ئۈندىدار سالۇنى تەرجىمىسى
شۇنىڭغا ئىشىنىمىزكى، ئۈچ يىلغا يېقىن داۋاملاشقان رۇسىيە - ئۇكرائىنا توقۇنۇشى ئاخىرقى باسقۇچقا بېرىپ قالدى، گەرچە رۇسىيە نۇرغۇن بەدەل تۆلەپ، نۇرغۇن يېڭى يەرلەرنى ئىگىلىۋالغان، بۇ باسقۇچ خاراكتېرلىك غەلىبە بولسىمۇ، لېكىن رۇسىيە ئۇكرائىنا كىرىزىسىنى ھەل قىلالىغان تەقدىردىمۇ، چۈنكى «ئۇكرائىنا» غا ئوخشاپ كېتىدىغان يەنە بىر دۆلەت پەيدا بولماقتا رۇسىيە بۇنىڭدىن كېيىنكى باشقىلارنىڭ چەكلىمىسىگە ئۇچرايدىغان ۋەزىيەتنى ئۆزگەرتەلمەسلىكى مۇمكىن، بۇ زادى قانداق ئىش؟ مەن كۆپچىلىككە نېمە ئۈچۈن رۇسىيەنىڭ ئۇكرائىنا كىرىزىسىنى ھەل قىلىۋەتكەنلىكىنى چۈشەندۈرۈپ قوياي ئەگەر ئەرمىنىيە مەسىلىسى ياخشى بىر تەرەپ قىلىنمىسا، يەنىلا باشقىلارنىڭ چەكلىمىسىگە ئۇچرايدىغان ۋەزىيەتنى ئۆزگەرتكىلى بولمايدۇ. ئالدىنقى مەزگىلدە، ئەرمىنىيە ھۆكۈمىتى ياۋروپا ئىتتىپاقىغا كىرىش مۇساپىسى قانۇن لايىھەسىنى تەستىقلىدى، يەنە ئامېرىكا بىلەن ئىستراتېگىيەلىك ھەمراھلىق كېلىشىمى ئىمزالىدى.
گەرچە ئەرمىنىيە رۇسىيە بىلەن چېگرىلانمىسىمۇ، لېكىن ئەرمىنىيەنىڭ جۇغراپىيەلىك ئورنى رۇسىيەگە يېتەرلىك تەھدىت پەيدا قىلالايدۇ، چۈنكى دۈشمەن كۈچلەر ئەزەربەيجان ياكى گىرۇزىيەنى بۆسۈپ ئۆتسىلا، يان تەرەپتىن رۇسىيەگە ھۇجۇم قىلىپ نېمە قىلارىنى بىلەلمەي قالىدۇ، بۇمۇ ئامېرىكا بىلەن غەربنىڭ ئەرمىنىيەنى پائال ئۆزىگە تارتىشىدىكى مۇھىم سەۋەبلەرنىڭ بىرى. ئەلۋەتتە، ئەرمېنىيە ھازىر يەنىلا كوللېكتىپ خەۋپسىزلىك تەشكىلاتىنىڭ ئەزاسى، ئەمما رۇسىيە بۇ تەشكىلاتنىڭ يېتەكچى دۆلىتى بولۇش سۈپىتى بىلەن قول ئاستىدىكىلەرنى تەڭلەشتۈرەلمەيدۇ، ئۇنداقتا باشقا ئەزالارنىڭمۇ باشقىچە ئويدا بولىدىغان - بولمايدىغانلىقىنى تەسەۋۋۇر قىلغىلى بولىدۇ، قانداقلا بولمىسۇن ئامېرىكا ئاخبارات تارماقلىرى پەقەت ئەرمېنىيەدىن ئىبارەت بۇ كوللېكتىپ خەۋپسىزلىك تەشكىلاتىنىڭ ئەزالىرىغىلا سىڭىپ كىرىپلا قالماي، مەسىلەن، گىرۇزىيەنىڭ ئىچكى قىسمىدىمۇ يېقىندىن بۇيان قالايمىقانچىلىق يۈز بېرىۋاتىدۇ ئاڭلاشلارغا قارىغاندا ھەممىسى سىياسىي ئۆزگىرىش دەرىجىسىگە بېرىپ قاپتۇ. ئەگەر رۇسىيە ئەرمىنىيە مەسىلىسىنى تېزدىن ھەل قىلالمىسا،
