ཉེ་ཆར། ཡོད་གནས་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་བྱས་འདུག ངོ་སྤྲོད་བྱས་པར་གཞིགས་ན། རྒྱལ་ཡོངས་སུ་ཚ་རྒྱས་སྒོ་བསྟེན་སྨན་ཁང་དང་འཕྲལ་བཅོས་ནད་པའི་གྲངས་འབོར་ཚད་གཞི་ངེས་ཅན་ཞིག་འཕར་བའི་རྣམ་པ་མངོན་ཡོད་ནའང་། སྤྱིའི་ཆ་ནས་ན་ནིང་གི་དུས་མཚུངས་ཀྱི་ཆུ་ཚད་ལས་དམའ་བ་དང་། སྨན་བཅོས་ཐོན་ཁུངས་དཀོན་པའི་གནས་ཚུལ་ཡང་ཐོན་མེད་པ་རེད།
ཀྲུང་གོའི་ནད་རིགས་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་འགོས་ནད་གསར་པ་ཐོན་མེད་ཅེས་བསྟན་པ།
ཀྲུང་གོའི་ནད་ཡམས་སྔོན་འགོག་ཚོད་འཛིན་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ཞིབ་འཇུག་པ་ཝང་ལི་ཕིང་གིས། རང་རྒྱལ་གྱི་ཆམ་རིམས་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་བྱས་འབྲས་ལས་མངོན་པར། མིག་སྔར་གཙོ་བོ་ཆམ་རིམས་ཀ་པ་མཆེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། ཀྲུང་གོའི་ནད་ཡམས་ཚོད་འཛིན་ལྟེ་གནས་རྒྱལ་ཁབ་ཆམ་རིམས་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་ཉེ་དུས་དབྱེ་འབྱེད་བྱས་པའི་ཆམ་རིམས་ཀ་པའི་ནད་དུག་ལ་གདོད་འགོག་རང་བཞིན་གྱི་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་པ་བརྒྱུད། ད་ལོའི་ཆམ་རིམས་འགོག་པའི་སྨན་ཁབ་ཀྱི་འཚམ་ཚད་ལེགས་པོ་ཡོད་པ་དང་རིམས་འགོག་སྨན་ཁབ་བརྒྱབ་ན་ཕན་ནུས་ལྡན་པ་དང་། སྨན་རྫས་ཀྱིས་ཕན་ནུས་ཐོན་བཞིན་ཡོད་ཅེས་བསྟན་འདུག
ཆམ་རིམས་ནི་སྤྱིར་བཏང་གཟའ་འཁོར་1ནས་2བར་རང་བཞིན་སྒོ་ནས་དྲག་སྐྱེད་འབྱུང་ཐུབ། གལ་ཏེ་ཚ་བ་རྒྱས་པ་དང་གློ་ལུ་དྲག་པོ་རྒྱག་པ། དབུགས་འབྱིན་རྔུབ་དཀའ་བ། བློ་རིག་མི་གསལ་བ། སྐྱུག་པ། བཤལ་བ་སོགས་ནད་གཞི་ལྕི་པོར་གྱུར་ཚེ། དུས་ཐོག་ཏུ་སྨན་ཁང་དུ་སྨན་བཅོས་བྱེད་པར་འགྲོ་དགོས།
སྦྲུམ་མ་དང་བྱིས་པ། རྒན་རྒོན། དེ་བཞིན་གཅོང་ནད་ཕོག་པའི་ནད་པ་སོགས་ཆམ་རིམས་ཕོག་ཉེན་ཆེ་བའི་མི་ཚོགས་ལ་ཆམ་རིམས་ཕོག་རྗེས་ནད་གཞི་ལྕི་པོར་འགྱུར་སླ་བས། མྱུར་དུ་སྨན་ཁང་དུ་སྨན་བཅོས་བྱེད་པར་འགྲོ་དགོས།
དབུགས་ལམ་ནད་རིགས་དང་འབྲེལ་བའི་སྨན་རྫས་སྤྱིའི་ཆ་ནས་མཁོ་སྤྲོད་འདང་ངེས་ཡོད།
ཉེ་ཆར་ཆམ་རིམས་སོགས་དབུགས་ལམ་གྱི་ནད་རིགས་འབྱུང་མང་བས། མང་ཚོགས་ཀྱི་སྨན་རྫས་སྤྱོད་ཚད་མངོན་གསལ་དོད་པོས་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། བཟོ་ལས་དང་ཆ་འཕྲིན་པུའི་འབྲེལ་ཡོད་འགན་འཁུར་བས། སྤྱིའི་ཆ་ནས་མཁོ་སྤྲོད་འདང་ངེས་དང་ཁྲོམ་ར་བརྟན་པོ་ཡོད་ཅེས་བསྟན་ཡོད། དཔེར་ན། ལིན་སོན་ཨའོ་སི་ཐ་ཝེ་ཞེས་པའི་སྨན་རྫས་དེ་ཉིན་རེར་མི་ཁྲི་156གིས་སྤྱོད་ཆོག་པའི་གྲངས་འབོར་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་། སྨན་རྫས་དེ་རིགས་མི་ཁྲི་4700ཡིས་སྤྱོད་པའི་གྲངས་འབོར་ལས་བརྒལ་བ་ཉར་ཡོད། དེའི་ནང་བྱིས་པར་སྤྱོད་པའི་སྨན་རིགས་མི་ཁྲི་1600ལས་བརྒལ་བ་དང་། ལན་ཧྭ་ཆིང་ཝུན་ཞེས་པའི་སྨན་རྫས་ཉིན་རེར་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་ཚད་དུང་ཕྱུར་1.2ཟིན་པ་དང་སྨན་རྫས་སྒམ་ཁྲི་8600ལས་བརྒལ་བ་ཉར་ཡོད། པུའུ་ལུའོ་ཧྥུན་ཞེས་པའི་སྨན་རྫས་ཉིན་རེའི་ཐོན་ཚད་དུང་ཕྱུར་1.5ཟིན་པར་མ་ཟད། ད་དུང་ཐོན་སྐྱེད་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་བའི་གྲ་སྒྲིག་ཡག་པོ་བྱེད་བཞིན་ཡོད།
ཆམ་རིམས་འགོག་པའི་སྨན་རྫས་དེ་དག་གང་བྱུང་དུ་སྤྱོད་མི་རུང་བ་དང་། བྱིས་པར་གློ་འཇགས་སྨན་རྫས་གང་བྱུང་སྟེར་མི་རུང་།
རྒྱལ་སའི་གསོ་རིག་སློབ་ཆེན་གྱི་ཁོངས་གཏོགས་པེ་ཅིང་བྱིས་པའི་སྨན་ཁང་གི་ཀྲུའུ་རེན་སྨན་པ་ཞུས་པའོ་ཕིང་གིས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པར་གཞིགས་ན། ཆམ་རིམས་འགོག་པའི་སྨན་རྫས་ནི་སྨན་ཐོ་འགོད་དགོས་པའི་སྨན་རྫས་ཀྱི་རིགས་ཡིན་པས། གལ་ཏེ་ཆམ་རིམས་ཕོག་ཚེ་དུས་ཐོག་ཏུ་སྨན་ཁང་དུ་སྨན་བཅོས་བྱས་ནས་སྨན་པའི་སྨན་ཐོ་ལྟར་སྨན་རྫས་སྤྱོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད། ཆམ་རིམས་ཐོག་མར་ཕོག་སྐབས་ནད་དུག་འགོག་པའི་སྨན་བཀོལ་སྤྱོད་བྱས་ཚེ་ནད་དུག་བསྐྱར་དཔར་དང་ཁྱབ་མཆེད་ལ་ཚོད་འཛིན་བྱེད་ཐུབ་པ་དང་། ནད་ཡུན་ཇེ་ཐུང་དུ་གཏོང་ཐུབ་པར་མ་ཟད། ཆམ་རིམས་ཀྱི་རྐྱེན་པས་ནད་གཞི་ལྕི་པོར་འགྱུར་བར་སྔོན་འགོག་བྱེད་ཐུབ། ཡིན་ནའང་སྨན་ཐོ་བཀོལ་དགོས་པའི་སྨན་རྫས་གང་བྱུང་དུ་སྤྱོད་མི་རུང་ཞེས་བསྟན་ཡོད།
བྱིས་པས་སྤྱོད་པའི་ཚ་སེལ་སྨན་ནི་ཏུའེ་ཡེ་ཤན་ཨེ་ཅི་ཧྥུན་དང་པུའུ་ལུའོ་ཧྥུན་ཡིན་པ་དང་། གློག་འཇགས་སྨན་བཀོལ་སྤྱོད་གཏོང་བར་གཟབ་ནན་བྱེད་དགོས། གལ་ཏེ་བྱིས་པར་ལུད་པ་ཡོད་ན། ཁྱིམ་བདག་གིས་དུས་ཐོག་ཏུ་བྱིས་པར་གློ་འཇགས་སྨན་སྟེར་མཚམས་བཞག་ནས་ལུད་སེལ་སྨན་སྟེར་དགོས། བྱིས་པར་སྨན་སྟེར་སྐབས་ངེས་པར་དུ་གསལ་བཤད་ཡི་གེར་ཡག་པོ་ལྟ་བ་དང་། དོ་སྣང་བྱེད་དགོས་པའི་ཐད་ཡིད་གཟབ་བྱེད་དགོས། བྱིས་པའི་སྨན་རྫས་སྤྱོད་ཚད་ནི་ལོ་ཚོད་དང་ལུས་པོའི་ལྗིད་ཚད་ལ་གཞིགས་ནས་སྤྱོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད།
ཡོང་ཁུངས། མཚོ་བྱང་མདོ་ལ་བོད་ཡིག་ཚགས་པར།
རྩོམ་སྒྲིག་འགན་ཁུར་པ། བསྟན་འཛིན་འཇིགས་མེད།
དོ་དམ་པ། བསམ་གྲུབ་བསྟན་འཛིན།
