སྔོན་ཡུལ་ཀ་ཤི་ཞེས་བྱ་བའི་ནགས་སྟུག་པོ་ཞིག་ན་བྱ་གོང་མ་སྲེག་པ་དང་རི་བོང་དང་སྤྲེའུ་དང་གླང་པོ་ཆེ་བཅས་མཛའ་མཐུན་དབྱེར་མེད་དུ་འཚོ་ཞིང་གནས་པའི་སྐབས་སུ་ཉིན་ཞིག་ཁོ་ཚོས་ང་ཚོ་དེ་ལྟར་རྟག་ཏུ་གནས་པ་ན་ངེས་པར་རྒན་གཞོན་སུས་སུར་བསྙེན་བཀུར་དགོས་མིན་མ་ཤེས་ན་ག་ལ་རུང་སྟེ་དེས་ན་ང་ཚོ་ན་སོ་རྒན་གཞོན་ངེས་པར་བརྟག་གོ་ཞེས་མགྲིན་གཅིག་ཏུ་དམ་བཅས།
很久很久以前,有个地方叫嘎西,那里有片茂密的森林。森林中有一只羊角鸟只山兔、一只猴子,还有一头大象,四只动物和睦相处,从不争吵,欢乐、祥和地生活着。天,四只动物商量说:“我们应该恭敬年纪最大的。”于是经过相互协商,大家一致同意用古树作参照,对比相互之间的长幼顺序。
དེ་ནས་བྱ་གོང་མ་སྲེག་པས་ཤིང་ནྱ་གྲོ་དྷ་ཞིག་བསྟན་ནས་ཤིང་འདི་མཐོང་མཁན་སྔ་ཤོས་དེ་སུ་ཡིན་ཅེས་དྲིས་པར་གླང་ཆེན་གྱིས་ཁོ་བོ་ཁྱུ་དང་མཉམ་དུ་ལམ་འདི་ནས་འགྲོ་དུས་ཤིང་འདི་ཁོ་བོའི་ལུས་དང་མཉམ་པ་མཐོང་བྱུང་ཞེས་དང་། སྤྲེའུས་དེ་དུས་ཁོ་བོའི་ལུས་དང་མཉམ་པ་མཐོང་བྱུང་ཞེས་སྨྲས་པ་ན་རི་བོང་གིས་ངས་ཤིང་འདིའི་ལོ་མ་གཉིས་སྐྱེས་པ་ན་ལོ་མའི་ཟིལ་པའི་ཐིགས་པ་ལྕེས་བལྡགས་པ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད་པ་ན་ཚང་མས་བྱས་ན་ཁྱོད་རྒན་པ་འདུག་ཅེས་དང་། བྱ་གོང་མ་སྲེག་པས་ངས་ས་བོན་རྣམས་ཟོས་ནས་ཕྱོགས་འདིར་རྟུག་པ་བོར་བ་ལས་ཤིང་འདི་སྐྱེས་པ་ཡིན།
羊角鸟建议说:“大家都应该谈谈,自己小时候所见到的树的高度。”大象首先发言说:“我小时候看到的这棵树,它有和我现在的身体一样高。”猴子紧接着发言:“我小时候和猴群看见的这棵树,和我现在的身体一样高。”听完他们的发言,大家一致公认道:“象和猴子比较,猴子的年岁比较长。”山兔接过话说:“我小时候,这棵树还只有两片嫩叶。我还舔过这两片叶子上的露水于是大家评议说:“与前二位比较起来,山兔应该算年龄比较老的羊角鸟最后说:“无论怎样,这棵树你们小的时候都见过。但我以前吃过这种树的种子,在这个地方撒下粪便后,它才能破土而出,并且一天天长大。”
ཞེས་བཤད་པར་གཞན་ཚང་མས་བྱས་ན་ང་ཚོའི་དཀྱིལ་ནས་ཁྱོད་རྒན་ཤོས་རེད་འདུག་ཅེས་དེ་ལྟར་གླང་པོ་ཆེས་ཐམས་ཅད་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས། སྤྲེའུས་རི་བོང་དང་གོང་མོ་སྲེག་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱས། རི་བོང་གིས་ནི་གོང་མོ་སྲེག་པ་ལ་བསྙེན་བཀུར་བྱེད་ཅིང་། ཡ་ང་བ་དང་གཟར་པོའི་ཕྱོགས་སུ་འགྲོ་དགོས་པའི་ཚེ་གླང་པོ་ཆེ་ལ་སྤྲེའུ། དེ་ལ་རི་བོང་། དེ་ལ་གོང་མ་སྲེག་པ་བཞོན་ནོ། །
