ىزدەپ كەلگەن اجال نەمەسە شىنايى دوس!

  ىزدەپ كەلگەن اجال نەمەسە شىنايى  دوس! 

( اڭىز اڭگىمە)  

بۇرىنعى وتكەن ءبىر  زاماندا ءبىر  باي قۋاتتى ەلدە جۇرتىنا سيلى،  حالقىنا جاعىمدى پاتشا ءومىر سۇرگەن ەكەن.  

قوي ۇستىنە بوز تورعاي ۇيالاپ ۇيا سالاتىنداي تىنىش ءبىر  زاماندا ەلىن بيلەگەن  ەكەن.  

سونداي بايلىق پەن ءمانساپ جەتكەنمەن ول ءبىر  پەرزەنتكە زار بولىپتى. ءبىركۇنى پاتشا جەكە  ءوزى وتىرعاندا وعان وي تۇسەدى.  

ول ەگەر مەنىڭ اقىرعى كۇنىم جەتىپ بۇل دۇنيەدەن وتەر بولسام مەنىڭ تاعىم،  مال مۇلكىم،  ءمانسابىم كىمگە مۇرا بولىپ  قالادى دەپ قايعىرادى.  

كەلەسى كۇنى ەرتە تۇرىپ ءمىناجات سۇراپ اۋليەلەردى زيارات ەتىپ تۇنەۋ ءۇشىن  ءوز ايەلىن،  تاعى قىزمەتشىسىن الىپ جولعا شىعادى.  

بۇلاربىرنەشە كۇندى ارتقا تاستاپ جولدا تالاي ەلدەردەن ءوتىپ سۇراستىرىپ ءجۇرىپ ۇلكەن ءبىر  تاۋدىڭ ەتەگىنە كەلىپ ىزدەگەن اۋليەگە كەلىپ جەتەدى.سول  جەردەگى بۇلاقتىڭ باسىنا كەلىپ اتتان ءتۇسىپ جايعاسادى.  بۇلاقتى سۋ شىعار باسىندا ۇلكەن ءبىر  تاستاعى جازۋدى وقيدى،  بۇندا " ءاي جولاۋشى مەن دە سەندەي بولعانمىن سەندە مەندەي بولارسىڭ " دەگەن ءسوزدى وقىپ سول  جەردە مۇزداي بۇلاقتىڭ كاۋسار بالداي ءدامدى  سۋىن  ءىشىپ شولدەرىن قاندىرىپ وسى جەردە جاڭاعى اۋليەنىڭ باسىنا تۇنەپ زياناتتارىن ورىنداپ تۇنگى ۇيقىعا جاتادى.پاتشا تۇندە ۇيىقتاپ جاتىپ كەرەمەت ءتۇس كورەدى.  

 بۇعان ءبىر اق كيىمدى ءبىر  اقساقال كەلىپ بۇعان ءاي بالام- اي ۇزاق جول ءجۇرىپ كەلىپ كوپ قينالپسىن عوي،  سەنىڭ پاتشالىعىڭا ىستەگەن  جاقسىلىق ساۋاپ ءىسىڭ  كوپ ەكەن ەتەگىڭدى جاي دەپ ءما مىنانى ۇقىپتاپ ۇستاعىن دەپ ءۇش تۇقىمدى ەتەگىنە سالعاندا ونىڭ بىرەۋى جەرگە دومالاپ ءتۇسىپ جارىلىپ قالادى.  

الگى كىسى ءاي بەكەر بولدى -اۋ دەپ كوزدەن عايىپ بولادى.  سول  كەزدە پاتشا شوشىپ  ويانىپ كورگەن تۇسىنە اڭ -تاڭ بولىپ ەرتەڭىنە ەلدەرىنە قايتىپ جولعا شىعادى.  

پاتشالىعىنا امان -ەسەن جەتىپ كەلىپ كەدەي كەپشىككە ساداعا بەرىپ ءوز ۇيىندە جۇرتتى شاقىرىپ اس بەرەدى.  

سونىمەن كوپ ۇزاماي ايەلى بالا كوتەرىپ ۋاقتىسىندا كورىكتى سۇلۋ بالعاناقتاي ءبىر  ۇل ءبىر  قىز پەرزەنت كورەدى.  ال وسى كەزدە جاڭاعى اۋليەگە قىزمەت  قىلىپ بارعان قىزمەتشى ايەلدە پاتشانىڭ ايەلى قاتارى ۇل پەرزەنت تۋادى.  ەكەۋى ءبىر  كۇندە تۋىلىپ كەيىن كەلە  ءبىر - بىرىنەن اجىراماستاي دوس بولىپ كەتەدى.  

ەكەۋى دە بىرگە ءجۇرىپ بىرگە وقىپ اسكەري ويىنداردى دا جاقسى مەڭگەرىپ بۇدان بەتەر جاقىن شىنايى شىن دوس بولىپ بىرگە  وسەدى. كۇندەردىڭ كۇنىندە  پاتشا  ويلانىپ وتىرىپ ۇلىن الدىنا  شاقىرىپ  الىپ بالام سەن ەسەيىپ جىگىت بولدىڭ،  ءبىز اناڭ ەكەۋمىز قارتايدىق سەن ەندى ەلدەن قىز قاراپ ۇيلەنسەڭ بولار ەدى،  كەلىن ءتۇسىرىپ نەمەرە سۇيسەك دەپ ويىن ايتادى.  بۇنى   ەسىتكەن ۇلى ەل ارالاپ وزىنە ىلايىقتى قىز كورەيىن دەپ الگى دوسىن  ەرتىپ الىس ساپارعا شىعىپ ەل- جۇرتىن ارالاپ بارىپ كورەيىن دەپ اتتانادى. جول جونەكەي تالاي ەلدى ارالاپ مەيمان  بولىپ ەكەۋى ءبىر  باي قۋاتتى ەلگە كەلىپ جەتىپ،  وسى ەلدە ءبىر  قىزدى ۇزاتىپ جاتقان توي ۇستىنە ءتۇسىپ سول  ەلگە اتتارىنىڭ باسىن بۇرىپ قىزۋ تويعا كەلەدى دا مەيمان بولىپ ارالاسىپ كەتەدى.  ەكەۋى توي قىزىعىن  قىزىقتاپ ارالاسىپ ارالاپ ءجۇرىپ ءبىر  جەردە بالۋاندار كۇرەسىپ جاتقان جەرگە كەلىپ قىزىقتايدى.  

بالۋانداردىڭ ىشىندە ەرەكشە ءبىر  ءداۋ بالۋان جۇرتتىڭ  ءبارىن جىعىپ داندايسىپ، ەندى تۇيە بالۋاندىققا كۇرەسۋگە مەنىمەن كىم شىعادى دەپ ورتادا جۇرتقا سەس ورسەتىپ ويقاستاپ ولاي-بۇلاي جۇرگەنىن بايقاعان حانزادانىڭ دوسى مەن شىعام دەپ شەشىنىپ بىلەگىن  سىبانىپ الگى ءداۋدى اي- شايعا قاراتپاي الىسا كەتىپ جەردەن جۇلىپ الىپ جامباسىن جەرگە تيگىزىپ انانى تۇرماستاي ەتىپ ابدەن سىلەسىن قاتىرىپ ورنىنان جىلدام تۇرىپ كەتەدى.  

سودان باس بايگە تۇيە بالۋاندىقتىڭ ناعىز يەسى بولىپ ءسىي سياپاتقا يە بولادى.  

 ەندى ەكى دوس تاعى ارى قاراي ارالاپ ءجۇرىپ ءبىر  جەردە ايتىس بولىپ  جاتقان جاستاردىڭ ۇستىنەن ءتۇسىپ  ۇيگە  كىرىپ كەلسە ءبىر  جىگىتپەن  ءبىر  قىز ايتىسىپ جاتىر ەكەن.  بۇلار بۇنى قىزىقتاپ سول  جەردە بولىپ  الگى قىزبەن ايتىسىپ  جاتقان جىگىت، ايتىستان ۇتىلىپ جەڭىلىپ قالعانىن كورىپ ەندى پاتشانىڭ ۇلى حانزادا  الگى شىمىلدىقتىڭ ارتىندا   ايتىسىپ  وتىرعان ارۋ قىزبەن تاۋەكەل ەتىپ  ايتىسقا تۇسەدى. حانزادا ساليقالى سانالى پايىمىمەن ايتىستا الگى قىزدى سوزدەن جەڭىپ شىعادى.  سوندا قىز مەن ومىرىمدە ءبىرىنشى رەت ايتىستان  جەڭىلىپ تۇرمىن  بۇرىن باسقا ايتىسقان جۇرتقا ءجۇزىمدى كورسەتپەي ايتىسىپ ءجۇرۋشى ەدىم،  بۇل ومىرىمدە ءبىرىنشى رەت ءسىز مەنەن باسىم ءتۇسىپ جەڭىپ تۇرسىز ەندى شىمىلدىقتى اشىپ سىزبەن جۇزبە ءجۇز كورىسىپ تانىسايىن دەپ شىمىلدىقتىڭ پەردەسىن اشىپ جىبەرەدى.  

