སྐུ་ཉིད་༼ ཐང་ཁུག་ས་སྨྱོན་བོད་རིག་གནས་ཁྱབ་སྤེལ་ལྟེ་གནས་ ༽ཀྱི་འཕྲིན་སྟེགས་ལ་ཕེབས་པར་དགའ་བསུ་ཞུ།
དང་ཐོག་ཐང་ཁུག་ས་སྨྱོན་བོད་རིག་གནས་ཁྱབ་སྤེལ་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ཚབ་ཞུས་ནས་སྙིང་ཉེ་བའི་ཆོལ་གསུམ་བོད་རིགས་སྤུན་ཟླ་ཡོངས་ལ་ཁམས་བདེའི་འཚམས་འདྲི་ཞུ། དེ་ཡང་ངེད་ཐང་ཁུག་ས་སྨྱོན་བོད་རིག་གནས་ཁྱབ་སྤེལ་ལྟེ་གནས་ཀྱི་འཕྲིན་སྟེགས་འདི་ནི་སྤྱི་ལོ་༢༠༡༥ལོར་ཐོ་འགོད་བྱས་ཤིང་ད་བར་ངེད་འཕྲིན་སྟེགས་ལ་དོ་ཁུར་གནང་མཁན་མི་ཁྲི་བཅུ་ལྷག་ཙམ་ཟིན་གྱི་ཡོད། ལོ་འདི་དག་རིང་ངེད་འཕྲིན་སྟེགས་ཀྱིས་བོད་ཀྱི་རིག་གནས། གློག་བརྙན། མུ་འབྲེལ་བརྙན་འཕྲིན། སྒོར་གཞས། ཆང་གཞས། ནང་མ་སྟོད་གཞས། དགོད་བྲོའི་གཏམ་གླེང་། ཁྲབ་མཚན་ཐུང་གྲས། སྒྲུང་གཏམ། ལོ་རབས་བརྒྱ་ཅུའི་གླུ་གཞས། བྱིས་གླུ། རྒྱབ་ལྗོངས་གླུ་གཞས། བོད་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སློབ་གྲྭ་ཆུང་འབྲིང་གི་སློབ་རའི་དྲིལ་བརྡ། སྙན་ངག་འགྱེར་འདོན་ལ་སོགས་པའི་ནང་དོན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་སྤེལ་བཞིན་མཆིས། དེ་དག་ཚང་མ་ཆ་སྙོམས་ཀློག་གྲངས་སྟོང་ཕྲག་ཁ་ཤས་ལས་འགལ་བ་ཤ་སྟག་ཡིན་ལ་རྒྱ་ཆེའི་གྲོགས་པོ་གྲོགས་མོ་ཚོས་ཀྱང་དགའ་བསུ་གྲངས་མེད་ཐོབ་བཞིན་ཡོད། མ་ཟད་ད་དུང་མུ་མཐུད་མ་འོངས་པའི་བགྲོད་ལམ་རིང་མོའི་ཁྲོད་ནང་དོན་ཐད་ཉིན་རེ་ལས་མ་འདས་པར་ཕུན་གསུམ་ཇེ་ཚོགས་དང་སྤུས་ཚད་ཇེ་ལེགས་སུ་གཏོང་འཆར་ཡོད་པས། གལ་ཏེ་སྐུ་ཉིད་ཐུགས་མཉེས་པོ་བྱུང་སོང་ན་འཕྲིན་སྟེགས་འདི་གཞན་ལའང་འོས་སྦྱོར་མང་ཙམ་གནང་རོགས། ལྷན་རྒྱས་ནས་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་དུ་ངེད་འཕྲིན་སྟེགས་འདི་ལ་དོ་ཁུར་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུ།
