جەز ساماۋىرىن اراقكەش ۇلدىڭ قولىنان اجال قۇشقان انا

جەز ساماۋىرىن اراقكەش ۇلدىڭ قولىنان اجال قۇشقان انا 

قۇلقىن سارىدەن كۇنى كەۋىپ ويانعان ينەش ساسكە تۇستەن كەيىن دە جاتا المادى.  جالعىزىنا الاڭداپ،  تۇسكى شايدى  ءىشىپ  تە جارىتپادى. ەندى، مىنە،  تاماعى قۋراپ،  ءشول قىسىپ بارا جاتقانى ونى اقىرى ورنىنان تۇرعىزدى.  سۇيرەتىلىپ بارىپ ەسىك الدىنداعى  ەسكى سارايعا كىردى. 

كىرگەن بەتتەن-اق سارايدىڭ كۇلىمسى ءيىسى قولقانى قاپتى.  ۇقىپسىز،  قالاي  بولسا سولاي تاستاي سالعان زاتتار شاشىلىپ،  اۋەلگىدە نەنى ىزدەپ كەلگەنىن ۇمىتىپ،  ەسىك اۋزىندا ءبىرشاما سوستيىپ تۇرىپ قالدى. « جيناسا قايتەدى وسىنى»  دەپ ىشتەي كەلىنى زاعيراعا كەيىگەندەي بولدى.  اياعىن سۇيرەتە ۇلكەن جەز ساماۋرىندى ورمەكشى ابدەن تورلاپ تاستاعان قۋىستان تىسقا الىپ شىقتى. ساماۋرىنىڭ شاڭى بەس ەلى،  ءتىپتى استىنىڭ كۇلى دە قاعىلماعان ەكەن. سۋىسىپ تۇسكەن شاڭ ارالاس توپىراعىمەن ءىشىنىڭ كۇلى قوسا ءىز سالىپ،  قۇدىق باسىنا الىپ باردى.  ودان قۇمعانىنا سۋ تولتىرىپ،  ساماۋرىندى تازالاۋعا قۇدىق باسىنا قايتا كەلدى. وسى قۇدىقتى العاش كەلىن بولىپ تۇسكەن جىلى اتاسى اقىسىنا ءبىر  تاي بەرىپ كورشى المەنبەتكە قازدىرعان ەدى.   اتاسىنىڭ دا،  المامبەتتىڭ دە كەتىپ قالعانىنا  قانشا جىل.  قۇدىق ءالى سول  قالپى.  سۋى ءمولدىر،  ءارى تۇشى.  قاي ءبىر  جىلدارى ءۇي-ۇيگە  سۋ قۇبىرى تارتىلعاندا ەسەنتاي كومىپ تاستاماققا بەكىنگەن،  سوندا بۇل كەمپىر ۇلىنىڭ سوزىنە قارسى شىعىپ كومدىرمەگەن.  

شەشەسىنىڭ ءسوزىن قيمادى ما،  الدە كومۋگە  قينالدى ما،  ەسەنتاي قۇدىقتىڭ  بەتىنە جالپاق  تاقتاي جاۋىپ قويا سالعان.  ىشىنە ەشتەڭە  تۇسپەسىن دەپ ينەش تە جامان قامزولىمەن  قىمتاپ، تاسپەن باستىرىپ قويعاندى.  

قۇدىقتىڭ بەتىن اشقانى سول  ەدى،  كەمپىردىڭ  ءاجىمدى ءجۇزىن سالقىن لەپ سيپاي،  اق قىراۋ شالعان ساماي شاشىن جايمەن تالداپ وتكەندەي بولدى.  ال مىنا جەز ساماۋىرىن مۇنىڭ جاساۋىنىڭ الدى.  شەشەسى كۇلاندا ۇيعۇر ساۋداگەر دەن اتتاي قالاي ساتىپ الىپ،  جاساۋىنا قوسقان.  سودان بىرگە جاساسىپ كەلە جاتقان ەدى،  تەك زاعيرا تۇسكەلى شاي ەسكى سارايدان ورىن العان.  نەگە  ەكەنىن قايدام،  ينەشتىڭ وسى ساماۋرىنىنان شاي ىشپەسە ءشولى قانبايتىنداي كورىندى.  كۇن بولسا مي قايناتار ىستىق.  كەلىنگە نە وكپە،  ەسەنتايدىڭ ىشكەن اراعىنان ابدەن مەزى بولىپ،  كەي شارۋانى مۇلدە ىسىرىپ تاستادى.  كەلگەلى بالاعىنان بالاسى دومالاپ،  ءۇش ءتۇرت نەمەرەنى كەمپىردىڭ ەتەگىنە سالدى دا قويدى.ءبىراق باسىنان تاياق،  كوزىنەن جاس ارىلماعان كەلىنىن ءبىر  ءسات ىشتەي اياپ تا كەتەدى.  تاپ ءوزىنىڭ جاس كەزىندەگى  كورگەن قۇقايدى كەلىنى دە اينالىپ وتپەدى.  

