لوكى شاۋ 1877ـ يىلى تۇغۇلغان، چالىڭ ناھىيەسى جياڭكۇ يېزىسى جياۋپىڭ كەنتىدىن. ئائىلىسى باي ـ باياشات بولغاچقا، ياش ۋاقتىدا دائىم ئۇچىسىغا ئۇزۇن يەكتەك كىيىپ، قولىدا ئۇزۇن غاڭزا تۇتۇپ، ھەممىلا يەردە پاھىشىۋازلىق قىلىپ، قۇلاق كەستىلەربىلەندوس.1926بولاتتى ـ يىلى دېھقانلار جەمىيىتى گۈللىنىپ، يېزىلىق دېھقانلار جەمىيىتى ئۇنى ئۇششۇق دەپ تۇتۇۋېلىپ خەلىق ئالدىدا سازايى قىلغان.كېيىنكى يىلى 5ـ ئايدىكى 21ـ ماي ۋەقەسى مەزگىلىدە، لوكى شاۋ پۇرسەتتىن پايدىلىنىپ دېھقانلارنىڭ قوراللىق كۈچلىرىنى يىغىۋېلىپ، چالىڭ ناھىيىسىدىكى 18ـ تۇئەن ( تۇئەننىڭ تەشكىلىي تۈزۈلۈشى رايونغا باراۋەر ) تۇئەن مۇداپىئە ئىدارىسىنى قۇرۇپ، ئۆزى تۇئەننىڭ باش قوماندانى بولغان.لوكى شاۋ مىلتىق دەستىسىنى ئىگىلەشنىڭ مۇھىملىقىنى ئوبدان بىلىدۇ، ئائىلىسىنىڭ مال ـ مۈلكىگە قارىماي ئوق ـ دورا سېتىۋالىدۇ، يەنە دېھقانلارغا قالايمىقان سىلىق سېلىپ قورال ـ ياراغ سېتىۋالىدۇ، بىر نەچچە ئاي ئىچىدە تەرەققىي قىلىپ 200 دىن ئارتۇق ئادەمگە يېتىدۇ.كېيىن تېخىمۇ خائىن چېن خاۋ بىلەن تىل بىرىكتۈرگەن ماۋ زېدۇڭنىڭ دۈشمەننىڭ قىلتىقىغا چۈشۈپ كېتىۋاتقان بىرىنچى تۇئەننى قۇتقۇزۇشىغا توسقۇنلۇق قىلدى، جۇڭگو ئىشچى ـ دېھقانلار قىزىل ئارمىيەسى بۇنىڭ بىلەن ھالاك بولغىلى تاسلا قالدى .
(ماۋزېدۇڭ سەپداشلىرى بىلەن بىللە)
1928ـ يىلىغا كەلگەندە، رەئىس ماۋ زېدۇڭ دېھقانلارنى باشلاپ مۇشتۇمزورلارغا زەربە بېرىپ، يەر تەقسىم قىلىشقا باشلىغان، بۇنىڭ تەسىرىگە ئەڭ چوڭ ئۇچرىغىنى لوكى شاۋ ئىدى.شۇنىڭ بىلەن ئۇ جياڭ جيېشىغا پاناھ ئىزدەپ بېرىپ، يېقىن ئەتراپتىكى بىر قىسىم پومېشچىكلار مالىيە زومىگەرلىرىنى يىغىپ گارنىزون ئەترىتى قۇرۇپ، شۇ جايدىكى دېھقانلار قوغدىنىش ئەترىتىنىڭ رەھبەرلىرىنى ئېتىپ ئۆلتۈرۈپلا قالماي، يەنە خۇنەن ـ جياڭشى چېگراسىدا ئۈزۈپ يۈرۈپ ئارمىيەمىزنى پاراكەندە قىلغان.لوكېشاۋنىڭ شىنلۇڭەن ئىبادەتخانىسىدا پەيدا قىلغان چوڭ قانلىق دېلوسىنى ماۋ زېدۇڭ چېگرا پارتىيىسىنىڭ 2ـ قۇرۇلتىيىدا ئىگىلىگەن.نىڭگاڭ ناھىيەلىك پارتكومنىڭ شۇجىسى لۇڭ چاۋچىڭ يىغىندا بۇ ئەھۋالنى دوكلات قىلغاندىن كېيىن، ماۋ زېدۇڭ غەزەپلەنگەن ھالدا سۆز قىستۇرۇپ: جىڭگاڭشەندە ئىككى چوڭ ئېتىز بېشىدا يىلان بار، شەرقتە شياۋ جيابى، غەربتە لوكى شاۋ بار، ئۇلارنى يوقاتمىغىچە بىز خاتىرجەم بولالمايمىز دېگەن.