ཐང་ཁུག་ས་སྨྱོན་བོད་རིག་གནས་ཁྱབ་སྤེལ་ལྟེ་གནས་ཀྱི་འཕྲིན་སྟེགས་འདི་ལ་དོ་ཁུར་གནོངས་དང་། འདི་ན་ཕུན་ཚོགས་འདོད་རྒུའི་ལོངས་སྤྱོད་འཛོམས་ཤིང་ཀུན་ལ་མཁོ་བའི་འདོད་ཡོན་བཤམས་ཡོད། གལ་
ཏེ་ཁྱེད་རང་སྣ་མང་ཤེས་རིག་གི་རྩི་བཅུད་རྒུམ་པའི་གཡུ་སྦྲང་ཞིག་ཡིན་ན། འདི་ནི་ངེས་པར་ཁྱེད་ལ་མཁོ་བའི་མེ་ཏོག་སྐྱེད་ཚལ་ལོས་ཡིན།
在西藏过去的传统风俗中,凡是有新人结婚,都必须有说婚人在场,他们会以现场说唱的方式,为新人送上祝福。
说婚是以一种口头唱词的形式,来教导新人如何获得幸福,其中也包括很多常识,例如怎么识别天气、怎么放牧等。歌词中也包含许多藏语最古老的语法。
占堆,是西藏纳木错五村一名60岁的老人。他虽然不识字,却能牢记祖上口传下来的各种唱词,是当地有名的说婚人。
占堆从10岁开始,他的爷爷便一句一句地将说婚的词唱给他听,他便一句一句地把唱词记在心里。50年的沉淀,海量的唱词,对他来说,早已烂熟于心。
随着时代的变迁,西藏年轻人渐渐不再遵循传统的方式举行婚礼,占堆已经有两年没有进行过说婚,传统的说婚仪式正在消失。
时隔两年,一位当地的村民找到占堆,想请他为自己即将结婚的孩子现场说婚。占堆很是高兴,因为他知道,这个古老而有意义的传承还没有被人遗忘。
结婚当天,占堆不想麻烦村民,拒绝了新人想用汽车接他去现场的请求,选择他最擅长的出行工具——骑马。他身着最为隆重的藏袍,郑重地前往婚礼现场。
另一边的婚礼现场,亲属们准备着青稞酒和哈达等吉祥的迎接物品,用青稞摆出有寓意的符号,等待着说婚人的莅临。
即将到达新人家门口时,占堆的歌声便开始响起。新人家属们闻声前来迎接,并同样唱起歌对占堆的到来表示欢迎。
随后,占堆开始按照古老的传统,在进院子、进门前、进门后分别说唱,并根据每一个唱词内容主持各种礼节仪式。
直到唱词提示,把白海螺和红珊瑚放在新娘的辫子上,两位新人才算正式结为夫妻。
之后便进入宴会流程,亲友们一一向新人献上祝福与礼物。但占堆的工作并没有停止,他仍然需要不停地进行婚礼颂词的唱诵,进行解说及指导。
通常婚礼会持续一天的时间,这也就意味着,说婚人需要一天全程跟进。这对于一位老人来说,是一个不小的挑战。婚礼的最后,占堆起身为新人完成最后一段唱词后,所有人端起酒杯,为新人庆贺。
不过,对于占堆来说,他更怀念过去的氛围。因为过去,除了吉祥的祝福语,他还要回答大家提出的各种问题,例如世界是如何形成的,人是如何出现的等等这类问题,但是现在,没有人再问这些问题了。
婚礼后,占堆到处寻找会写字的人。经过这次说婚后,他意识到不得不面对自己已经年老的事实,他想把知道的民族传说和故事,把爷爷教给他的这套唱词记录下来,然后流传给后人。这样,哪怕他以后不在了,也不会留有遗憾。
占堆一辈子说了二三十场婚礼,在他的心中,说婚是祝福,祝福是幸福的,就像阳光一般美好。
གཤམ་གྱི་པར་རིས་ཐོག་མནན་ན་དེ་སྔོན་སྤེལ་ཟིན་པའི་ནང་དོན་ཁག་ཅིག་གཟིགས་ཐུབ།
དུས་ཚོད་ཡོད་ན་གཟིགས་ཙམ་གྱིས།
ལྷག་བསམ་བཟང་པོས་བརྒྱུད་བསྐུར་བྱོས།
གཞན་ཕན་བྱེད་པའི་ནུས་མེད་ཀྱང་།
དེ་ཡི་བསམ་པ་རྟག་ཏུ་འཆང་།