ئۈندىدار سالۇنى تەرجىمىسى
سۈرىيەدىن ئىبارەت بۇ قەدىمىي مەدەنىيەت ۋە مول تارىخ يۈكلەنگەن زېمىن بۈگۈنكى كۈندە ھوقۇق تالىشىش ۋە چوڭ دۆلەتلەر قورشاۋ شاھمات ئوينايدىغان قانلىق جەڭ مەيدانىغا ئايلىنىپ قالدى. ئۆكتىچىلەر يېڭى ھاكىمىيىتىنىڭ قۇرۇلۇشى كىشىلەرنىڭ ئويلىغىنىدەك تىنچلىق نۇرى ئېلىپ كېلەلمىدى، ئەكسىچە ئۇرۇش ئوتىنى تېخىمۇ ئۇلغايتىۋەتتى. ئامېرىكا، ئەنگلىيە قاتارلىق دۆلەتلەر ۋاسىتە تاللىماي، رۇسىيە كۈچلىرىنى سۈرىيەدىن ئۈزۈل - كېسىل قوغلاپ چىقىرىشقا ئۇرۇندى، قۇسەي قوراللىق كۈچلىرىنىڭ باش كۆتۈرۈشى بۇ قالايمىقان ۋەزىيەتكە تېخىمۇ كۆپ ئېنىقسىزلىقلارنى قوشتى. رۇسىيە بۇ مۈشكۈل ئەھۋالدا مۇھاسرىنى بۆسۈپ چىقالامدۇ؟ ئامېرىكا بىلەن ئەنگلىيەنىڭ سۇيىقەستى ئەمەلگە ئاشامدۇ؟ قۇسەي قوراللىقلىرى يەنە قانداق قىلىپ ئوتتۇرا شەرقنىڭ جۇغراپىيەلىك سىياسىي ئەندىزىسىنى قايتىدىن بەرپا قىلىدۇ؟ بۇ تەشۋىش خۇددى قاتمۇقات تۇمانغا ئوخشاش،
بېشىدىن كۆپ ئىسسىق - سوغۇق ئۆتكەن بۇ زېمىننى قاپلىدى.
قۇسەي قوراللىقلىرىنىڭ باش كۆتۈرۈشى ئامېرىكا، ئەنگلىيە ۋە ئىسرائىلىيەنىڭ بېشىنى ئاغرىتتى. قۇسەي قوراللىقلىرى ئامېرىكا ئارمىيەسىنىڭ ئۇچقۇچىسىز ئايروپىلانىنى ئېتىپ چۈشۈرۈپ، ئامېرىكا ئارمىيەسىنى خىجىل قىلدى، ئىسرائىلىيە ئارمىيەسىنىڭ ھاۋا ھۇجۇمىنىڭمۇ ئۇزۇن يوللۇق ھۇجۇم قىلىش ئۈنۈمى ياخشى بولمىدى. قۇسەي قوراللىقلىرىنىڭ قارشىلىق كۆرسىتىشى رۇسىيەگە پۇرسەت يارىتىپ بەردى، ئەگەر رۇسىيە قۇسەي قوراللىقلىرىنى قوللىسا، ئوتتۇرا شەرقتىكى تەسىر كۈچىنى كېڭەيتەلەيدۇ. ۋەقەنى تەھلىل قىلىش «زومىگەرلىكنىڭ ۋەسۋەسى»:ئامېرىكا بىلەن ئەنگلىيە زومىگەرلىك ھوقۇقىنى يۈرگۈزۈپ، ئوتتۇرا شەرقنى كونترول قىلىش، رەقىبىنى توسۇش ئۈچۈن، سۈرىيەنىڭ ئىچكى ئىشلىرىغا خالىغانچە ئارىلىشىپ، ئۆكتىچىلەرنى يۆلىدى. مەسىلەن، ئىراق ئۇرۇشىدا ئامېرىكا سادام ھاكىمىيىتىنى ئاغدۇرۇپ تاشلاپ، ئىراقتا ئۇزاق مۇددەت داۋالغۇش پەيدا قىلغان. ئەگەر زومىگەرلىك توختىمىسا، خەلقئارا ئادىللىق ۋە ھەققانىيلىق نەدە بولىدۇ؟ دۇنيا تىنچلىقى قاچان يېتىپ كېلىدۇ؟ «مەنپەئەت گۇرۇھىنىڭ مەنپەئەت قوغلىشىشى»:ئارقىسىدىكى مەنپەئەت گۇرۇھى نېفىت، قورال - ياراغ قاتارلىق مەنپەئەتلەر ئۈچۈن سۇرىيەدە ئۇرۇش قوزغىدى. ئامېرىكا ھەربىي سانائەت بىرىكمە گەۋدىسىگە ئوخشاش سۈرىيە ئۆكتىچىلىرىنى قورال - ياراغ بىلەن تەمىنلەپ، ئۇرۇش ئارقىلىق بېيىپ، پۇقرالارنىڭ ئازاب - ئوقۇبىتىگە پىسەنت قىلمىدى. ئەگەر مەنپەئەت گۇرۇھى ئاچكۆزلۈك قىلسا، ئۇرۇش قانداق توختايدۇ؟ ئەخلاق - پەزىلەت قانداق مەۋجۇت بولۇپ تۇرىدۇ؟ «جۇغراپىيەلىك سىياسىي قورشاۋ شاھمات»:سۇرىيەنىڭ جۇغراپىيەلىك سىياسىيسى مۇھىم، ئامېرىكا، رۇسىيە قاتارلىق چوڭ دۆلەتلەر يېتەكچىلىك ھوقۇقىنى تالىشىپ، نۆل يىغىندىلىق قورشاۋ شاھمات ئويناپ، سۇرىيەنى قۇربانغا ئايلاندۇردى.
ئەگەر جۇغراپىيەلىك تاقابىللىق نۆل يىغىندىلىق تەپەككۇر ئۆزگەرمىسە، رايون تەرەققىياتى ۋە تىنچلىقىغا قانداق كاپالەتلىك قىلغىلى بولىدۇ؟ سۈرىيە ۋەزىيىتىنىڭ مۇرەككەپلىكى كۆپ خىل ئامىللارنىڭ ئۆزئارا گىرەلىشىپ، ئورتاق رول ئوينىغانلىقىنىڭ نەتىجىسى. خەلقئارا جەمئىيەت مەسىلىنىڭ ئېغىرلىقىنى چوڭقۇر تونۇپ يېتىپ، تار شەخسىي مەنپەئەتنى چۆرۈپ تاشلاپ، قول تۇتۇشۇپ ئورتاق ئىلگىرىلەپ، تېررورلۇققا ئورتاق زەربە بېرىپ، سۇرىيەدىكى ھەرقايسى تەرەپلەرنىڭ تالاش - تارتىشنى تىنچلىق سۆھبىتى ئارقىلىق ھەل قىلىشىنى پائال ئىلگىرى سۈرۈشى كېرەك.」 رۇسىيە بۇ مۇرەككەپ ۋەزىيەتتە ئېھتىياتچانلىق بىلەن قارار چىقىرىپ، پايدا ـ زىياننى دەڭسەپ كۆرۈشى كېرەك؛ ئامېرىكا، ئەنگلىيە قاتارلىق دۆلەتلەرمۇ زىيانلىق ئارىلىشىش ھەرىكىتىنى توختىتىپ، ۋەزىيەتنىڭ يەنىمۇ يامانلىشىپ كېتىشىدىن ساقلىنىشى كېرەك. ئۇنداق بولمايدىكەن، سۇرىيە داۋاملىق ئۇرۇش پاتقىقىغا چوڭقۇر پېتىپ قالىدۇ، ئوتتۇرا شەرق رايونىدا مەڭگۈ خاتىرجەملىك بولمايدۇ، دۇنيانىڭ تىنچلىقى ۋە مۇقىملىقىمۇ ئېغىر تەھدىتكە ئۇچرايدۇ، بۇ پۈتكۈل ئىنسانىيەت كۆرۈشنى خالىمايدىغان ئېچىنىشلىق ئاقىۋەت. بىز بىرلىكتە تىرىشىپ، سۇرىيەنىڭ تىنچلىقى ۋە قايتا قۇرۇلۇشىغا كۈچ قوشۇپ، بۇ قەدىمىي زېمىننى قايتىدىن ھاياتىي كۈچكە ئىگە قىلىشىمىز كېرەك.
