རྒྱ་ཆེའི་མདོ་དབུས་ཁམས་གསུམ་དང་རྒྱལ་ཕྱི་ནང་གི་རིགས་གཅིག་སྤུན་རྣམས་པ་ལགས་ ངེད་ཨ་ལ་ཡེ་འཕྲིན་སྟེགས་འདིའི་ནང་དུ་བཀའ་ཆོས་དང་སློབ་གསོ་ལོ་རྒྱུས་གླུ་གཞས་གསར་རྙིང་ཁ་པར་དང་མཉེན་ཆས་བརྙན་འཕྲིན་གསར་རྙིང་སོགས་ངོ་སྤྲོད་གང་མང་ཞིག་ཉིན་རེ་བཞིན་སྤེལ་གཞིན་ཡོད་པས་ཚང་མས་དོ་ཁུར་དང་བརྒྱུད་སྐུར་གང་མང་གནང་རོགས་མི།།

2024ལོའི་ཟླ་11ཚེས་14ཉིན་ཨུ་རུ་སུའི་དང་ཡུག་རན་གཉིས་དམག་འཁྲུག་ལངས་ནས་ཉིན་993ཟིན་ཡོད། གཡུ་རེན་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་དྲག་ཇུས་པུའུ་ཡིས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་ལྟར་ན། ཨུ་རུ་སུའི་དམག་དཔུང་གིས་ཁྱོན་བསྡོམས་དམག་མི་ཤི་ཚད་མི་ཁྲི་71.6ལས་བརྒལ་ཡོད་པ་དང་། འདས་ཟིན་པའི་ཉིན་གཅིག་གི་ནང་ཨུ་རུ་སུའི་དམག་མི་ཤི་1690ཡོད་ཅེས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་ཡོད།

 དེ་ལས་གཞན། གཡུ་རེན་གྱི་དམག་མིའི་ནས་དགྲ་ཕྱོགས་ཀྱི་ཐན་ཁེ19དང་ ཁྲབ་ལྡན་འཁོར་ལོ51དང་།  མེ་སྒྱོགས64  མེ་ཤུགས་འཕུར་མདའ་འཕེན་གཏོང་རླངས་འཁོར་3  མཁའ་ཟོན་མ་ལག1  མི་མེད་གནམ་གྲུ་54 སྐྱེལ་འདྲེན་རླངས་འཁོར124དང་ བཅས་གཏོར་ཡོད་པ་རེད། སྐོར་ཞིབ་འཕུར་མདའ་4་བདེ་བླག་ངང་བཀག་འགོག་བྱས་པ་རེད།

 རྒྱལ་སྤྱིའི་གསར་འགྱུར། 

ཨ་རིའི་སྲིད་གཞུང་གིས་མ་འོངས་པའི་ཟླ་གཉིས་ཀྱི་ནང་དུ་རྒྱལ་ཚོགས་ལ་ཝུ་ཁུ་ལན་ལ་མ་དངུལ་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་པར་རེ་ཞུ་བྱས་ནས་ཝུ་ཁུ་ལན་གྱི་༢༠༢༥དགོས་མཁོ་སྐོང་བའི་འཆར་གཞི་ཡོད། ཕོ་བྲང་དཀར་པོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདེ་འཇགས་བློ་འདྲི་ས་ཧྲ་ལི་ཝུན་གྱིས་བརྡ་ཁྱབ་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་ སྲིད་གཞུང་གིས་ཝུའུ་ཁེ་ལན་གྱི་འབྱུང་འགྱུར་གྲོས་མོལ་བྱེད་སའི་ཅོག་ཙེའི་ཐོག་ཕན་ཡོད་ཀྱི་གནས་སུ་འཇོག་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད་ཅེས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་རེད། ཧྲ་ལིས་ཝུན་གྱིས་ བྱེ་བྲག་གི་མ་དངུལ་རེ་ཞུའི་རྣམ་པ་བཤད་མེད་མོད་ འོན་ཀྱང་ད་ལྟའི་སྲིད་གཞུང་གིས་༢༠༢༥ལོར་མུ་མཐུད་དུ་ཝུ་ཁུ་ལན་ལ་མ་དངུལ་རོགས་སྐྱོར་བྱེད་དགོས་པར་ནན་བཤད་བྱས། ཁོས་ཁ་གསབ་བྱས་ནས་བཤད་རྒྱུར་ པའེ་ཏིན་སྲིད་གཞུང་གིས་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་ཝུ་ཁུ་ལན་ལ་བགོས་པའི་ཨ་སྒོར་རེ་རེ་བེད་སྤྱོད་གང་ལེགས་བྱས་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་རེད།     

ཧྥིན་ལན་གྱིས་ཡོ་སྒོར་ཁྲི་2000བཏང་ནས་ཡུག་རེན་གྱི་སློབ་གསོ་སྒྱུར་བཅོས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་རྒྱུའི་ཐག་བཅད་པ་དང་འབྲེལ་ སློབ་གྲྭའི་ལྟོ་ཆས་མཁོ་འདོན་སྒྱུར་བཅོས་ལ་ཡོ་སྒོར་ཁྲི་50ཡི་རོགས་སྐྱོར་བྱ་རྒྱུའི་ཐག་བཅད་པ་རེད། ཧྥིན་ལན་གྱི་ཕྱི་ཕྱོགས་ཉོ་ཚོང་དང་འཕེལ་རྒྱས་པུའུ་ཀྲང་ཐ་ཝུའེ་ཨའོ་ཡིས་ གླེང་སྟེགས་ཐོག་ཧྥིན་ལན་གྱིས་2025ལོ་ནས་2028ལོའི་བར་ཡུག་རེན་གྱི་འབྲིང་རིམ་སློབ་གསོའི་མ་ལག་སྒྱུར་བཅོས་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས་ ཡུག་རེན་གྱི་སློབ་གསོ་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པ་རེད། ཧྥིན་ལན་གྱིས་ད་དུང་འཛམ་གླིང་འབྲུ་རིགས་འཆར་གཞི་ཧྲུའུ་ཡིས་2024ལོར་ལག་བསྟར་བྱེད་འགོ་ཚུགས་པའི་སློབ་གྲྭའི་ཁ་ལག་མཁོ་འདོན་རྣམ་གྲངས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་པ།

ཡུག་རེན་གྱི་ཞིང་ལས་སྲིད་ཇུས་དང་བཟའ་བཅའ་པུའུ་ཀྲང་ ཁོའོ་ཝའར་གྱིས་ ཡུག་རེན་དུ་བཅའ་སྡོད་ ཧོ་ལན་གྱི་གཞུང་ཚབ་ཆེ་མོ་བ་ ཏོའར་ཧའོ་ཐེ་དང་མཇལ་འཛོམས་གནང་ནས་ ཞིང་ལས་མཉམ་ལས་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུའི་ཐད་གྲོས་བསྡུར་གནང་བ་རེད། ཁོའོ་ཝའར་གྱིས་ཧོ་ལན་གྱིས་ཡུག་རེན་གྱི་ཞིང་ལས་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་བར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་ ཧོ་ལན་གྱི་ལག་རྩལ་གྱིས་ཡུག་རེན་གྱི་ཞིང་ལས་ཐོན་སྐྱེད་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་རོགས་བྱས་པར་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་རེད། ཕྱོགས་གཉིས་པོས་ད་དུང་ཞིང་ལས་ཚན་རིག་མཉམ་ལས་ཐད་གྲོས་བསྡུར་གནང་བ་དང་ ལྷག་པར་དུ་ཧོ་ལན་གྱི་ཝ་ཧེ་ཉིང་ཀེན་སློབ་ཆེན་གྱི་ལག་རྩལ་དང་ཉམས་མྱོང་སྐོར་གླེང་བ་རེད། ཁོའོ་ཝའར་གྱིས་ཡུག་རེན་གྱི་སྔོན་ལ་སྒྲུབ་དགོས་པའི་བྱ་བའི་གྲས་ཤིག་ནི་ ཡོ་རོབ་གཞི་གཅིག་ཅན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་དེ་ཡིན། ཧོ་ལན་གྱི་གཞུང་ཚབ་ཆེ་མོ་བས་ ཧོ་ལན་དང་ཡུག་རེན་གཉིས་ཞིང་ལས་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་མཉམ་ལས་རོགས་ཟླ་ཡིན་པས་འབྱུང་འགྱུར་མཉམ་ལས་ལ་མི་མངོན་པའི་སྟོབས་ཤུགས་ཆེན་པོ་ལྡན་ཡོད་ཅེས་གསུངས་པ་རེད།

