ཞེས་སུ་འབོད། གང་ལྟར་ནའང་མིག་རིལ་འདྲ་བའི་ཤིང་ཏོག་དེ་ནམ་ཟླ་དགུན་གྱི་དུས་སུ་བཟས་ན་འབྱུང་བ་ལུས་ལ་ལྷག་པར་འཕྲོད་པར་བཤད།
龙眼又名桂圆，由于龙眼的成熟期在农历八月，古时称八月为“桂”，加上龙眼果实呈圆形，所以又称龙眼为桂圆。在某些地区，龙眼是鲜果的称呼，而桂圆是干果的称呼。
龙眼作为鲜品，入药作用较弱，更适合当水果吃，而干的龙眼肉（桂圆肉）经过炮制，有更强的药用价值。
མཁྲིས་རྒྱུ་གཤེར་རྩི་དང་ཀན་སྣུམ་གསུམ་ཞག་ཇེ་དམའ་རུ་བཏང་ནས་སྐྱི་པགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལྡན་བྱེད་ལས་སྲུང་འཛིན་བྱེད་ཐུབ།
ཤིང་ཏོག་འབྲུག་མིག་གི་ནང་དུ་དུད་སྐྱུར་ཞེས་འཚོ་རྒྱུ་B3གྱི་འདུས་ཚད་ཅུང་མཐོ་པོ་ཡོད་ཅིང་། དེ་ནི་མིའི་ལུས་ཁམས་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་འཚོ་བཅུད་ཀྱི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པས། མིའི་ལུས་ཁམས་ཀྱི་རྒྱུན་ལྡན་འཚར་ལོངས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བའི་ཐད་ནུས་པ་གལ་ཆེན་ཐོན་གྱི་ཡོད། དུད་སྐྱུར་གྱིས་ད་དུང་ཁྲག་སྐྱེ་བའི་གོ་རིམ་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་པ་དང་། ལྕགས་རྒྱུ་བསྡུ་ལེན་དང་ཁྲག་གི་ཕྲ་ཕུང་སྐྱེ་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཐུབ་ལ། སྐྱི་པགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལྡན་བྱེད་ནུས་དང་འཇུ་བྱེད་གཤེར་རྨེན་གྱི་ཟགས་ཐོན་བྱེད་ནུས་སྲུང་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། གཞན་ཡང་དུད་སྐྱུར་གྱིས་ད་དུང་གཤེར་མའི་ཕུང་རྩིའི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ནུས་པ་སྲུང་འཛིན་བྱེད་ཐུབ་ལ། མཁྲིས་རྒྱུ་གཤེར་རྩི་དང་ཀན་སྣུམ་གསུམ་ཞག་གི་ཆུ་ཚད་དམའ་རུ་བཏང་ནས་ཁྲག་རྩ་རྒྱ་སྐྱེད་དང་། ཁྲག་དཀོན་རང་བཞིན་གྱི་ཀླད་པའི་ཁྲག་རྩའི་ནད་དང་མཇུག་རྐྱེན་ངན་པ་སོགས་ལ་སྙོམས་སྒྲིག་གི་ནུས་པ་ཅུང་ལེགས་པོ་ཐོན་གྱི་ཡོད།
● 降低胆固醇、甘油三酯，维持皮肤正常功能
龙眼中的烟酸含量较高，烟酸也就是维生素B3，是人体中不可缺少的营养成分，在促进人体正常发育上起着重要作用。烟酸还可以影响造血过程，能促进铁吸收和血细胞的生成，也具有维持皮肤正常功能和消化腺分泌的作用。
除此之外，烟酸还可以维持胰岛素的正常功能，降低胆固醇、甘油三酯水平，对扩张血管，缺血性脑血管疾病及后遗症，也有比较好的调节作用。
食用量：鲜龙眼一天吃10～15颗左右较合适，每颗龙眼约为10克，总量不超过200克为宜。
ལུས་ཟུངས་གསོ་བར་ཕན་ཐོགས་ཆེ།
ཁྲག་དཀོན་པ་དང་ཁྲག་ཤོར་བའི་རང་བཞིན་གྱི་ཁྲག་ཤེད་དམའ་བ་དང་། ཁྲག་མངར་དམའ་བ། ངོ་མདོག་སེར་པོ། སྐྲ་སྐམ་ཞིང་བུད་པ། སེན་མོ་སེར་ཞིང་སྐམ་པ། ངལ་དུབ་འབྱུང་སླ་བ་སོགས་ཀྱི་མིས་འོས་འཚམ་བཟས་ན་ཕན་ཐོགས་ཆེ།
● 益气养血：贫血、低血糖、面色蜡黄没有光泽，头发干枯一抓掉一大把的朋友可以适量多吃。
适合缺血性贫血、失血性贫血、气血耗伤的人服用。