ەكى دوس ءوز كوزدەرىنە وزدەرى سەنبەي،اي مەن كۇندەي كورىكتى،  اسەم سۇلۋ پەرىنىڭ قىزىنداي ارۋدى  كورىپ كەلبەتتىلىگىنە تاڭ قالادى.  

قىز ىلتيپاتتىقپەن ىزەت قىلىپ ال جىگىتىم مەن ايتىستا سىزدەن ۇتىلىپ  تۇرمىن ەندى قالاۋىڭىزدى ايتىڭىز  دەپ ءسال ءيىلىپ جەڭىلگەنىن مويىنداعانداي ءيشارا جاساپ باسىن تومەن ءيىپ قۇرمەت كورسەتەدى.  

حانزادا  دا سوزدەن توسىلماي جاس سۇلۋدى ۇناتىپ قالعاندىقتان، قالاۋىم تەك مىنا ءسىز بولساڭىز  قايتەر ەدىڭىز دەپ تىك قاراپ وعان نيەتىن ءبىلدىرىپ ءسوز  سالادى.  

الگى قىز دا بۇنى ۇناتىپ قالعاندىقتان ايتقانىڭىز  بولسىن  دەپ كۇلىپ قولىن ۇسىنادى.  ەندى  نە كەرەك بۇلار ءبىراز كۇن وسى جەردە بولىپ،  الگى  وسى ەلدەگى  بايدىڭ جالعىز قىزىمەن ەتەنە تانىسىپ،  ەندى بۇل قىزبەن ۋادەلەسىپ ەلگە بارىپ اتا- اناسىنا ايتىپ  اقىلداسىپ،  قۇدالارمەن قۇدا ءتۇسىپ كەلىپ  توي جاساپ اكەتەيىك دەپ كەلىسمگە كەلىپ ەكەۋى جۇزىك الماسىپ ەندى دوسى ەكەۋى ەلدەرىنە قاراي جولعا شىعىپ قايتادى.  

جولدا ءبىر  جەرگە كەلگەندە ءۇش ايىر جولعا تاپ بولىپ ەكى دوس قاي جولمەن ءجۇرۋ كەرەكتىگىن شەشە الماي داعدارىپ تۇرىپ،  ەندى تاماقتانىپ الىپ سودان  كەيىن ءبىر  جولا شەشەرمىز دەپ اتتان ءتۇسىپ تاماقتانىپ بولعان سوڭ  ابدەن جول  ۇرىپ شارشاعان  ەكەۋى سول  جەردە قيسايىپ ۇيىقتاپ قالادى.  

