ད་ལོའི་དགུན་ཁ་ནི་ཅུང་དྲོ་འཇམ་གྱི་དགུན་དུས་ཤིག་ཡིན་ནམ་གྲང་ངར་ཆེ་བའི་དགུན་དུས་ཤིག་ཡིན་ནམ།
རྒྱལ་ཁབ་གནམ་གཤིས་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་དེའི་ཐད་ཞིབ་འཇུག་བརྡར་གཅོད་བྱས་ཡོད།
ཉེ་དུས་རང་རྒྱལ་གྱི་ས་ཆ་མང་པོ་ཞིག་ཏུ་དྲོད་ཚད་ཆག་པའི་རྣམ་པ་ཐོན་ནས། ཚང་མས་སྟོན་མཇུག་གི་དུས་སུ་ནས་དགུན་དུས་ཀྱི་གྲང་ངར་ཚོར་ཡོད་ལ། ད་ལོའི་དགུན་དུས་འདི་གྲང་ངར་ཆེ་བ་ཞིག་ཡིན་མིན་སྐོར་ལ་བགྲོ་གླེང་བྱེད་བཞིན་ཡོད། གྲང་ངར་ཆེ་བའི་དགུན་དུས་སྐོར་ལ་གྲོས་བསྡུར་འཁྲུག་པོ་བྱེད་སྐབས། སྣང་མེད་དུ་གཏོང་མི་རུང་བ་དེ་ནི་ལཱ་ཉི་ནའི་སྣང་ཚུལ་དང་ཁ་འབྲལ་ཐབས་མེད། ད་ལོའི་ཟླ་9པར་འཛམ་གླིང་གནམ་གཤིས་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་ལཱ་ཉི་ནའི་སྣང་ཚུལ་སྟོན་དུས་སུ་ཕྱིར་ལོག་བྱ་རྒྱུའི་སྔོན་དཔག་བྱས་ཡོད་པ་རེད། མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ལཱ་ཉི་ན་བྱུང་བ་དེས་དགུན་ཁར་ཇེ་གྲང་གཏོང་བ་དང་ཐ་ན་གྲང་རྒྱུན་ཆེན་པོ་འབྱུང་བར་འདོད་མོད།འོན་ཀྱང་ལཱ་ཉི་ན་ཐོན་པ་ཙམ་ནས་དགུན་ཁར་གྲང་ལྷགས་ཆེ་ངེས་ཟེར་ན་འགྲིག་གམ།དེས་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་གང་དག་ཐེབས་སྲིད་དམ། རྒྱལ་ཁབ་གནམ་གཤིས་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་དབྱེ་ཞིབ་བྱས་པར་གཞིགས་ན།
ལཱ་ཉི་ན་ནི་ཐིག་དམར་དབུས་ཤར་གྱི་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོ་ཆེན་མོའི་ཁྱབ་ཁོངས་ཆེན་པོའི་རྒྱ་མཚོའི་ངོས་ཀྱི་དྲོད་ཚད་རྒྱུན་མཐུད་ངང་རྒྱུན་ལྡན་མིན་པར་མར་ཆག་པ་སྟེ། བསྟུད་མར་ཟླ་6གི་ནང་དུ་ལོ་རྒྱུན་དང་བསྡུར་ན་དྲོད་ཚད་0.5℃ཅུང་དམའ་བའི་སྣང་ཚུལ་བྱུང་བ་དང་།དེ་འབྱུང་བའི་སྐབས་སུ་རྒྱུན་དུ་ཚ་ཁུལ་གྱི་རླུང་ཁམས་ཆེན་པོའི་འཁོར་རྒྱུན་གྱི་འགྱུར་ལྡོག་དང་འདྲེས་ཡོད་པ་སྟེ།དཔེར་ན་རླུང་དང་རླུང་གནོན།ཆར་ཆུ་འབབ་ཚད་བཅས་ཀྱི་འགྱུར་ལྡོག་ལྟ་བུ་ཡིན། ཨེར་ནེ་ནོའི་སྣང་ཚུལ་ལས་ལྡོག་སྟེ། ལཱ་ཉི་ནར་གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་གནམ་གཤིས་བལྟོས་བཅོས་ཀྱིས་དུས་ཐུང་ནང་དྲོད་ཚད་དམའ་རུ་གཏོང་བའི་ནུས་པ་ལྡན་ཡོད།
བསྡོམས་རྩིས་བྱས་པ་ལྟར་ན།1951ལོ་ནས་ད་བར་ལཱ་ཉི་ནའི་སྣང་ཚུལ་ཐེངས་15བྱུང་བ་དང་།1986ལོའི་ཡར་སྔོན་ལཱ་ཉི་ནའི་སྣང་ཚུལ་བྱུང་བའི་ལོ་དེར་རང་རྒྱལ་གྱི་དགུན་དུས་ཚང་མ་གྲང་ངར་ཆེ་བའི་དགུན་དུས་ཡིན་མོད།འོན་ཀྱང་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ཇེ་དྲོར་སོང་བའི་རྒྱབ་ལྗོངས་འོག་ཏུ།1986ལོའི་རྗེས་ཀྱི་ལཱ་ཉི་ནའི་སྣང་ཚུལ་བྱུང་བའི་ལོ་དེར་ཅུང་དྲོ་འཇམ་ལྡན་པའི་དགུན་དུས་ཤར་ཚད་ཇེ་མང་དུ་སོང་བ་རེད།
དོན་དངོས་ཐོག་ལཱ་ཉི་ནའི་སྣང་ཚུལ་གྱིས་དགུན་དུས་གྲང་ངར་ཆེ་བ་མཚོན་མི་ཐུབ་སྟེ། རང་རྒྱལ་གྱི་དགུན་དུས་ཡང་སྙིང་གྲང་ངར་ཆེ་བ་དང་ཡང་ན་དྲོ་པོ་ཡོད་པ་དེ་ཨ་ཤེ་ཡ་ཤར་མའི་དགུན་དུས་ཀྱི་རླུང་ཤུགས་དང་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་པ་མ་ཟད། བྱང་སྣེའི་མཚོ་འཁྱགས་དང་དེ་བཞིན་ཡོ་རོབ་དང་ཨ་ཤེ་ཡའི་གངས་གསོག་ཚད་སོགས་ཀྱིས་ཀྱང་ནུས་པ་གལ་ཆེན་ཐེབས་ཀྱི་ཡོད།འོན་ཀྱང་བསྡོམས་རྩིས་གྲངས་གཞི་ལ་བལྟས་ན།ལཱ་ཉི་ན་ཐོན་རྗེས། རང་རྒྱལ་གྱི་དགུན་དུས་གྲང་ངར་ཆེ་རུ་འགྲོ་སྲིད་པའི་ཉེན་ཁ་ཅུང་ཆེ་བ་ཡོད། ད་ལོའི་ལཱ་ཉི་ནའི་སྣང་ཚུལ་མངོན་གསལ་དོད་པོ་དེ་ཙམ་ཡོད་མི་སྲིད་པས། དེས་དགུན་དུས་ཀྱི་དྲོད་ཚད་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཇི་ཙམ་ཐེབས་ཐུབ་མིན་ཐད་ད་དུང་བརྟག་དཔྱད་བྱེད་དགོས།