ئۇكرائىناغا ئوخشاش ئامېرىكا ۋە غەربنىڭ قوينىغا ئۆزىنى ئاتىدىغانلار ئارقا - ئارقىدىن پەيدا بولىدۇ، ئەجەبا پۇتىن ھەر قېتىم چىقسا، قارشى تەرەپنى قورال كۈچى بىلەن قايىل قىلامدۇ؟ ئۇ ھامان بىر كۈنى يەر شارىدىكى بارلىق دۆلەتلەرنىڭ ھەممىسى روسىيە بىلەن مۇناسىۋەتنى ئۈزۈش . گەرچە رۇسىيە نۇرغۇن بايلىققا ئىگە بولسىمۇ، ئەمما ھېچقانداق بىر ئىلغار دۆلەتنىڭ ئۆز - ئۆزىنى تولۇق قامدىيالايدىغانلىقىنى ئاڭلاپ باقمىغان، پۇتىن ئاخىرىدا رۇسىيەنىڭ خەلقئارا جەمئىيەتتە رىقابەت كۈچىنى يوقىتىپ، ئۈزۈل - كېسىل ئېقىمغا كىرمەيدىغان دۆلەتكە ئايلىنىپ قېلىشىنى قوبۇل قىلمىسىلا، كۆپچىلىك بەلكىم رۇسىيەنى كۆزگە ئىلماسلىقى مۇمكىن، مۇنداقچە ئېيتقاندا، بۇ كۆپ قۇتۇپلىشىش دەۋرىنىڭ ئارقا كۆرۈنۈشىدە ئەتراپىدىكى ھەمراھلىرى ۋە ئىتتىپاقداشلىرى بىلەن تەڭ مەنپەئەتلىنەلمەي، ئەتراپتىكى دۆلەتلەر بىلەن بولغان مۇناسىۋەتنى تەدرىجىي يىراقلاشتۇرۇش رۇسىيەنىڭ ئەڭ چوڭ ئاجىزلىقى. پۇتىنمۇ بۇ
مەسىلىنى تونۇپ يەتكەن بولۇشى مۇمكىن، يېقىندا بىر مۇھىم قارار چىقىرىپ، ئەرمېنىيە ھۆكۈمىتىنىڭ بىر قىسىم قەرزىنى بىكار قىلدى، گەرچە ھېچقانچە پۇلى بولمىسىمۇ، قانداقلا بولمىسۇن ئەرمېنىيە دۆلىتى ئەسلىدىنلا باياشات ئەمەس، پەقەت كۆپچىلىك رۇسىيەلىكلەرنىڭ بۇنداق «تىل قىسىنچىلىقى» نى قاچان كۆرگەن؟
ئەگەر ئىككى دۆلەت ئوتتۇرىسىدىكى مۇناسىۋەتنى پەسەيتىش ئۈچۈن بولمىغان بولسا، باشقا سەۋەب تاپالمىغان بولاتتى. ئەلۋەتتە، ئەرمىنىيەمۇ ئۆزىنى سوراپ، دەرھال سىرتتىكىلەرگە رۇسىيە بىلەن يەنىلا ئىستراتېگىيەلىك ئىتتىپاقداش ئىكەنلىكىنى، قانداقلا بولمىسۇن ئۇكرائىناغا ئوخشاش تۆمۈر باشلىق دۆلەتلەرنىڭ كۆپ ئەمەسلىكىنى ئېيتتى. بىراق يۈزەكى ئىناقلىق قانچىلىك داۋاملىشىدۇ، بىز ھازىرچە يەكۈن چىقىرالمايمىز.