( جىڭگاڭشەندە ئۇچرىشىش)
1930ـ يىلى 2ـ ئاينىڭ 24ـ كۈنى، خۇنەن ـ جياڭشى چېگرا رايونلۇق ئالاھىدە كومىتېتى ئەترەت بويىچە جىئەنگە ھۇجۇم قىلىش نامى بىلەن يۈئەن ۋېنسەي، ۋاڭ زو ۋە ئۇلارنىڭ قىسىملىرىنى يۇڭشىن ناھىيە بازىرىغا ئالداپ ئېلىپ كېلىپ، يەنە قىزىل ئارمىيە 5ـ جۈنى قىسىملىرىنىڭ ياردىمىدە يۈئەن، ۋاڭلارنى ئۆلتۈرۈپ، قىزىل ئارمىيە 4ـ جۈنىنىڭ 32ـ تۇئەنىنى پارچىلىغان.يۈئەن شىكەي بىلەن ۋاڭ جېن ئۆلتۈرۈلگەندىن كېيىن، ئۇنىڭ قىسىملىرى ماۋپىڭدىكى لوكى شاۋنى تۆۋەنگە چۈشۈرۈپ، ئۇنى داۋاملىق خەلق بىلەن دۈشمەنلەشتۈردى.
جۇمھۇرىيەت رەئىسىنىڭ ھۆكۈمەت ئىشلىرى ئالدىراش، ھەر كۈنى ھۆكۈمەت ئىشلىرى بىلەن ئالدىراش.1950ـ يىلى 11ـ ئاينىڭ باشلىرىدا، بىر كېچە تۈن نىسپى بولۇپ، ماۋ زېدۇڭ تۇيۇقسىز ئۈستەلدىن موي قەلەمنى ئېلىپ، ئىش قەغىزىگە خۇنەن ئۆلكىلىك خەلق ھۆكۈمىتىگە يوللايدىغان بىر پارچە تېلېگرامما يازدى، تېلېگراممىنىڭ مەزمۇنى تۆۋەندىكىچە بولۇپ، خۇنەن ئۆلكىلىك خەلق ھۆكۈمىتى، چالىڭ لوكېشاۋ دېگەن كىشىنىڭ بار ـ يوقلۇقىنى ئېنىقلاپ چىقسۇن؟ خۇنەن ئۆلكىلىك پارتكوم ئېنىقلاپ چىققاندىن كېيىن لوكى شاۋ شۇنىڭدىن باشلاپ قولغا ئېلىندى.70 ياشتىن ئاشقان لوكى شاۋ بىۋاستە چاڭشاغا يالاپ ئېلىپ كېلىندى.دېلو بېجىرگۈچى خادىملارنىڭ قاراپ چىقىشى ئارقىلىق، لو كى شاۋ نىڭ ھايات ۋاقتىدىكى ئەكسىلىنقىلابىي جىنايەتلىرى تەكشۈرۈپ ئىسپاتلاندى.ئاندىن كېيىن، ئۆلكىلىك ھۆكۈمەتنىڭ مۇئاۋىن رەئىسى تەن يۈباۋ رەئىس ماۋ زېدۇڭغا تېلېگرامما يوللاپ، روكشاۋنىڭ قولغا ئېلىنغانلىقى توغرىسىدا دوكلات بەردى.بىر نەچچە كۈنگە قالمايلاماۋ زېدۇڭ خۇنەن ئۆلكىلىك خەلق ھۆكۈمىتىگە تېلېگرامما قايتۇردى.ماۋ زېدۇڭنىڭ تېلېگرامما يوليورۇقى بويىچە، 1951ـ يىلى 2ـ ئاينىڭ باشلىرىدىكى مەلۇم بىر كۈنى، ئەكسىيەتچىل بىر ئۆمۈر ھايات كەچۈرگەن لوكى شاۋ ئۆلۈمگە ھۆكۈم قىلىنغان،ھەققانىيەت ھامان كىلىدۇ،قىنى دوسلار ئىلان چىكىش سىلەرگە كەتتى ئەمسە،تىخىمۇ نادىر مەزمۇن ھۇزۇرىڭلادا بولغۇسى