ءبىر  ۋاقىتتا حانزادا ويانىپ كەتسە  ءبىر  اقساقال قاريا اتپەن بۇلارعا جاقىنداپ قالعانىن كورىپ ورنىنان اتىپ تۇرىپ الگى كىسىمەن سالەمدەسەدى.  بۇل كەزدە دوسى دا ويانىپ  ەكەۋى  قاي جولعا تۇسەرىن  بىلمەي  دال بولعانىن ايتادى.  سوندا الگى قاريا مىنا وڭ جاقتاعى جول دۇرىس اپارار،  مەندە سەندەرمەن جولاۋشى جولداس بولايىن دەپ بىرگە جۇرەدى.  بۇلار كۇن باتار كەزدە ءبىر  اۋىلدىڭ  ۇستىنەن  جاقىنداپ كەلىپ،  وسى ەلدەگى ءبىر  باي قۋاتتى  بايدىڭ ۇيىنە قۇدايى قوناقپىز دەپ ايتىپ ۇيىنە تۇسەدى.  بۇل ۇيدە ءبىراز سۋسىندارىن قاندىرىپ،  ەندى ورىستەن مال كەلىپ جاتقان كەزدە،  ۇيگە  جاقىن جەردەگى بيىك  توبەگە شىعىپ جان- جاقتى قاراپ  قىزىقتاپ ۇشەۋى توبەدە وتىرادى.  تاۋ جاقتاعى ورىستەن قايتقان  ءتۇرت تۇلىك مالدار جاقىنداعاندا بۇزاۋلار موڭىرەپ،  قوزى  لاقتار ماڭىراپ،  قۇلىندار كىسىنەپ،   ال جاس بالالار  مالدارىنىڭ الدىنان  تاياق الىپ  شىعىپ ۇيلەرىنە ءبولىپ اۋىلدىڭ كەشكى ساپىرىلىسى باستالىپ ىعى- جىعى ۋدا- شۋ جامىراپ قاربالاس باستالىپ تا كەتكەنىن قىزىقتاپ وتىرادى بۇلار.  جەلىدەگى بايلاۋلى  قۇلىنداردىڭ الدىنا سەمىز  ءداۋ ماما  بيەلەر دە جاعالاپ شەتىنەن قۇلىندارىنىڭ جانىنا جاقىن كەلە باستايدى.  وسى كەزدە جاقىن جەردەگى  قاراشا ۇيدەن ءبىر  ايەل جۇگىرىپ شىعىپ  شەلەگىن بىلەگىنە قويىپ  شەتتە تۇرعان ءبىر  ماما بيەنى باس سالىپ ساۋا باستايدى.  ءبىر  كەزدە  سول  بيەنىڭ قۇلىنى جەلىدەگى  شىلبىرىن ءۇزىپ جىبەرىپ جاڭاعى بيە ساۋىپ وتىرعان ايەلدىڭ ۇستىنە سەكىرىپ ارقاسىنا  اسىلادى دا ودان ارى توڭقايىپ جاڭاعى ايەلدىڭ باسىنا قوس اياقتاپ تەۋىپ جىبەرگەندە الگى ايەل اۋىر  سوققىنى كوتەرە الماي ءجان ءتاسىلىم بولادى.  بۇنى بايقاپ قالعان جىلقىشى اتپەن شاۋىپ كەلىپ  دويىر قامشىسىمەن جاڭاعى قۇلىننىڭ باسىنا دالدەپ ۇرىپ قالادى. قۇلىن دا سول  جەردە  قۇلاپ تىپىرلاپ جاتىپ ىلەزدە ولەدى.  بۇنى كورىپ قالعان الگى ايەلدىڭ ۇلدارى مەن كۇيەۋى  ەندى بۇلاردى ۇرىپ ولتىرگەن جىلقىشى  ەكەن دەپ ويلاپ  ونى باس سالىپ ءبارى جابىلىپ ونى ۇرا باستايدى.  ال  توبەدە وتىرعان ءۇش مەيمان مۇنىڭ ءبارىن كوز الدىندا كورىپ وتىرعان  سوڭ،  جاڭاعى جانىنداعى وتىرعان  قاريا مىرس ەتىپ كۇلىپ وتىرعانىن  حانزادا سەزىپ  وتىرعان بولاتىن.  ال بۇل جاعدايدى ءبىلىپ كوزبە- كوز كورىپ وتىرعان حانزادانىڭ دوسى شىداي الماي انالارعا ءتۇسىندىرىپ ايتىپ  جىلقىشىنى اراشالاۋ ءۇشىن جۇگىرىپ توبەدەن ءتۇسىپ كەتكەن  بولاتىن.  ول كەتكەن سوڭ  حانزادا الگى قاريادان انالار قازا تاۋىپ ءولىپ جاتسا ءسىز نەگە ءماز بولىپ  كۇلىپ وتىرسىز دەپ سۇرايدى.  سول  كەزدە  قاريا.  . . . . . . 

اڭگىمەنىڭ جالعاسىن استىڭعى 阅读原文دەگەن جازۋدى باسىپ وقىڭىز