འཇར་མན་གྱིས་འདི་ལོའི་ལོ་མཇུག་གོང་ཡུག་རེན་ལ་IRIS-Tམཁའ་ཟོན་མ་ལག་ཆ་ཚང་དྲུག་མཁོ་འདོན་བྱ་རྩིས་ཡོད་པ་རེད། ཡུག་རེན་གྱི་ཙུང་ཐུང་ཙེ་ལན་སི་ཅི་དང་འཇར་མན་གྱི་ཙུང་ལི་ཧྲོའར་ཚེ་ཡིས་ཁ་པར་ཐོག་ནས་གྲོས་མོལ་གནང་སྟེ་ དམག་དོན་རོགས་སྐྱོར་ཐད་ཀྱི་འཇར་མན་གྱི་ནུས་པ་གལ་ཆེན་ལ་ཐུགས་རྗེ་ཆེ་ཞུས་པ་དང་འབྲེལ་ འགོག་སྲུང་ལས་དོན་ཐད་ཀྱི་མཉམ་ལས་སྔར་བས་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་རྒྱུར་གྲོས་བསྡུར་ཡང་གནང་བ་རེད། ཧྲོའར་ཚེ་ཡིས་IRIS-Tམ་ལག་དྲུག་ཆ་ཚང་འཆར་གཞི་ལྟར་ཡུག་རེན་དུ་འབྱོར་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་ཕྱོགས་གཉིས་པོས་ད་དུང་ཕྱི་ལོའི་མཁའ་ཟོན་མ་ལག་མཁོ་སྤྲོད་འཆར་གཞིར་གྲོས་བསྡུར་བྱ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བཤད་པ་རེད།

        ཨུ་རུ་སུས་ཡུག་རེན་ལ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་བཙན་འཛུལ་བྱས་ཚུན་ སྤྱི་ལེ་ཁྲི་1ཙམ་གྱི་ལྕགས་ལམ་དང་མེ་འཁོར་བབས་ཚུགས་ཀྱི་སྐྲུན་དངོས་43ལ་གཏོར་སྐྱོན་ཕོག་པའམ་ ཡང་ན་བོར་བརླག་ཏུ་སོང་ཡོད། ཡུག་རེན་ལྕགས་ལམ་ཀུང་སིའི་སྙན་ཞུར་གཞིགས་ན། ཡུག་རེན་ལྕགས་ལམ་གྱི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་ལ་གྱོང་གུན་ཚབས་ཆེན་ཕོག་པའི་ནང་ སྤྱི་ལེ་507གྱི་ལྕགས་ལམ་དང་མེ་འཁོར་བབས་ཚུགས་126ལ་གཏོར་སྐྱོན་ཚབས་ཆེན་ཕོག་ཡོད་པ་རེད། ལྷག་པར་དུ་གནས་སྐབས་བཟུང་བའི་ས་ཁུལ་དུ་སྤྱི་ལེ་700ལྷག་ཙམ་གྱི་ལྕགས་ལམ་ལ་གཏོར་སྐྱོན་ཕོག་ཡོད་པ་རེད། ཁེ་ཝི་དཔལ་འབྱོར་སློབ་གླིང་ཚོད་དཔག་བྱས་ན་ ལྕགས་ལམ་གྱི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་ཀྱི་ཐད་ཀའི་གྱོང་གུན་ཨ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་43ཟིན་ཡོད་།