其他三位伙伴一起说道:“我们当中数你的年岁最长,大家理所当然,应该对你恭敬,听你的话。”说完,猴子首先对山兔羊角鸟礼敬一番,接着,山兔对羊角鸟恭敬顶礼,最后,大象对所有的同伴都恭敬顶页礼。从此,四只动物无论日常起居或者外出行走,都按长幼顺序依次相伴。有时候走到山势较陡的地方,大象的身上就蹲立猴子,猴子肩扛山兔,山兔头顶站立羊角鸟,和谐有序。
དེ་ནས་ཡང་ཁོ་ཚོས་ང་ཚོར་ཞེ་ས་དང་གུས་ཞབས་གཅིག་པུ་ཡོད་པས་མི་འགྲིག་པར་ད་དུང་དགེ་བ་གཞན་ཡང་ཅུང་ཟད་བླངས་ནས་འཇུག་པར་བྱ་དགོས་ཏེ་ཅི་བྱེད་ཅེས་བརྗོད་པ་ན་གོང་མོ་སྲེག་པས་ང་ཚོས་ལོ་མ་དང་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་སྲོག་ཆགས་དང་བཅས་པ་སྤངས་ལ། སྲོག་ཆགས་མེད་པ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེས་སྲོག་གཅོད་པ་སྤངས་སོ། །དེ་རྣམས་འདི་སྙམ་དུ། ང་ཚོས་སྲོག་གཅོད་སྤངས་རུང་མ་བྱིན་ལེན་ལས་ལོག་པ་མ་ཡིན་པས། ད་མ་བྱིན་ལེན་ལས་ལྡོག་པར་བྱའོ། །ང་ཚོས་རྩ་བ་དང་མེ་ཏོག་ལ་སོགས་པ་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་བཅས་མ་བཅས་གཉིས་ཀ་ཡོད་པས། དེང་ཕྱིན་ཆེད་ཡོངས་སུ་འཛིན་པ་དང་བཅས་པ་ནི་སྤངས་ལ། འཛིན་པ་མེད་པ་ལོངས་སྤྱད་པར་བྱའོ་ཞེས་མ་བྱིན་ལེན་སྤངས་སོ། །ད་ནི་འདོད་ལོག་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། ད་ཕྱིན་ཆད་བགྲོད་པར་བྱ་བ་མ་ཡིན་པར་བགྲོད་པར་མི་བྱའོ། །ད་ནི་རྫུན་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། ད་ཕྱིན་ཆད་ཅི་ཡང་རུང་བ་མི་སྨྲ་བར། བརྟགས་ཤིང་བརྟགས་པའི་ཚིག་དུས་སུ་སྨྲའོ། །ད་ནི་འབྲས་བུའི་ཆང་དང་། སྦྱར་བའི་ཆང་སྤང་བར་བྱ་སྟེ། ད་ཕྱིན་ཆད་མྱོས་པར་འགྱུར་བའི་འབྲས་བུ་སྤངས་ལ། མྱོས་པར་མི་འགྱུར་བའི་འབྲས་བུ་ལོངས་སྤྱོད་པར་བྱའོ། །དེ་རྣམས་བརྟུལ་ཞུགས་ཀྱི་གཞི་སྔ་ལ་གནས་པའི་ཚེ་གོང་མོ་སྲེག་པས་སྨྲས་པ། ད་ནི་གཞན་དག་ཀྱང་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ། །དེ་བཞིན་དུ་བྱའོ། །
四只动物共同发愿要断恶行善。羊角鸟说:“我们应立刻断除杀生。”大家听了都问它:“怎样才能做到?”羊角鸟解释说“我们即使只吃水果、野草,也有杀生和不杀生两种可能。从今往后,我们只应该以不杀生的方式进食。另外,我们应该断绝偷盗,不是我们的东西坚决不拿。平时还要戒除说谎、饮酒等过失,就连有些含有能使人眩晕陶醉的东西,比如某些树叶、水果,也不应该吃于是,四个伙伴开始守持戒律,一直坚持不懈。羊角鸟后来又鼓励同伴们说:“我们不但要自己守持,还应该动员其它众生严守五戒。”