面色蜡黄、头发干枯、指甲焦脆、恶寒、精神萎靡、容易疲劳等均是气血不足的表现。
བློ་བདེ་བག་ཕེབས་ཡོང་བར་ཕན་ཐོགས་ཆེ།
ཤིང་ཏོག་འབྲུག་མིག་བཟས་ན་སེམས་ཁམས་གསོ་བར་ཕན་ཐོགས་ཆེ་ཞིང་། རླུང་ཁྲག་གསོ་བ་དང་སྙིང་ཁམས་ཞི་ལྷོད་ཏུ་གཏོང་ཐུབ་པས་ཡུན་རིང་སེམས་ནད་ཆེ་བ་དང་གཉིད་མི་ཁུག་པ་སོགས་ཀྱི་མིས་བཟས་ན་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད།
● 养心安神：适合睡不着、梦多、半夜容易醒的人群。
龙眼肉归心经，能补气血，滋养心脏，长期劳心、睡眠不好的人，可服用龙眼肉。比如有些人晚上睡眠特别“轻”，一有点动静就醒过来，醒来还很难入睡，多数原因是血虚造成的“血不养心”，需要适量补心血，可以经常吃点龙眼肉。
མཚེར་པ་དང་ཕོ་བ་གསོ་བར་ཕན་ཐོགས་ཆེ།
ཟས་ཀྱི་དང་ག་མེད་མཁན་དང་ཟས་གདམ་གསེས་བྱ་རྒྱུར་དགའ་པོ་ཡོད་མཁན་ཚོས་ཤིང་ཏོག་འབྲུག་མིག་བཟས་ན་འཚམ་པོ་ཡོད། ཤིང་ཏོག་དེས་ལུས་ཀྱི་མཚེར་པ་དང་ཕོ་བ་གསོ་བར་ཕན་ཞིང་། མཚེར་པ་དང་ཕོ་བའི་བྱེད་ནུས་ཤུགས་ཆེར་གཏོང་ཐུབ།
● 健脾养胃：不爱吃东西，挑食的朋友必不可少。
龙眼肉亦入脾经，可补脾健胃，通过加强脾胃功能，帮助脾胃产生充足气血。
བློ་རིག་འཕེལ་བར་ཕན་ཐོགས་ཆེ།
དྲན་པ་མི་གསལ་བ་ཟ་རི་ཟི་རི་ཅན་དང་བརྗེད་ངད་ཆེ་བའི་མིས་དུས་ཡུན་རིང་པོར་བཟས་ན་ཕན་ཐོགས་ཆེན་པོ་ཡོད།
● 益智：浑浑噩噩，健忘的朋友可以长期使用。
ཕོ་བའི་མེ་དྲོད་གསོ་བར་ཕན་ཐོགས་ཆེ།
ཕོ་བའི་མེ་དྲོད་ཉམས་པའི་མི་ལ་མཚོན་ན་དགུན་ཁ་ནི་མུ་གེའི་སྒང་ལ་ཟླ་ལྷག་ཅེས་པ་ལྟར་ཡིན་པས། ནམ་དུས་དེར་ཤིང་ཏོག་འབྲུག་མིག་བཟས་ན་ཕོ་བའི་མེ་དྲོད་གསོ་ཐུབ་པ་མ་ཟད། ནུས་རྒྱུ་ཁ་གསབ་ཐུབ་ནས་ལུས་དྲོད་འཕེལ་ཐུབ། བཟའ་བྱའི་ཚད་ནི་ཐེངས་རེར་རྐང་༥ནས་༡༠བར་ཚོད་འཛིན་བྱེད་དགོས་པ་དང་ཉིན་རེར་རྐང་༡༥ལས་བརྒལ་མི་རུང་།
● 补充阳气：手脚冰凉，胃脘冰凉的朋友家中要常备。
冬天对于阳气虚的朋友来说是雪上加霜，它能够补充人体阳气，补充能量，让人由内而外的温暖起来。
食用量：每次食用量控制在5～10颗，每天不宜超过15颗。
ཤིང་ཏོག་དེའི་ཕྱི་ནང་མ་ལུས་ནོར་བུ་རེད།
全身都是宝
ཤིང་ཏོག་འབྲུག་མིག་གི་པགས་པས་མཚེར་པ་དང་ཕོ་བར་ཕན་པ་ལས་གཞན། ད་དུང་ཟ་འཕྲུག་དང་ན་ཟུག་འཇོམས་པའི་ནུས་པ་ལྡན་ཏེ། ཞིབ་ཞིབ་བཟོས་རྗེས་ལུས་པོར་བྱུགས་ན་ཟ་འབྲུམ་ལྷོད་འཇགས་སུ་གཏོང་ཐུབ།
ད་དུང་ཤིང་ཏོག་དེའི་ཚི་གུར་ཁྲག་གཅོད་ཟུག་འཇོམས་ཀྱི་ཕན་ནུས་ལྡན་པས། འཚིག་རྨས་དང་རློན་འབྲུམ་སོགས་ལ་ཕན་པོ་ཡོད།
龙眼皮：除了健脾和胃的作用外，还有止痒止痛的作用，碾碎后抹在皮肤上可以缓解荨麻疹。
龙眼核：有止血镇痛的功效，可用于烫伤、湿疹等。
འཛེམ་དགོས་པའི་མི།
忌食人群
ཕོ་བ་ཁེངས་པ་དང་སྦོས་པ། ལུས་པོར་ཚ་བ་རྒྱས་པ། ཡ་མ་སྡང་བ། ཁྲག་མངར་ཅུང་མཐོ་བའི་ནད་པ་ཚོས་འཛེམ་དགོས།
积食、腹胀、上火、痰湿者，血糖较高者慎用。
གཙོ་སྒྲིག་པ། ཁྲི་གོང་ཨོ་རྒྱན་ཚེ་རིང་།
གཙོ་སྒྲིག་གཞོན་པ། ཕུན་རྡོར། བཟང་པོ།
རྩོམ་སྒྲིག་པ། འཇིགས་མེད། སྐལ་བསྟན།
主编 | 吾见才让
副主编 | 平多 桑布
编辑 | 晋美 格丹
来源 | 中央广播电视总台藏语微信公众号