ཐོན་ཚད་ཀྱི་ངོས་ནས་བཤད་ན།ཨེར་ཉི་ནོའི་སྣང་ཚུལ་དེ་ཆོས་ཉིད་དང་ལྡན་པ་ཞིག་མ་ཡིན།ཕལ་ཆེར་ལོ་གཉིས་ནས་བདུན་གྱི་ནང་དུ་ཐེངས་རེ་འབྱུང་བ་དང་།རྒྱུན་དུ་ལོ་གཅིག་གི་ནང་དུ་མྱུར་དུ་འཕེལ་བ་དང་དེ་ནས་ཉམས་ཆག་ཏུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད། ལཱ་ཉི་ནའི་ཤུགས་ཚད་རྒྱུན་པར་ཨེར་ཉི་ནོ་ལས་ཞན་མོད།འོན་ཀྱང་དུས་ཡུན་དེ་ལས་རིང་བ་སྟེ།རྒྱུན་པར་ཧ་ལམ་ཟླ་9ནས་12ལ་རྒྱུན་མཐུད་ཐུབ་པ་དང་།ལ་ལ་ལོ་གཉིས་ཡན་ཆད་ལ་རྒྱུན་མཐུད་ཐུབ་པ་སྟེ། ལོ་མང་པོའི་དུས་ཡུན་ཞེས་པ་དེ་ཡིན། 2020ལོ་ནས་2023ལོའི་བར་དུས་རབས་21པའི་ལཱ་ཉི་ན“སུམ་བརྩེགས”གྱི་སྣང་ཚུལ་ཐོག་མ་དེ་ཐོན་ཡོད།
ད་ལོའི་དགུན་དུས་སུ་དུས་མཚམས་རང་བཞིན་གྱི་དྲོད་ཚད་ཆེན་པོ་ཆག་པ་དང་གངས་ཆེན་པོ་འབབ་སླ།
● རྒྱལ་ཁབ་གནམ་གཤིས་ལྟེ་གནས་ཀྱིས་སྔོན་དཔག་བྱས་པར་གཞིགས་ན།ད་ལོའི་སྟོན་དུས་དང་དགུན་དུས་སུ་རང་རྒྱལ་དུ་དུས་མཚམས་རང་བཞིན་གྱི་དྲོད་ཚད་ཆེན་པོ་ཆག་པ་དང་གངས་ཆེན་པོ་བབས་པའི་གནམ་གཤིས་ཅུང་ཐོན་སླ་བ་ཡོད།
● ཞིང་ལས་དང་གྲོང་གསེབ་སྡེ་ཁག་གིས་སྒྲིག་བཀོད་ཞིང་ལས་དང་ཕྱུགས་ལས་ཀྱི་འཁྱགས་སྐྱོན། གངས་འཁྱག་གི་གནོད་སྐྱོན། རླུང་ཆེན་གྱི་གནོད་སྐྱོན་བཅས་སྔོན་འགོག་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་དགོས།
● འགྲིམ་འགྲུལ་སྡེ་ཚན་གྱིས་དྲོད་ཚད་དམའ་བའི་གངས་ཆེན་དང་རླུང་ཆེན་གྱི་གནོད་འཚེའི་ཉེན་ཁའི་སྔོན་ཇུས་ཡག་པོ་བཟོ་དགོས།
● འབྲེལ་ཡོད་ས་ཁུལ་དང་སྡེ་ཚན་གྱིས་གནོད་འཚེའི་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་གྱི་སྔོན་ཚུད་ཉེན་བརྡའི་ཆ་འཕྲིན་ལ་གཞིགས་ནས་སྒྲིག་ཆས་ཀྱི་འཁྱགས་པ་དང་འགྲོ་ལམ་གྱི་གངས་འཕྱག་པ་སོགས་སྲུང་སྐྱོང་དང་ཉམས་གསོའི་ལས་དོན་དུས་ཐོག་ཏུ་ཡག་པོ་སྒྲུབ་དགོས་པ་བཅས་ཀྱི་བླང་བྱ་བཏོན་ཡོད་པ་རེད།
ཡོང་ཁུངས། ཀྲུང་དབྱང་རླུང་འཕྲིན་བརྙན་འཕྲིན་སྤྱི་ཁྱབ་ལས་ཁུངས་བོད་སྐད་རླུང་འཕྲིན།
རྩོམ་སྒྲིག་འགན་ཁུར་པ། བསྟན་འཛིན་འཇིག་མེད།
དོ་དམ་པ། བསམ་གྲུབ་བསྟན་འཛིན།