ང་ཚོའི་ནང་ནས་སུས་སུ་དག་དགོད་པར་བྱ། སྤྲེའུས། ཁོ་བོས་སྤྲེའུ་ཐམས་ཅད་དགོད་པར་བྱའོ། །རི་བོང་གིས་ཁོ་བོས་རི་བོང་དང་སྤུ་ཅན་ཐམས་ཅད་དགོད་པར་བྱའོ། །གླང་ཆེན་གྱིས་ཁོ་བོས་གླང་པོ་ཆེ་དང་། སེང་གེ་དང་། སྟག་དང་། གུང་ཐམས་ཅད་དགོད་པར་བྱའོ། །གོང་མོ་སྲེག་པས། དེ་ལྟ་ན་ཁྱེད་ཀྱིས་མི་འདུལ་བའི་རྐང་མེད་དང་། རྐང་གཉིས་དང་། རྐང་བཞི་པ་དང་། འདབ་ཆགས་ཐམས་ཅད་ཁོ་བོས་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་དགོད་པར་བྱའོ་ཞེས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཡུལ་ཀ་ཤིའི་དུད་འགྲོ་ཐམས་ཅད་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་ལ་བཀོད་པས་གཅིག་ལ་གཅིག་གནོད་པ་མི་བྱེད་པར་ནགས་སྟུག་པོ་དེ་ན་དགའ་བར་གནས་པའི་མཐུས་ལྷས་དུས་དུས་སུ་ཆར་ཕབ་པས། རྟག་ཏུ་མེ་ཏོག་དང་འབྲས་བུ་དང་ལོ་ཏོག་འཕེལ་བ་ན། རྒྱལ་པོས་ངས་རྒྱལ་སྲིད་ཆོས་བཞིན་བྱས་པའི་མཐུ་ཡིན་ནོ། །
接下来,山兔便开始劝所有山兔,猴子就开始劝所有猴子,大象则对同类及老虎、狮子等猛兽苦苦相劝,希望它们都能守护戒律。这时羊角鸟就对它们说:“所有你们无法劝告的无脚、四足、飞禽等等,都交给我,我会想方设法让它们都守戒律。”几位好伙伴从此想方设法让大家都能守戒。
བཙུན་མོ་དང་། གཞོན་ནུ་རྣམས་དང་། བློན་པོ་དང་། ཁྲོམ་གྱི་རུ་པ་དང་། གྲོང་མི་རྣམས་ཀྱིས། བདག་ཅག་གི་མཐུ་ཡིན་ནོ། །རྒྱལ་པོས་བསམ་པ། འདི་ཐམས་ཅད་ངའི་མཐུ་ཡིན་ཞེས་བཤད་ན། ཡང་སྙིང་སུའི་མཐུ་ཡིན་མི་ཤེས་སྙམ་ནས། ལྟས་མཁན་བཀུག་སྟེ་སྨྲས་པས། དེ་ཚོ་ཀྱིས་ཀྱང་མ་ཤེས་པར། ཧ་ཅང་མི་རིང་བའི་སྐྱེད་མོས་ཚལ་ཞིག་ན་དྲང་སོང་མངོན་ཤེས་ལྔ་དང་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད་པའི་དྲུང་དུ་རྒྱལ་པོ་སོང་ནས་དྲིས་པས། འདི་གཞན་གྱི་མཐུ་མ་ཡིན་གྱི་ཁྱོད་ཀྱི་ཡུལ་ན་སྲོག་ཆགས་བཞི་གནས་པ་དེའི་མཐུ་ཡིན་ཞེས་བརྗོད། རྒྱལ་པོས་བྱས་ན་བལྟ་བར་འགྲོའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་དྲང་སོང་གི་བལྟ་རྒྱུ་ཅི་ཡོད།
整个大地庄稼丰饶、植物茂密、鲜花遍地盛开,国家喜获丰收、财富日增人们都亲眼目睹了国泰民安的景象,国王就理所当然地认为这是自己治理国家的功劳,而王妃、太子们、大臣、城里的人民,也认为这是他们各自的功劳所致。国王后来了解到这种情况,想去一位看相的人那里问个究竟。但看相的人也无法看出其中的奥妙所在。离鹿野苑不远处有一座园林,有一位仙人居住其中。国王又亲自来到这里问这位仙人:“目前在我们国家,众生安详、和睦相处、安居乐业,风调雨顺,以至于林木茂盛、庄稼丰饶。我认为这是我能英明主持国政的结果,但王妃、城里的人民等等各自都认为这是他们的功劳。请问到底是谁引来这么吉祥的景象?”仙人最终一语道破天机:“这并不是依靠国王、王妃或太子等人的能力就能得到的实际上,是你的国土中的四只动物的威力所致国王不觉心生好奇:“我倒想看看它们究竟有什么神奇的?”仙人回答说:“没什么奇异的地方可以让你看的,它们只是严守戒律而已。如果你能这样做,也会给你和国家带来无穷的利益。