ينەش  تىرلىككە سارامجال ەپتى ەدى.  ءبىراق قۇرساعىنا قۇداي ەسەنتايدى عانا بەردى. زاعيرانىڭ تىرلىككە ەبى دە،  قۇلقى دا جوق.  ءبىراق قۇرساعى التىن بولدى.  ايىرماسى تەك سول  عانا. زاعيرا تاڭنان كەشكە دەيىن مەكتەپكە  كەتىپ،  كەش بولعاندا ۇيگە  سۇرىنە- قابىنا زورعا جەتەدى.  اۋەلگىدە ەنە بولىپ  تىرلىگىنە ءمىن تاعاتىن.  

وندايدا ەسەنتاي   زاعيرانى شاشتان سۇيرەپ،  تەپكىنىڭ استىنا الاتىن.  كوگالا قويداي بولعان كەلىنىن اقىرىندا ءوزى ارەڭ ۇلىنان اراشالاپ الاتىن.  كەيىن ءال- دارمەنى كەتكەن سوڭ  مۇلدە سويلەمەيتىن دە بولدى.  

« وسىنىڭ وزىنە كەرەك تىرلىگى عوي،  مەن كورىمە اكەتەمىن بە؟»  دەپ كوز جۇما قاراۋعا  دا ەتى ۇيرەندى.  كەيۋانا قۇدىق باسىندا ۇزاق وتىردى.  جەز ساماۋىرىن كۇنگە شاعىلىسىپ جالت- جۇلت ەتكەندە بۇل دا ءوزىنىڭ اڭقاسى كەۋىپ،  ءتىلى تاڭدايىنا جابىسىپ،  اۋزى قۇرعاپ كەتكەنىن سەزدى دە، قاۋعامەن سۋ تارتا باستادى.  ءتۇبى تەسىك قاۋعانىڭ سۋى قۇدىقتان شىققانشا ورتا بۇيىرىنە تاياپ،  كەمپىر ساماۋرىنعا ازىن- اۋلاق سۋ قۇيىپ،  ءبىر  شايقاپ توكتى دە،  قالعانىن اقتارا سالا جەردەن مايدا شىرپى تەرىپ اكەلىپ، ساماۋرىندى ۇشتاماق بولعاندا سىرىڭكە كەرەك ەكەنى ەسىنە ءتۇستى. 

وعان دا ۇيدە  بارۋ كەرەك دەپ وتىرعاندا اق جەمى شىققان ءماسىسىنىڭ قونىشىنا نەمەرەلەرىنەن االىپ  قويعان  سىرىڭكەنى كورىپ،  قۋانىپ كەتتى.  ساماۋىرىندى ۇشتاپ،  تاعى دا ويعا كەتتى.  

كەلىنى زادىندا جامان قاتىن ەمەس. قولىندا كۇرەكتەي ديپلومى بار كورشى اۋىلدىڭ قىزى.  اكە- شەشەسى دە مومىن جاندار.  ەسەنتەيىنىڭ توقپاعىنا شىداپ،  توركىنگە ءبىر  دە ءبىر  رەت قاشپاعانى قۋانتادى مۇنى.  ەلدىڭ قاتىنىن كورىپ- اق ءجۇر عوي،  قيت ەتسە شاشى جالبىراپ توركىنگە جۇگىرەتىن.  زاعيرانىڭ مۇعالىم ەكەنىن ەستىگەندە قاينىسى تورسانعا جۇگىرگەن.  تورسان اكە- شەشەدەن تۇل جەتىم  قالىپ،  نەمەرە اعاسى،  ياعني مۇنىڭ قايىن اتاسىنىڭ ءۇيىن پانالاعان ەتى ءتىرى،  پىسىق جىگىت.  