དྲང་སྲོང་གིས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་བླངས་པ་དེ་བླངས་ནས་སྤྱོད་མཛོད་ཅིག་ཅེས་སྨྲས་པར་རྒྱལ་པོས་དེ་རྣམས་ཀྱིས་ཅི་བླངས་ཞེས་དྲིས་པར་དྲང་སྲོང་གིས་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་སྟེ། སྲོག་མི་གཅོད། གཞན་གྱི་ནོར་མི་འཕྲོག འདོད་ལོག་མི་སྤྱོད། རྫུན་མི་སྨྲ། མྱོས་པར་འགྱུར་བ་མི་འཐུང་བའོ་ཞེས་བརྗོད་པར་རྒྱལ་པོས་དེ་ལྟ་ན་བདག་གིས་ཀྱང་དེ་ལྔ་བླངས་ནས་སྤྱད་པར་བགྱིའོ་ཞེས་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་བླངས་ནས་སྤྱད་པས་བཙུན་མོ་དང་གཞོན་ནུ་ནས་ཡུལ་མིར་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ཀྱིས་བླངས་ནས་སྤྱད་པར་ཁམས་ཀྱི་རྒྱལ་ཕྲན་རྣམས་ཀྱིས་ཐོས་ནས་འཁོར་དང་བཅས་པ་དང་འཛམ་བུ་གླིང་གི་སྐྱེ་བོ་ཕལ་ཆེ་བས་བསླབ་པའི་གཞི་ལྔ་བླངས་ནས་སྤྱད་པས།
所谓五戒,是指戎杀生等…仙人接着便向国王宣说了五戒的教义。国王听了便发愿说:“我一定严守戒律以国王为榜样,从王妃到太子们以及城中的民众,人人都开始以五戒规范个人的行为听到梵施国王和眷属相继守持五戒,邻国也把这个消息辗转相告,以至各国的许多众生都渐渐以五戒作为日常行为规范。
ལུས་ཞིག་ནས་སུམ་ཅུ་རྩ་གསུམ་དུ་སྐྱེས་ཏེ། ལྷའི་འཁོར་རྒྱས་པ་བརྒྱ་སྦྱིན་གྱིས་མཐོང་ནས། གུས་བཅས་ཞེ་སར་བཅས་པ་དང་། །དཀའ་ཐུབ་ཚལ་ན་གནས་པ་ཡི། །གོང་མོ་སྲེག་གི་ཚངས་སྤྱོད་དག ། འཇིག་རྟེན་སོ་སོར་རབ་ཏུ་བསྟན། །ཅེས་སྨྲས་སོ། །དེའི་དུས་ཀྱི་བྱ་གོང་མོ་སྲེག་ནི་ང་ཡིན་ནོ། །རི་བོང་ནི་ཤཱ་རའི་བུ། སྤྲེའུ་ནི་མོའུ་གལ་གྱི་བུ། གླང་པོ་ཆེ་ཀུན་དགའ་བོའོ། །དེས་ན་གནས་བརྟན་དང་བར་མ་དང་གསར་བུ་རྣམས་ལ་བཀུར་སྟི་དང་། ཞེ་ས་དང་། འཇིགས་པ་དང་བཅས་པས་གནས་པར་བྱའོ། །དེ་ཅིའི་ཕྱིར་ཞེ་ན། དེ་རྣམས་ལ་བཀུར་སྟི་སོགས་མེད་པར་ཀུན་ཏུ་སྤྱོད་པའི་ཆོས་མི་རྒྱས། དེ་མ་རྒྱས་པར་སློབ་པའི་ཆོས་མི་རྒྱས། དེ་མ་རྒྱས་པར་རྣམ་གྲོལ་གྱི་ཕུང་པོ་མི་རྒྱས། དེ་མ་རྒྱས་པར་མྱ་ངན་ལས་མི་འདའོ། །ཞེས་བདག་ཅག་སྟོན་པས་བཀའ་སྩལ་བ་ལྟར་ཞིབ་ཕྲ་རྒྱལ་མཆོག་དགེ་འདུན་གྲུབ་པས་མཛད་པའི་འདུལ་བའི་གླེང་འབུམ་ནང་གསལ།
行持五戒的众生死后都转生到天上,天神就对眷属宣说原因:“受人恭敬、在森林中苦行的羊角鸟,率先受持戒律后,引导世间很多众生都守持戒律。因此,才有这么多众生死后转生到天界。”那只羊角鸟就是佛陀的前世,而山兔就是后来的舍利弗,猴子是后来的目犍连,大象是后来的阿难。