بۇل كەلىن بولىپ تۇسكەندە تىرناقتاي قارا بالا  ەدى،  جاتىسنباي باۋىرىنا باستى.  ماڭدايىنان سيپاپ،  قويۋ  كوجەسىن الالاماي بەرەتىن ينەشتى قاينىسى دا كادىمگىدەي  پانا تۇتاتىن.  ينەشتىڭ قولىندا ەر جەتتى،  شيراقتىعىنان وقۋعا  ءتۇستى،  اقىرى،  مىنە،  مەكتەپ باستىعى بولدى.  

ەسەنتايىنىڭ باسى ەكەۋ بولىپ  قۋانعانى بار،  ءارى ءوزى وقىماعان سوڭ  مۇعالىم  دەگەندى قۇدايداي كورەتىنى بار،  ايتەۋىر زاعيرا  وسىلاردى ءبىر  ۇشپاققا شىعارار دەگەن ۇلكەن ءۇمىتى مۇنى تورسانعا قۇستاي ۇشىرىپ الىپ كەلگەن.  تورسان ىشكەن كوجەسىن، جەگەن نانىن اقتادى.  وتكەن كۇندەرى كوكەيىندە سايراپ تۇرسا كەرەك،  ءبىر  سوزگە كەلمەستەن جۇمىسقا  الدى.  اراقتان اۋزى بوساماعان ەسەنتايى دا سوندا كۇزەتشى.  ءبىر  - بىرىنە سەپ بولىپ،  ەل بولىپ  كەتەر دەگەن وي ەدى مۇنىكى.  سول  كۇنى ينەشتىڭ توبەسى كوككە جەتكەندەي ماساتتانعان. ءبىراق ەسەنتاي ءبارىبىر اراعىن تاستاي المادى.  كەيدە تورساننىڭ اعالىق اقىلىن دا اياققا تاپتاپ،  ۇياتقا قالدىرىپ ءجۇردى.  سوندە دا تورسان ينەش الدىنداعى  ۇياتتى ءبارىنەن جوعارى قويدى.  ەسەنتايدىڭ كەي قىلىعىن كورسە دە،  كورمەگەندەي سىڭاي تانىتتى 

ەكى يىعىنان دەم العان ساماۋىرىن ىسقىرا جونەلگەندە ينەش كەنەت سەلىت ەتە قالدى.قويعان شايىنىڭ انە- مىنە قايناپ قالعانىنا بالاشا ءماز بولعان كۇيى تىك كوتەرىپ الماق بولىپ ەدى،  بەلى كىلت ەتە قالدى.  بىلەكتەن دە،  بەلدەن  دە كۇش كەتكەلى قاشان.  ينەش اۋىر كۇرسىندى دە،  بۇكىرەيگەن قالپى زىلدەي ساماۋرىندى ساقىلداتىپ،  ۇيگە  ارەڭ جەتكىزدى. ءيىسى بۇرقىراعان قۇرعاق شايدى ۋىستاپ سالىپ،  قويۋ ەتىپ دەمدەپ،  ءسۇت قاتىپ،  داستارقان  باسىنا بەل جازا  وتىرا كەتتى. كەسەدەگى كۇرەڭ شاي ەرنىنە تيگەنى سول  ەدى،  زىرقىراعان بەلدى ۇمىتىپ،  شەكەسى جازىلا بەردى.  ىستىق شاي تامىر- تامىردى قۋالاپ،  جانىن جادىراتىپ، ءاپ- ساتتە شەمىرشەكتەي قاتقان قارا كەمپىردىڭ  بۋىن- بۋىنىن بوساتىپ،  بۇرق ەتكىزىپ تەر شىعاردى.  وسى شايدى اڭساعالى قانشا كۇن.  دىڭكەسى قۇرىپ،  ءوزى شاي قويا الماسىن سەزىپ، گازدىڭ شايىن مىسە تۇتپاي قاباعىنىڭ كىرجىڭى جازىلماستان ءجۇر ەدى. ەندى، مىنە،  بۇگىنگى شيراق قيمىلىنا  ءوزى  دە ريزا سياقتى ءبىر  سەرپىلىپ، كوڭىلى مارقايىپ قالدى. 

جالعىز ءوزى  بابى كەلىسكەن  ىستىق شايدى سوراپتاپ ۇزاق ءىشتى.  كۇنى قۋارپ،  اڭقاسى كەۋىپ-اق قالعان  ەكەن.  « قۇدىق سۋىنا،  ساماۋرىنىڭ  شايىنا نە جەتەدى؟!»  - دەدى ىشتەي ماسايراپ.  « ە-ە،  بايدان،  بالادان كورمەگەن راقاتتى شايدان كوردىك  - اۋ»  - دەدى ءبىر  ءسات اۋىر كۇرسىنىپ. باعاناعىداي ەمەس،  كارى  سۇلدەرى جەڭىلدەپ،  ماڭدايىنان شىققان شىپ-شىپ تەردى كويلەگىنىڭ كەڭ ەتەگىنە سۇرتە سالدى  دا،  تىسقا شىقتى.  « وسى شاي ەكەن عوي  مەنى قۇرتىپ جۇرگەن.  باياعىدان بەرى ءوزىم وسىلاي قويىپ ىشسەمشى»  دەگەن ويمەن ەسىك الدىنداعى كولەڭكە كەلىپ،  دومبەك ۇستىنە وتىرا كەتتى.  ءتۇس اۋىپ  ،كۇن قىزۋى قايتىپتى.  « الگى جالعىز  وسىنداي مي قايناتار ىستىقتا قايدا ءجۇر ەكەن،  تاعى دا ءىشىپ  جۇرمەسە نە قىلسىن»  دەگەن وي كەمپىردىڭ ساناسىن شىرماپ الدى.  « الما اعاشىنان الىسقا تۇسپەيدى»  دەگەنى راس ەكەن.  وسى ەسەنتايىن بەتىنەن قاقپاي وبەكتەپ ءوسىرىپ،  الدىنا بارىن توستى.ءبىراق اۋىزى اراقتان  قۇرعاماعان اكەسى بايعارانىڭ ناق كوشىرمەسى بولا قويدى.  بايعارادان ينەش  پەرەزەنت سۇيگەنى بولماسا،  شەكەسى شىلقىپ قىزىق كورمەدى،  اراقتىڭ سوڭىندا قۇردىمعا كەتتى.  ادام قىلام دەپ قانشا سۇيرەلەدى،  بولمادى.  اقىرى اجالعا بەرىپ،  اراشا تاپتى.  

اتاسى جارىقتىق سونداى اسىل كىسى ەدى.  بايعارانىڭ  اراققا نەگە ءۇيىر بولعانىنا ينەشتىڭ اقىلى جەتپەيدى.  

كەيۋانا سىرتتا ءوز ويىمەن ارپالىسىپ وتىرعاندا  شاشى قوبىراپ زاعيرا شىقتى.  قولىنا  ۇستاعان  ورامالى مەن ەبەت- سەبەت شاشىن جيناي سالدى دا،  ەنەسىنە ەستىرتپەي:  « مىناۋ دا جاتپايدى ەكەن، جاربيىپ وتىرىسىن قاراشى.  شاي قويايىن.  انا اتاۋىڭدى ىشكىرى جوق قوي تاعى»  - دەپ كۇبىر ەتە قالدى.  كىرە بەرىستەن توك  شاينەكتى الىپ،  ترۋبانى اشىپ سۋ تولتىرىپ،  ىشكە الىپ كىرىپ كەتى دە، ارتىنشا ءالى سۋىپ ۇلگەرمەگەن ساماۋرىندى الىپ شىقتى.  

ءسىز دە قايداعىنى  شىعارادى دا جۇرەدى ەكەنسىز،  مەن ءبىر  شايدان قاعىپ جۇرگەندەي،  نە مىناۋ؟  - دەپ ەنەسىنىڭ الدىنا ساماۋرىندى دىڭك ەتكىزىپ،  تاستاي سالدى.  ىستىق سۋ لاق ەتىپ كەمپىردىڭ تىزەسىنە،  ودان ءماسىسىنىڭ قونىشىنان سورعالاي اياعىنا توگىلدى.  ءماسىسىن شەشە الماي قالبالاقتاعان كۇيدە: . . . . . . . 

اڭگىمەنىڭ جالعاسىن استىڭعى 阅读原文دەگەن جازۋدى باسىپ وقىڭىز